Turgay Özen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
tturgayozen@gmail.com

Van Depremi İçin Yapılan Bağışların Vergi Matrahından İndirebilme Esasları

I – GİRİŞ

Bağış ve yardımlar esas itibariyle 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10.maddesinde ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89.maddesinde Gelir ya da Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde dikkate alınacak bağış ve yardımlara yer verilmiştir. Bu bilgiler çerçevesinde kurum ve kuruluşların Van depremi nedeniyle yapacakları yardımları vergi matrahından gider olarak indirebilmeleri için vergi mevzuatı çerçevesinde nelere dikkat etmeleri konusunda bilgiler vereceğim.

II – BAĞIŞ VE YARDIMLARLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1. fıkrasında Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından hangi indirimlerin yapılacağı sırasıyla belirtilmiştir. Aynı maddenin (e) bendinde “Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığı yapılan aynî ve nakdî bağışların tamamı” nın vergi matrahından indirilebileceği ifade edilmiştir. Benzer bir ifade de  Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/10. fıkrasında aşağıdaki şekilde yer almaktadır. “Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz mukabili yapılan ayni veya nakdi bağışların tamamı” indirilebilir. “Bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır” denilmektedir.

III – VAN DEPREMİ İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER

Demek ki, yapılan yardımları vergi matrahından indirim konusu yapabilmek için öncelikle Van depremi ile ilgili Bakanlar Kurulu kararı olması gerekiyor. Bu yönde 25 Ekim 2011 tarihli Resmi Gazete’de 2011/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi ve devamında da 27 Ekim 2011 tarihli Resmi Gazete’de 2011/2350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Van ili ve çevresinde meydana gelen deprem afetinden zarar gören afetzedeler için yardım kampanyası düzenlenmesi kararlaştırılmıştır.

Bu kapsamda gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2011/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi'nde yer alan hesap numaraları aracılığıyla yapılacak olan nakdi bağışların tamamı, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10. ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 89. maddesindeki düzenlemeler kapsamında, Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerinde ayrıca gösterilmek koşulu ile vergi matrahından indirilebilecektir.

1 Seri No.lu KVK Genel Tebliği’ne göre;
Ayni ya da nakdi olarak yapılan bağış ve yardımların kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate alınabilmesi için makbuz karşılığı yapılmış olması gerekli ve yeterlidir.
Nakdi bağışların indirilebilmesi, bağışı kabul eden kuruluşlarca verilecek makbuzla ya da bu amaçla bankalarda açtırılan hesaplara yatırıldığına ilişkin banka dekontlarıyla belgelendirilmesi koşulu ile mümkündür.
Ayni bağış ve yardımın işletmenin aktifinden ya da stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda; mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kuruluş tarafından bağış ya da yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması yeterlidir.

Bağış ve yardımların nakden yapılmaması durumunda, bağışlanan ya da yardımın konusunu oluşturan mal ya da hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse VUK’nu hükümlerine göre Takdir Komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas  alınacaktır.

Ayni değerlerin mükelleflerce dışarıdan alınarak bağışlanmış olması durumunda ise, bağışı kabul eden kurum ve kuruluş tarafından teslime ilişkin bir belge düzenlenmiş olması yeterli olup; düzenlenen belgede bağışlanan kıymetin değerinin, cinsinin ve miktarının tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca bağışlanan kıymetlerin dışarıdan elde edilmesi aşamasında (satıcılar tarafından) düzenlenmiş olan faturaların arka yüzünde yukarıda belirtilen açıklamalar dahilinde ilgili kurum ve kuruluşların yetkililerinin imzası bulunacaktır. Diğer bir ifadeyle bağışlanmak üzere satın alınan malların teslimi sırasında ayrıca fatura düzenlemeye gerek bulunmamaktadır. Zira teslim işlemi söz konusu malın alış faturası ile kanıtlanmaktadır. Ancak söz konusu malın sevkinde sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekekmektedir.

IV – SONUÇ

Bu düzenleme uyarınca Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri tarafından 2011/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi'nin ekinde yer alan hesap numaralarına yapılan nakdi bağışların indirilebilmesi için, banka dekontuyla belgelendirilmesi ve ancak söz konusu banka dekontunun açıklama bölümünde, 2011/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi kapsamında Van depremi dolayısıyla yapılan bağış olduğuna dair bir açıklamaya yer verilmesi de gerekmektedir. 

Sözü geçen Başbakanlık Genelgesi'nde yer alan banka hesap numaraları aşağıdadır.

Hesap adı: Van Depremi İnsani Yardım Hesabı

T.C. Ziraat Bankası Aşağı Ayrancı Şubesi

TL Hesabı	TR600001000820555555555031
ABD Doları Hesabı	TR330001000820555555555032
Euro Hesabı	TR060001000820555555555033

T. Vakıflar Bankası A.O. Finansmarket Şubesi

TL Hesabı	TR620001500158007299317599
ABD Doları Hesabı	TR430001500158048013094088
Euro Hesabı	TR320001500158048013094092

T. Halk Bankası Bakanlıklar Şubesi

TL Hesabı	TR190001200940800005000015
ABD Doları Hesabı	TR210001200940800058000100
Euro Hesabı	TR910001200940800058000101

16.11.2011

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.