Tolga Büyükdegirmenci
Yeminli Mali Müşavir
E. Gelirler Kontrolörü
E. Vergi Başmüfettişi
Amicorp Malta Ticari Direktörü
tolgabuy@yahoo.com

Malta Bayraklı Lüks Yat ve Teknelerin Vergilendirilmesine İlişkin Son Düzenlemeler

Malta, Avrupa'nın en büyük ve dünyanın 6. en büyük denizcilik ülkesi olup, özellikle, eğlence yatları ve süper yatlar için Avrupa'daki en büyük merkezlerden biridir. Ülkemizde Malta bayraklı lüks yat ve teknelerin sayısı her geçen gün artmakla birlikte, yat ve tekne sahiplerinin Malta Gelir İdaresi tarafından 2019 yılında yayımlanan vergilendirme ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmelerinde büyük fayda bulunduğunu düşünüyoruz.

2018 yılında geçici bir askıya alma süresinin ardından, Malta bayraklı lüks yat ve teknelere ait yeni Katma Değer Vergisi Uygulama Rehberi (Bundan sonra “Yeni Uygulama Rehberi” olarak anılacaktır.) Mart 2019’da, yatçılık sezonununun başlamasından önce tam da zamanında yürürlüğe girmişti.

Malta vergi ve denizcilik otoriteleri, yüzyıllardır süregelen yatçılık sektöründe edindiği bilgi ve tecrübelerin ışığında, 2005 yılından beri uygulanagelen eski Uygulama Rehberi’ni Avrupa Birliği uygulama ve standartlarına uygun hale getirmek amacıyla büyük bir revizyon başlatmıştı. “Yeni Uygulama Rehberi” Avrupa Birliği KDV Direktifi’nin 59a. maddesi ile Malta KDV Kanunu 12. maddesine dayanmakla birlikte, yeni ilke ve yönergeler son Avrupa Birliği gelişmelerini ve en iyi piyasa uygulamalarını yansıtmaktadır.

“Yeni Uygulama Rehberi”, AB kara sularında yatın kullanımına ve tasarrufuna bağlı olarak, bir yatın kiralanmasında ortaya çıkan toplam KDV yükünün büyük ölçüde azaltılmasını sağlamakla birlikte hesaplama şeklinde diğişikliğe gidilmiştir. Özetle, yeni Rehber’de, Malta'da gerçekleştiği düşünülen lüks yat ve tekne kiralamalarına ilişkin %18 olan KDV, yatın AB kara sularında etkin kullanımı ve tasarruf süresine bağlı olarak hesaplanmaktadır. Bir başka deyişle, AB kara suları dışında veya uluslararası sularda yatın etkin kullanımı ve tasarrufuna atfedilebilen kira sözleşmelerinde, KDV’nin AB kara sularında geçen süreyle orantılı olarak ödeneceği anlamına gelmektedir.

Eski Uygulama Rehberi Ne Diyordu?

Lüks yat ve teknelerin kiralanması işlemine ait indirimli KDV uygulamasının temeli yeni uygulama ile parallel olmakla birlikte, Malta Gelir İdaresi yatın AB kara sularında geçirdiği süreyi belirlemek ve yatın hareketlerini takip etmenin zorluğunu göz önüne alarak, AB kara sularında harcanan sürenin tahmini yüzdesini yatın uzunluğuna ve yelkenli veya motorlu olup olmamasına göre itme gücüne bağlamıştı. Buna göre yat ne kadar uzun/büyük olursa, uluslararası sularda harcanan zamanın artacağı ve AB kara sularında harcanan zamanın azalacağı varsayımından hareket edilmişti.

Örneğin; motorlu veya yelkenli bir yatın uzunluğu 24 metreden fazla olması halinde AB kara sularında geçirilen sürenin %30 olduğu ve dolayısıyla yatın kira bedelinin sadece %30’u %18’lik Malta KDV’sine tabi olmaktayken; bu oran yat küçüldükçe artmakta ve örneğin 12-16 metre arası uzunluktaki bir motorlu yat için bu oran %50; 7,5 metreden küçük bir motor yat için ise %90 olmaktadır. Özetle, %18’lik Malta KDV’si yatın uzunluğuna ve itme mekanizmasına bağlı olarak efektif olarak %5,4’e kadar düşebilmektedir ki bu oran AB kara sularında uygulanan en düşük KDV oranıydı.

