Tolga Berikten
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Patent & Marka Vekili
berikten@yahoo.com

İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamalarından Çıkarılan Dersler -1

Teşvik mevzuatımız Bakanlar Kurulu Kararları (BKK) ve bu kararların uygulanmasına ait tebliğlerden oluşmaktadır. Teşvik mevzuatımıza göre genel,bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik olarak yatırımlar gruplandırılmış, her bir yatırım türüne göre de verilen destekler belirlenmiştir.Bugün genel teşvik  belgeleri dışında tüm teşvik belgelerinde yer alan bir destek türü olan indirimli vergi uygulamasından bahsedeceğim.

Öteden beri yatırım indirimi olarak bir şekilde ülkemizde yatırımlar teşvik edilmiş, 2009 yılında ise 5838 sayılı kanun ile Kurumlar Vergisi Kanuna (KVK) 32/A maddesi eklenerek   yatırımlardan elde edilen kazançlara indirimli oranda vergi uygulanmak suretiyle günümüzde uyguladığımız sistemin temelleri atılmıştır.

Bu tarz desteklenmeye ilk olarak 2009/15199 sayılı BKK ile başlanılmış akabinde 2012/3305 sayılı BKK ile bu konuda ki 2009/15199 yürürlükten kaldırılmıştır. Ama her ne kadar yürürlükten kaldırılmış olsa da bu konuda  2009/15199 sayılı BKK ile alınmış yatırım teşvik belgelerinden elde edilen kazanca indirimli oranda kurumlar vergisi uygulaması devam ettiğinden yazılarımda bu konuda da bilgilendirme yapacağım. Kendi içlerindeki sayısız güncellemeyi saymazsak bu konuda yatırım teşvik belgelerini de anlatımımda  temelde ikiye ayıracağım.

KVK  32/A maddesinin ilk uygulama yıllarında , yatırım ancak bitirilip bu yatırımdan kazanç elde edildikçe ilgili kazanca indirimli oranda vergi uygulamaları vardı. Kısaca söylemek gerekirse  ilk çıkarılmış olan 2009/15199 sayılı BKK ile alınmış olan yatırım teşvik belgeniz varsa bunu ancak yatırım bitip işletmeye alındıktan sonra yatırımdan elde edilen kazanca indirimli oranda vergi uygulayabilirsiniz.

Daha sonra mevzuatımızda yapılan değişiklikler ile yatırımcıları daha yatırım aşamasında da desteklemek amacıyla yatırımcının yatırım döneminde diğer kazançlarına da indirimli vergi uygulamalarına başlanıldı.  2012/3305 ile alınmış olan yatırım teşvik belgeniz varsa,yatırım döneminde de yatırım dışı diğer kazançlarınız varsa onlara da uygulayabilirsiniz. Bu yatırım döneminde ise yatırım teşvik belgenizin türünün (komple ,tevsi olup olmaması ) önem arz etmiyor.

2012/3305 ile alınmış olan yatırım teşvik belgeniz ise , yatırım dönemi bitip , işletmeye alındıktan sonra ise ancak yine yatırımdan elde edilene kazancınıza indirimli oranda vergi uygulanması suretiyle ilgili teşvikten yararlanabiliyoruz.

Konuyu  özetleyen bir tablo yapmak istiyorum, bunu yapmadan önce de yatırım teşvik belgelerini indirimli kurumlar vergisi uygulamaları açısından  2 türe indirgeyeceğim.Komple olanlar ve olmayanlar. Çünkü komple yatırım teşvik belgesindeki kazanç , yatırım bitip işletme devresine alındığında dönemde   salt ilgili yatırımdan elde edilen kazanca uygulanmasını gerektirmektedir.Diğer yatırım teşvik belge türleri olan tevsi, modernizasyon, ürün çeşitlendirme, entegrasyon da ise yine yatırımın tamamlanıp bittiği ve işletmeye alındığı dönemde yatırımdan elde edilen kazanca uygulanması esas olmakla beraber bu sağlanamadığı takdirde yatırım tutarının  amortismana tabi iktisadi kıymete (ATİK) oranlanması suretiyle yatırımdan elde edilen kazanç tespiti yapılmaktadır.

	KOMPLE YATIRIM	KOMPLE OLMAYAN (TEVSİ/MODERNİZASYON /ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRME/ENTEGRASYON)
2009/15199_YATIRIM DÖNEMİ	İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMALARINDAN YARARLANAMAZ	İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMALARINDAN YARARLANAMAZ
2009/15199_İŞLETME DÖNEMİ	SADECE YATIRIMDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN AYRI OLARAK TESPİTİNİN YAPILDIĞI KISMA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR	YATIRIMDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN AYRI OLARAK TESPİTİ YAPILAMADIĞI ZAMAN  ATİK ORANLAMASI SURETİYLE BELİRLENEN   KISMA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR
2012/3305_YATIRIM DÖNEMİ	DİĞER KAZANÇLARINA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR	DİĞER KAZANÇLARINA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR
2012/3305_İŞLETME DÖNEMİ	SADECE YATIRIMDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN AYRI OLARAK TESPİTİNİN YAPILDIĞI KISMA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR	YATIRIMDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN AYRI OLARAK TESPİTİ YAPILAMADIĞI ZAMAN  ATİK ORANLAMASI SURETİYLE BELİRLENEN   KISMA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULANABİLİR

Yatırım teşvik belgeniz yatırım döneminde indirimli oranda vergi uygulamasına izin veriyorsa bundan mümkün olduğunca yararlanın

Tablodan da görüleceği üzere bazı çıkarsamalar yapmak mümkün olacaktır.2012/3305 'e göre alınmış bir yatırım teşvik belgeniz 2009/15199 'a göre daha avantajlıdır. Çünkü  2012/3305 'e göre alınmış bir yatırım teşvik belgeniz varsa yatırım döneminde diğer kazançlarınıza uygulamanız menfaatinize olacaktır. Paranın zaman değeri burada önemli bir faktördür. Ama aşağıda açıklayacağım üzere tek faktör değildir.

Yatırım dışı sabit kıymetlerinizin çokluğu teşvikten almanız gereken faydayı azaltır            

Bu cümle tüm yatırım teşvik belgeleri için doğru değil ama uygulama da çoğu teşvik belgesi için doğrudur.  Eğer elinizde, komple yatırım türü olmayan bir yatırım teşvik belgeniz varsa ve yatırımdan elde edeceğiniz kazancınızı tam olarak ölçemediğiniz (komple yatırım türü dışında gerçekten bunu ölçtüğünü her babayiğit iddia edemez) bir kazanç olduğu içinde  akabinde ATİK oranlaması yapmak zorunda kalıyorsanız , yatırım dışı sabit kıymetlerinizin çokluğu  sizi uzun yıllar boyu sürebilecek bir indirimli oranda vergi uygulamalarına iter.  Bu da yatırımcının yatırımdan elde ettiği avantajını düşürür.

Özetlersem 2012/3305 'e göre alınmış bir yatırım teşvik belgenizin size tanıdığı imkanlar dahilinde  indirimli oranda vergi avantajını diğer kazançlarınız ölçüsünde yatırım döneminde kullanıyor  olmak , işletme döneminde  belki de uzun yıllar boyu bitiremeyip takip etmek zorunda kalacağınız bir yatırım katkı tutarınız olmasını azaltacaktır.

Bir sonraki yazımda da indirimli kurumlar vergisi uygulamalarına yönelik çıkarımlara devam edeceğim.

Saygılarımla,

22.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.