Sibel Zaloğlu
İnsan Kaynakları Danışmanı
sibelzaloglu@gmail.com

Pandemi Döneminde Çalışana, İşveren Zorunlu Yıllık İzin Kullandırabilir Mi?

İşverenlerin çalışanlarına karşı, isterlerse 1 Nisan- 31 Ekim arası toplu izin hakları vardır. Bu dönemde işveren çalışanını toplu izne çıkartabilir. Geçmişten kalan yıllık izinler de varsa, çalışan yine bu izinleri kullandırabilir. Bu süreçte İşveren, çalışanına toplu izin süresince maaşını ve daha önceki aylarda vermiş olduğu yan haklarını da (yemek, yol vs.) tamamını öder.

Soru: Pandemi döneminden dolayı işveren işletme faaliyetlerini durdurma kararı alırsa, çalışana ne olur?

Pandemi dolayısı ile olumsuz sebeplerden dolayı işveren faaliyet durdurma yoluna gidebilir. Böyle durumda çalışanına 1 hafta süreyle yarım ücret öder. Faaliyetin durması 1 haftayı geçerse ücret ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar. Tamamen işverenin insiyatifine bağlı kalınır. Çalışan sözleşmeleri askıya alınır, ücretler ödenmez.  Çalışan beklemek istemez ise, tek taraflı sözleşmesini fesh edebilir ve sadece kıdem tazminatı alır. (İş kanuna göre mahkeme yolu açıktır.)

Soru: Çalışan pandemi dönemini öne sürerek işe gitmez istemezse ne olur?

Çalışanın böyle bir hakkı öncelikle yoktur. Böyle bir durumda çalışan işe gitmiyorsa, işveren sözleşmesini tek taraflı haklı nedenle fesh edebilir. (Pandemi dönemi için işveren ve işçiyi koruma hakları ile ilgili çıkan kanunlara, geçici düzenlemelere ve 7244 sayılı Torba Kanuna mutlaka bakınız.) Koronavirüs den dolayı işverenlerin alması gereken zorunlu önlemleri işveren   almazsa; çalışan, iş başı yapmayı red edebilir ve önlem ve tedbirler alınıncaya kadar işe gitmeyebilir. Tedbir ve önlemler alınmıyorsa çalışan bunu işverene ve gerekli yasal yerlere yazılı olarak bildirmek zorundadır.

Soru: İşverenler çalışanlarını zorunlu ücretsiz izne çıkartabilir mi?

Karşılıklı anlaşma sağlanırsa işverenler çalışanları için belirli bir süreliğine ücretsiz izin uygulamasına gidebilirler. Tek taraflı çalışan istemiyorsa; işveren ücretsiz izin veremez.

Tam tersi çalışan ücretsiz izne çıkmak istiyorsa, işveren vermek istemiyorsa çalışan bu konuda hak sahibi olamaz.

Anlaşma sağlanıp çalışan ücretsiz izine çıkmayı kabül ederse, işveren maaşını ödemekle zorunlu değildir ve sigorta primlerini de yatırmayabilir. Tamamen ücret ve sgk primi yatırılması konuları işverenin insiyatifine bağlıdır.

Not: Burada dikkat edilmesi gereken konu, işverenin kısmi değil toplu çalışılıp, çalışılmayacağı karar uygulaması önemlidir. (İşyerinde azınlıkta olsa çalışan var mı? Bu soru önemlidir.)

Soru: İşveren ve çalışan anlaşmaya varmadan ücretsiz izin verildiği taktirde ne olur?

Çalışana sözleşmesini fesh etme hakkı doğar. Böyle bir durumda işveren çalışanına iş kanunlarına göre tazminat vb. gibi haklarını ödemek zorunda kalır.

Soru: Çalışan devletin verdiği kısa ödenekten yararlanamazsa ne olur?

İşveren hiçbir şekilde ücret ödemek zorunda değildir. Ücretsiz izine çıkartabilir. İşverenin insiyatifi içindedir.

Soru: Kısa çalışma ödeneği alan çalışanın maaşı kurumda daha yüksek ise, işveren tamamlayabilir mi?

Ödenen %60’ın kalan kısmını işveren isteğe bağlı şekilde ödeyebilir. Zorunluluk yoktur. Tamamen işverenin insiyatifindedir.

Soru: Çalışılmayan zamanlar için işveren, çalışanından telafi isteyebilir mi?

Yapılan son düzenlemelere göre işveren, çalışanlarından 4 ay telafi çalışması isteyebilir.

05.06.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.