Serdar Yücel
Yeminli Mali Müşavir
E.Vergi Müfettişi
syucel@reelymm.com

ÖTV Kanununa Ekli I Sayılı Listenin B Cetvelinde Yer Alan Malın Aynı Cetvelde Yer Alan Başka Bir Malın İmalinde Kullanılması

ÖTV Kanununa Ekli I Sayılı Listenin B Cetvelinde Yer Alan Malın Aynı Cetvelde Yer Alan Başka Bir Malın İmalinde Kullanılması Halinde İade Talebine Ve Vergi İnceleme Sürecine İlişkin Örnek

Akasya Kimya A.Ş. İthalatçı Menekşe Kimya A.Ş.’den I sayılı listenin B cetvlinde yer alan Toluen isimli hammaddeden 1,000 Kg almıştır. Menekşe Kimya A.Ş.’nin düzenlediği faturaya ilişkin bilgiler aşağıdadır.

Fatura Tarih	Fatura No	Miktarı	Tutar	ÖTV	KDV	Toplam Tutar	Yevmiye Tarih/No
01.02.2013	10	1.000 Kg	2000	2.298,50	773,73	5.072,23	01.02.2013/10

Akasya Kimya A.Ş.’nin sanayi odasından aldığı ekspertiz raporuna göre 01.02.2013-15.02.2013 tarihleri arasında Tiner isimli maddenin üretilmesi için kullanması gereken Toluen isimli hammadde miktarının aşağıdaki gibi olduğu ve üretim miktarının kullanımının uygun olduğu tespit edilmiştir.

Mamul İsmi	Üretilen KG	Kullanılan TOLUEN Miktarı (Kg)
TİNER GTIP 3814.00	1000	600

Hammadde olarak alınan Toluen 600 Kg’lık kısmı üretimde kullanılmış olup, henüz 400 Kg üretime sevk edilmemiştir.

İthalatçı Menekşe Kimya A.Ş.’nin I sayılı listenin B cetvelinde yer alan toluen isimli (1.000 Kg) hammadde satışını 01.02.2013 tarihinde yapmış olup, bu satışa ilişkin 2.298,50 TL doğan ÖTV’yi 2013/Şubat-1. Dönem beyannamesinde beyan ederek vergi dairesine ödemiştir. Menekşe Kimya A.Ş.’nin vergi dairesi, ÖTV’nin beyanı ve ödemesi gerçekleştirilmiş olduğundan 2.298,50 TL ÖTV’nin teminatının çözümünü GİB sistemi kullanılmak suretiyle vergi dairesince gerçekleştirecektir.

 Akasya Kimya A.Ş. 1.000 Kg ürettiği tinerin 800 Kg’lik kısmını 16.02.2013 tarihinde Papatya Boya A.Ş.’ye satmıştır. 2013/Şubat 2. Dönem ÖTV beyannamesi ile (800*0,7390=) 591,20 TL ÖTV’yi beyan ederek ödemiştir. Üretilen 200 Kg Tinerin henüz satışı gerçekleştirilmeyip stokta bulunmaktadır.

TOLUENİN İTHAL EDİLMİŞ OLDUĞU VARSAYIMI

İthalatçı imalatçılar tarafından doğrudan ithal edilen (B) cetvelinde yer alan malların; (I) sayılı listeye dâhil olan malların imalinde kullanılması, Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca teslim sayılmamaktadır. Bu nedenle Akasya Kimya A.Ş.’nin I sayılı listenin B cetvelinde yer alan toluen isimli (1.000 Kg) hammaddeyi ithal ederek tiner üretiminde kullanması halinde ÖTV doğmadığından iade talep edilecek bir tutarda bulunmamaktadır. Ancak Akasya Kimya A.Ş.’nin ithal ettiği toluen isimli (1.000 Kg) hammadde nedeniyle 2.298,50 TL teminatı beklemektedir. Ne zaman ki Akasya Kimya A.Ş. imal ettiği tinerin teslimini (satışını) gerçekleştirdiği dönem için ÖTV beyan ederek ödemesi halinde, teminatın çözümü, ithal edilen tolüenin (I) sayılı listeye dâhil olan tiner imalinde kullanıldığının vergi inceleme raporuyla tespit edilmesiyle gerçekleşir. Ne var ki imal edilen malın vergi tutarının imalatta kullanılan malın vergi tutarına eşit veya daha yüksek olması halinde bu tespitin YMM raporuyla da yaptırılması mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken husus, vergi inceleme raporu veya YMM raporuyla yapılan tespit üzerine ithal edilen tolüen den tiner imalatında kullanılan miktara isabet eden ÖTV tutarı kadar teminatın çözümünün gerçekleştirileceğidir. 1.000 Kg üretilen tiner imalatında 600 Kg Toluen kullanılmıştır. Ancak vergi dairesince teminatın çözümü 600 KG üzerinden mi yapılacaktır (600*2,2985=1.379,10 TL) yoksa 1.000 Kg üretilen tinerin 800 KG’lık kısmının teslimi (satışı) gerçekleştirilmiş olduğundan 800 KG tiner üretiminde %60 kullanılmış olan 480 KG tolüene isabet eden 480*2,2985=1.103,28 TL’lik teminatın çözümü yapılacaktır.? İlgili tebliğlerde bu konuya açıkça değinilmemiş olmasına rağmen sorunun cevabını aşağıdaki şekilde verebiliriz. 1 seri nolu ÖTV Tebliğinin 16.3.5.2/c bölümünde belirtildiği üzere, “mükellefin imal ettiği malın (tiner) tesliminde ÖTV beyan ederek ödemesi halinde” başlayan ifadeye dayanarak vergi dairesi tarafından 1.000 Kg üretilen tinerin 800 KG’lık kısmının teslimi (satışı) gerçekleştirilmiş (ÖTV doğmuş) olduğundan 800 KG tiner üretiminde %60 kullanılmış olan 480 KG tolüene isabet eden 480*2,2985=1.103,28 TL’lik teminatın çözümü gerçekleştirilecektir.

