Bir önceki yazımızda alacaklı tahsil dairesi tarafından limited şirketin borçlarından dolayı kanuni temsilcilere ödeme emri gönderilmesi ve alacağın kanuni temsilciler nezdinde takip edilebilmesi için öncelikle borçlu şirketin takip edilmesi gerektiğine dair açıklamalarda bulunulmuş ve “borçlu şirketin takip edilmesi” ifadesinin beraberinde getirdiği sorulara yer verilmiştir.
Bu yazımızda “borçlu şirketin takip edilmesi” ifadesinin beraberinde getirdiği sorulara yasal mevzuat kapsamında cevap aranacaktır.
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un (AATUHK) 62’nci maddesinde;
“...
Maliye Bakanlığı amme alacaklarının takibinde haczolunacak malların tespiti amacıyla yapılacak mal varlığı araştırmasının şekli, alanı ve kapsamı ile araştırma yapılacak amme alacaklarının türü ve tutarını belirlemeye yetkilidir. Bu yetki alacaklı amme idaresi itibarıyla da kullanılabilir.
…”
hükmü yer almaktadır.
1 Sıra No.lu Tahsilat Genel Tebliği’nin “İkinci Kısım/Birinci Bölüm-VI/2-Mal Varlığı” başlıklı bölümünde yukarıdaki kanun hükmü çerçevesinde Maliye Bakanlığı’na verilen yetkiye istinaden yapılacak mal varlığı araştırmasına dair usul ve esaslara yer verilmiştir.
Mezkur tebliğde yer alan düzenlemeler çerçevesinde yapılacak mal varlığı araştırması;
- Bankalar nezdindeki hak ve alacaklara, tapu, trafik siciline kayıtlı mallara v.b. ilişkin araştırmaların elektronik ortamda yapılamaması durumunda haciz bildirisi düzenlenerek ilgili idareye veya kuruma tebliğ edilmesi suretiyle,
- Amme borçlusunun PTT’ye bağlı birimler nezdindeki posta çeki hesaplarında yer alan varlıkları alacaklı tahsil dairesinin bulunduğu yerdeki PTT merkezine haciz bildirisinin tebliği suretiyle,
- Gayrimenkullere yönelik malvarlığı araştırması tapu sicil müdürlüklerine haciz bildirisinin tebliği suretiyle, ancak elektronik ortamda kayıtlara ulaşılabilmesi durumuna elektronik ortamda yapılması suretiyle,
- Motorlu taşıtlara yönelik ise 6183 sayılı Kanunun 77’nci maddesine ve/veya 2918 sayılı Kanunun 5’inci maddesine istinaden elektronik ortamda yapılması suretiyle,
yapılabilecektir.[1]
Yukarıda amme borcunun tahsili amacı ile alacaklı tahsil dairesi tarafından mal varlığı araştırması yapılırken izlenecek usul ve esaslara genel hatları ile yer verilmiştir.
Bir önceki yazımızda limited şirket borçlarından dolayı kanuni temsilcilerin takip edilebilmesi için öncelikle borçlu şirketin takip edilmesi gerektiği ifadelerine yer verilmişti. Bu bağlamda borçlu şirketin takibi ise yukarıda yer alan kanun ve tebliğ hükümleri çerçevesinde belirlenen usul ve esaslara göre yapılacaktır.
Bu usul ve esaslara göre öncelikle şirket nezdinde mal varlığı araştırması yapılmalı, bu araştırma sonucunda amme alacağının hala tahsili imkansız ise kanuni temsilciler nezdinde takip başlatılmalıdır.
Bir önceki yazımızda konu ettiğimiz diğer bir husus ise, şirket nezdinde mal varlığı araştırmasının eksik yapılması sonucunda kanuni temsilcilere ödeme emri gönderilmesinin hukuki olup olmadığına ilişkin idi.
İlgili hukuki düzenlemeler değerlendirildiğinde, kanuni temsilciler nezdinde tahsile ilişkin takip işlemelerinin başlatılması için şirkete ait mal varlığının tümü nezdinde araştırma yapılması yani mal varlığı araştırmasının eksik yapılmaması gerektiği sonucuna ulaşılacaktır.
Örneğin, şirketin menkul ve gayrimenkulleri üzerinde tahsil dairesi tarafından gerekli mal varlığı araştırması yapılmasına karşın şirket adına kayıtlı banka hesapları nezdinde herhangi bir araştırma yapılmadan kanuni temsilcilere ödeme emri tebliğ edilmesi hukuka uygun olmayacaktır.
Çünkü “borçlu şirketin takip edilmesi” ifadesi şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırmasının bütün olarak tamamlanmasını gerekli kılmaktadır. Şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırması yeterli olmadan (bütünü ile yapılmadan) şirket hakkında yapılan tahsile ilişkin takibin usulüne uygun şekilde tamamlandığı söylenemeyecektir.
Bu durumda kanuni temsilcilere tahsile ilişkin ödeme emri gönderilmesi vergide hukukilik ilkesi ile bağdaşmayacaktır.
Nitekim konuya ilişkin verilmiş olan yargı kararları da bulunmaktadır.
[1] Malvarlığı araştırmasının yapılabileceği varlıklar ve izlenecek yollar genel hatları ile açıklanmıştır. Konuya ilişkin ayrıntılı bilginin mezkur tebliğin ilgili bölümünde yer aldığını belirtmek isteriz.
22.04.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.