“Yeni Uygulama Rehberi”nin Arkasındaki Temel Mantık Nedir?

Lüks yat veya teknenin 90 günden daha kısa süreli olarak Malta mukimi bir kiracının kullanımına veya tasarrufuna bırakılması durumunda, genel kural olarak kiralamanın Malta KDV’sine tabi bir hizmet tedariği olduğu kabul edilmektedir. Öte yandan, 90 günden fazla süreli mülkiyeti veya kullanımı kapsayan uzun süreli yat kiralamalarının Malta’da gerçekleştiğinin kabul edilebilmesi için, kiraya veren yat sahibinin Malta’da mukim olması ve yatın kiracının kullanımına veya tasarrufuna Malta’da bırakılması gerekmektedir.

Yukarıda bahsedildiği üzere, lüks yat ve tekne kiralamasının Malta KDV Kanunu ve AB KDV Direktifi’nin 59a maddesi uyarınca hizmetlerin etkin kullanım ve tasarrufunun AB bölgesi dışında gerçekleşmesi durumunda, Malta Gelir İdaresi, ulaşım aracının kiralama hizmetinin Malta dışında gerçekleştiğini kabul etmektedir.

Esas itibari ile “Yeni Uygulama Rehberi”, kiraya verenin yalnızca AB içinde etkin kullanım ve tasarrufunu kapsayan kira sözleşmesinin kısmi KDV’ye tabi olup olmayacağı konusunda Malta Gelir İdaresine takdir yetkisi vermektedir.

“Yeni Uygulama Rehberi”nde Yer Alan Düzenlemeler

Yat kiralamalarındaki bazı vergisel avantajlardan yararlanabilmek için aşağıda sıralayacağımız bir dizi koşulun yerine getirilmesi gerekmektedir.

• “Yeni Uygulama Rehberi”, 1 Kasım 2018 tarihinden itibaren yapılan kiralamalar için uygulanmaya başlayacaktır.
• Uzun süreli kiralamalarda, kiraya verenin KDV açısından Malta’da yerleşik bir kurum olması gerekmektedir,
• Uzun vadeli kiralamalarda, kiracının Malta'da mukim olması veya olmaması durumu değiştirmemekte, ancak kiracının ticari amaçlı bir kiralama yapmıyor olması gerekmektedir,
• Her durumda, kiraya veren geçerli bir Malta KDV kimlik numarasına sahip olmalı ve yat kiracının kullanım ve tassarrufuna Malta’da bırakılmalıdır,
• Kiraya veren ve kiracı, Malta KDV Departmanına sunulması gereken bir yat kiralama sözleşmesine girmelidir,
• Kiraya verenin indirimli KDV uygulamasından yararlanabilmesi için, Malta KDV Departmanında yazılı olarak onay alınması gerekmektedir,
• Kiraya veren, yatın AB bölgesi içinde / dışında kiracı tarafından etkin kullanımını ve tasarrufunu kanıtlamak için yeterli ve uygun kayıtları tutmalıdır,
• Kiraya veren tarafından tutulan kayıtlara ilişkin olarak Malta Gelir İdaresine zamanında yıllık beyan yapılmalıdır.

“Yeni Uygulama Rehberi”ne Göre İndirimli KDV Uygulaması Nasıl Olacaktır?

Malta KDV Kanunu uyarınca, kiraya veren, kira bedeli üzerindeki KDV’yi kiracıdan tahsil etmek ve söz konusu KDV’yi KDV Departmanına beyan etmek ve ödemekle yükümlüdür. Genel olarak, Malta’da KDV beyannameleri çeyreklik dönemler halinde takip eden ikinci ayın 15’ine kadar verilmektedir. Bu bağlamda ve genellikle yat kiralama ücretlerinin önceden peşin olarak kiracılar tarafından kiraya verenlere ödendiğinin gözlemlendiği bir ortamda, “Yeni Uygulama Rehberi”, AB kara sularında yatın ne kadar süre ile fiili ve etkin kullanımı ve tasarrufunun tespitine ve nihai KDV bedelininin hesabının nasıl yapılacağına yönelik olarak bir düzenleme mekanizması sunmaktadır.