İADE TALEP EDİLECEK ÖTV TUTARININ HESAPLANMASI

-  25 seri nolu Tebliğin 2.4. bölümüne göre İmalatçıların (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malları, aynı cetveldeki vergi tutarı daha düşük malların imalinde kullanmaları halinde, iadesini talep edebilecekleri vergi tutarı; bu mallar için ödenen vergi tutarları ile bu mallardan imal edilen mallar için beyan edilerek ödenen vergi tutarları arasındaki fark tutardır.

16.02.2013 tarihinde 800 Kg teslim edilen (satılan) tinerin imalatında kullanılan tolüen miktarı 480 Kg olup, tolüen alırken (480 Kg*2,2985=)1.103,28 TL ödemiş olduğu vergiden 800 Kg teslim edilen (satılan) tiner nedeniyle 2013/Şubat 2. Dönem ÖTV beyannamesiyle beyan edilen ve ödenen (480*0,739=) 354,72 TL arasındaki (1.103,28 TL-354,72 TL=) 748,56 TLvergiyi iade talep edebilecektir. Mükelleflerin imal ettikleri malın teslimine ilişkin verginin beyan dönemini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içerisinde İade talep edebileceğinden Akasya Kimya A.Ş. 01.03.2013-31.05.2013 tarihleri arasında iade talebinde bulunabilecektir. Akasya Kimya A.Ş. "Sanayi Sicil Belgesi"ni haiz bir imalatçı olup, 800 Kg Tiner için 480 Kg Tolueni 12 ay içinde imalatta kullanmıştır. 

İADE TALEBİNİN YAPILMASI

-     Akasya Kimya A.Ş.’nin bağlı olduğu vergi dairesine başvuru yaparken mahsuben iade için hazırlanan dilekçe ekinde aşağıdaki belgeleri eklemesi gerekir.

-     1- Sanayi Sicil Belgesi

-     2- Menekşe Kimya A.Ş.’den I sayılı listenin B cetvlinde yer alan solvent türevi 1.000 Kg tolüen hammadde alımına ilişkin fatura ve deftere kayıt bilgileri,

Fatura Tarih	Fatura No	Miktarı	Tutar	ÖTV	KDV	Toplam Tutar	Yevmiye Tarih/No
01.02.2013	10	1.000 Kg	2000	2.298,50	773,73	5.072,23	01.02.2013/10

-     3- Ekspertiz Raporu,

Akasya Kimya A.Ş.’nin sanayi odasından aldığı ekspertiz raporuna göre 01.02.2013-15.02.2013 tarihleri arasında Tiner isimli maddenin üretilmesi için kullanması gereken Toluen isimli hammadde miktarının aşağıdaki gibi olduğu ve üretim miktarının kullanımının uygun olduğu

-     4- Ekspertiz raporuna göre imalatta kullanılan 1.000 Kg solvent türevinin uygunluğuna dair hesaplamaları içeren tablo.

Mamul İsmi	Üretilen KG	Kullanılan %60 TOLUEN Miktarı (Kg)
TİNER GTIP 3814.00	1000	600

5- İmalatta kullanılan solvent türevinin kaydi envanter tablosu,

Ürün Adı	Dönem Başı Stok Mevcudu 1.2.2013 (Kg)	Dönem Başı Stok Mevcudu (TL)	Alım (Kg)	Alım (TL)	Kaydi Stok Mevcudu 28.02.2013 (Kg)	Kaydi  Stok Mevcudu (TL)	Üretime Sevk Edilen Kg	Üretime Sevk TL
TOLUEN GTIP 2902.30.00.00	0	0	1000	4298,50	400	1.719,40	600	2.579,10

 -     İmal edilen Tiner isimli mamülün kaydi envanter tablosu.

