Sinan Arslan
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
sinan.arslan@senkrondenetim.com

İşverenler İçin Personel Maliyetini Azaltan Düzenlemeler - II

            Geçen yıl 5763 Sayılı Kanun ile işverenlerin personel maliyetlerinin kademeli olarak azaltılmasına dönük teşvik düzenlemelerini 07.08.2009 tarihli aynı isimli makalemde, 5 başlıkta özetleme imkânı bulmuştum. Bu kez işsizlik sorununa bir miktar çözüm ve işverenlerin personel maliyetlerini bir miktar azaltılmasına dönük bir destekte 18.08.2009 tarih 5921 sayılı kanunun 2. maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 9. madde eklenerek gerçekleşmiş oldu. Madde metnine dikkatli bakıldığında geçen yıl 5763 yasa ile getirilen ve süresi dolan ilave personelin işe alınmasına dönük teşvik uygulamasının süresinin uzatıldığı anlaşılmaktadır.

            İlave Personelin İşveren Sigorta Primini İşsizlik Sigortası Fonu Ödeyecek. Beklenen genelge 11.09.2009 tarih 2009-113 numara ile SGK. Tarafından çıkarılmıştır;

            4447 sayılı Kanunun geçici 9. madde düzenlemesi ile işverenlerin aşağıda ki 5 adet şartın tamamı yerine getirilmesi halinde; ilave personel için, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisseleri; 6 ay boyunca, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. Bu durumda şartları yerine gelen, tehlike derecesi en küçük olan ve 30 gün çalışan her bir ilave personel için 2009 yılında eksik ödenebilecek prim tutarı 135,35 TL. olacaktır. Bu tutarın fondan karşılanma süresini altı aya kadar daha uzatmaya, Bakanlar Kurulunun yetkili olduğunu da unutmamak gerekir. Nedir bu 5 şart?

1.       Yeni personelin; işe alınma tarihinden önceki üç aylık dönem içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması yani bu dönemde işsiz olduğunun anlaşılması, bunun için de kurumun internet sitesi üzerinden bakılarak tespiti gerekiyor.

2.       2009 Nisan ayına ait prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalı sayısına ilave personel olmalı.

3.       Yeni personelin; 18.08.2009 – 31.12.2009 tarihleri arasında işe giriş işlemleri yapılmış olmalı. Bakanlar Kurulu bu tarihi 30.06.2010 tarihine kadar da uzatmaya yetkilidir.

4.       Bahsedilen personeller fiilen çalışan olmalı.

5.       Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde SGK.’na verilmeli ve tutar ödenmiş olmalı.

Bu madde hükümleri aşağıdaki hallerde uygulanmaz; 

1.       Mevcut ve faaliyette bulunan işyerlerinin devredilmesi, birleşmesi, bölünmesi veya nevi değiştirmesi gibi hallerde yeni işe başlama olarak değerlendirilmez.

2.       Mevcut bir işyerinin kapatılarak; değişik bir ad veya unvan ya da bir iş birimi olarak aynı faaliyette açılması veya çalışan sigortalıların bütün olarak devredilmesi halinde uygulanmaz.

3.       Yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi ek bir kapasite ve istihdam artışına neden olmayan, sadece teşviklerden yararlanmak amacıyla yapılan işlemler hakkında uygulanmaz.

4.       5510 sayılı SGK. Kanunu gereğince yapılan kontrol ve denetimler sonucunda çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işyerleri hakkında tespit yapıldığı aydan başlanmak suretiyle uygulanmaz.

5.       4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve bu kanundan istisna olan alımlar ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan hizmet alımları ve yapım işlerini yürüten işyerleri hakkında uygulanmaz.

6.       5335 sayılı kanunun 30. maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmaz.

7.       5510 sayılı Kanuna göre sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ile yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz

            Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır.

            Düzenlenen destek için SGK.’nun 2009/113 nolu genelgesinde; uygulamanın usul ve esasları ve İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkezlerince yürütülecek işlemlere yer verilmiştir. Teşvikten yararlanmak için işverenlerin, öngörülen niteliklere sahip sigortalıların işe alındığına ve işyeri yönünden gerekli şartların taşındığına ilişkin dilekçe ile birlikte bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Md./S.G. Merkezine müracaat etmeleri gerekmektedir. Kurum; sistem üzerinde gerekli kodlamanın yapılması için dilekçeyi süpervizöre intikal ettirecektir.  Bu düzenleme ile aynı dönem için iki farklı teşvik kanunu hükmünden yararlanılmakla birlikte, bu yararlanmada aynı dönem için mükerrer bir yararlanma durumu oluşmamaktadır. Örneğin ilave personel için 5921 sayılı kanun numarasının seçilmesi, diğer personeller için şartları sağlanmış diğer teşvik kanun numarasının seçilmesi (örneğin %5 eksik prim ödenmesi) söz konusu olabilecektir.

Genelgede detayları ile yer verilen diğer konuları özetlemek gerekirse;

1. Teşvikten yararlanma şartları
2. Alt işverenleri olan işyerlerinde durum
3. Teşvikten yararlanma süresi
4. Teşvik edilen sigorta priminin hesaplanması
5. Aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmesi ve prim ödenmesi
6. Çalıştırdığı personeli kuruma bildirmeyen işyerlerinde durum
7. Teşvikten faydalanamayan işyerleri ve sigortalılar
8. “Diğer Hususlar” bölümünde yer alan önemli iki konu ise;
   • Özel nitelikte ki bina inşaatı; şartları sağlamış ise teşvik hükmünden faydalanabilir.
   • Bu teşvik tahakkuk eden işsizlik sigortası primleri için geçerli değildir.

12.10.2009

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.