Temel olarak, “Yeni Uygulama Rehberi”, yatın kiralanması ile ilgili olarak bir önceki yılda yatın AB kara sularında fiili ve etkin olarak kullanım ve tasarruf süresini baz alarak, ilgili yılda tahsil edilen kira ücretinin çeyreklik dönemler halinde geçici beyanını öngörmektedir. Geçici olarak beyan edilerek ödenen KDV, yatın AB kara sularında söz konusu yılda fiili ve etkin kullanımı ve tasarruf süresine bağlı olarak ve gerçek oranı yansıtacak şekilde yıllık olarak düzeltilmektedir. “Yeni Uygulama Rehberi” ayrıca, söz konusu kiralamanın ilk yılında geçici indirimli KDV'nin nasıl tahsil edileceğine ilişkin kuralları da ortaya koymaktadır. Rehbere uygun olarak yapılan KDV düzeltmeleri için herhangi bir ceza veya faiz uygulanmayacağını hatırlatmak isteriz.

Özet olarak, kiralama süresi boyunca, Malta KDV’si, yalnızca yatın AB kara suları içindeki etkin kullanım ve tasarruf süresine bağlı olarak söz konusu kısım için indirimli olarak tahsil edilecektir.

Malta KDV’si Kapsamına Giren Diğer Önemli Hususlar

Kiraya Veren Tarafından Yatın Satın Alınması

Yatın kiraya veren tarafından ilk satın alınmasına uygulanan KDV, yatın yerel olarak Malta’dan, başka bir AB üye ülkesinden satın alınmasına veya üçüncü bir ülkeden Malta'ya ithal edilip edilmemesine bağlı olmakla birlikte, her durumda, Malta KDV Kanunu uyarınca bu işlem yatlarını yalnızca iş için kullanan kiraya verenler için KDV’den istisna olmaktadır.

Kiraya Veren Tarafından Yatın Satılması

Malta KDV uygulamaları açısından, yatın kiraya veren tarafından satışı işlemi satışın gerçekleştiği yere bağlı olacaktır. Satışın Malta'da gerçekleşmesi durumunda, söz konusu satış işlemi %18’lik Malta KDV’sine tabi olduğunu belirtmek isteriz.

Sonuç

“Yeni Uygulama Rehberi”, yatın uzunluğu ve itme şekline dayanan AB kara sularında kullanımına yönelik varsayımsal yüzdeyi ortadan kaldırmış ve bu yüzdenin fiili ve etkin kullanımı ve tasarrufuna bağlı olarak hesaplanmasının sorumluluğunu yat sahibine, bir başka deyişle kiraya verene yüklemiştir. Halbuki, söz konusu yatın seyir defteri veya elektronik ortamda tutulan bilgi ve belgeler kiracı tarafından tutulmakta ve bu bilginin doğruluğu ve gerçekliği tamamen kiraya verenin kiracıya güvenine bağlanmaktadır. Malta Gelir İdaresinin, yatın hangi kara sularında seyrettiğininin kanıtı olarak seyir defterini veya elektronik ortamda tutulan bilgi ve belgeleri işaret etmesi, bir yanlışlık, hata veya ihmal olması durumunda sorumluluğu KDV beyannamesini veren yat sahibine mi yükleyeceği yoksa kiracaya mı yükleyeceği hususunun mutlaka açıklığa kavuşturulması önem arz etmektedir.

Malta Gelir İdaresi, yukarıda bahsettiğimiz özellikle yatın kiracı tarafından kullanımı ve tasarrufu, AB kara sularında geçirilen sürenin hesaplanması, elektronik kayıtların tutulması ve beyanı konusunda uyumu sağlama konusunda güçlü bir duruş sergileyeceklerini belirtmişlerdir. İlaveten, geçmişteki uygulamadan farklı olarak, yatların gerçekçi bir kullanım yüzdesini ve AB kara sularının içinde ve dışında geçirilen süreye ilişkin elektronik verileri sıklıkla gözden geçireceklerini ve bu konuda yat sahiplerinin dikkatli olması gerektiğini belirtmek isteriz.

Son olarak, daha gerçekçi verilere dayanan Yeni Malta Modeli’nin Monako Modeli karşısında rekabetçi bir model olarak yer almaya devam edeceğini söylemek yanlış olmayacaktır.

09.09.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.