Ürün Adı	Dönem Başı Stok Mevcudu 1.2.2013 (Kg)	Üretimden Gelen (KG)	Yurt İçinden Alınan	Satıştan İade Adet	Satışlar KG	Kaydi Stok Mevcudu 28.02.2013 (KG)
TİNER GTIP 3814.00	0	1000	0	0	800	200

   -  imalatta kullanılan malların satın alma ve imalatta kullanma tarihleri ile kullanım miktarlarını gösterir tablo.

			Tarihe göre üretim miktarları
Hammadde	Satın Alma Tarihi ve Miktarı		03.02.2013	06.02.2013	09.02.2013	10.02.2013
TOLUEN	01.02.2013	1000 Kg	60	300	120	120
ASETON	03.02.2013	500 Kg	20	100	40	40
BUTİL GLİKOL	11.11.2012	400 Kg	10	50	20	20
ASETAT	10.12.2012	250 Kg	10	50	20	20
Toplam			100	500	200	200

     - viii. imal edilen malların satış faturaları listesi. Akasya Kimya A.Ş. 16.02.2013 tarihinde imal ettiği tinerin 800 Kg’lık kısmını Papatya Boya A.Ş.’ye satışına ilişkin düzenlediği fatura bilgileri aşağıdaki gibidir.

Fatura Tarih	Fatura No	Miktarı	Tutar	ÖTV (0,7390)	KDV	Toplam Tutar	Yevmiye Tarih/No
16.02.2013	15	800 Kg	1900	591,20	448,42	2.939,62	16.02.2013/20

 -     vergi raporu dışında yukarıdaki belgeler tamamlandıktan ve mahsuba konu ÖTV tutarının ödendiğine dair satıcının vergi dairesinden teyit alınması üzerine iade talebi yerine getirilecek olup, ayrıca bu taleplerin tamamı vergi incelemesine sevk edilecektir.

-     Nakden iadeler ise, tamamı vergi inceleme raporuna göre sonuçlandırılır. Ancak iade talep tutarı kadar teminat verilmesi halinde iade talebi, yukarıda belirtilen belgelerin tamamlanması ve iadeye konu ÖTV tutarının ödendiğine dair satıcının vergi dairesinden teyit alınması üzerine vergi inceleme raporunun sonucu beklenmeksizin 5 iş günü içerisinde gerçekleştirilir.

-     İade talebine ilişkin bir takım belgeler hazırlanarak vergi dairesine sunulmuş olsa da ÖTV’ye tabi olan toluenin imalatta kullanılıp kullanılmadığının randıman analizleri ile ortaya konulması gerekmektedir. Bu süreçte vergi inceleme elemanının temelde isteyeceği bilgilerin daha incelemeye başlamadan hazırlanması kısa zamanda incelemenin sonuçlanmasına çok büyük katkı sağlayacaktır. Çünkü vergi inceleme elemanı ÖTV’ye tabi olan solvent türevi hammaddenin üretimde kullanılan miktarının ne kadar olduğuna ve ne kadar süre içerisinde üretimde kullanıldığına yönelik inceleme yapacaktır.

-     1- Öncelikle iade talep edilen döneme ilişkin hammadde alımlarına ait faturaların miktar bilgilerini içerecek şekilde bir listenin hazırlanması gerekir. Bunun yanı sıra dönem başı ve dönem sonu stok bilgileri de hazır olmalıdır. Böylece üretimde kullanılan (üretime sevk edilen) hammaddelerin miktarları belirlenmiş ve aşağıdaki tabloda yer alan bilgilere ulaşılmış olacaktır.

Ürün Adı	Dönem Başı Stok Mevcudu 1.2.2013 (Kg)	Dönem Başı Stok Mevcudu (TL)	Alım (Kg)	Alım (TL)	Kaydi Stok Mevcudu 28.02.2013 (Kg)	Kaydi  Stok Mevcudu (TL)	Üretime Sevk Edilen Kg	Üretime Sevk TL
TOLUEN GTIP 2902.30.00.00	0	0	1000	4298,50	400	1.719,40	600	2.579,10

-     2- Üretilen tiner içerisinde ne kadar Toluen kullanıldığının üretime sevk miktarlarının üretim reçetesi ile açıkça tespit edilmesi gerekir. Üretim reçetesinde yer alan bilgiler mutlaka kapasite raporuyla uyumlu olmalıdır.

HAMMADDE	TİNER		SATIŞI GERÇEKLEŞTİRİLEN TİNER KG
	%	KG	KG
TOLUEN	60	600	800
ASETON	20	200
BUTİL GLİKOL	10	100
ASETAT	10	100
TOPLAM	100	1000

Akasya Kimya A.Ş. ‘nin Şubat ayında gerçekleştirildiği ve randıman analizi sayesinde alım yaptığı 1.000 Kg tolüenin 600 Kg lık kısmını imalatta kullandığı ancak teslim edilen 800 Kg tiner içerisinde 480 Kg’sinin tolüen olduğu fatura, belge ve defter kayıtlarının bir bütün ve birbirini destekleyici şekilde ortaya konulmuş olduğundan vergi incelemesinin en kısa sürede bitmesi sağlanmış olacaktır.

05.01.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.