Selçuk Turgay Azak
Vergi Müfettişi
Ekonomist
selcukturgayazak@hotmail.com

Nakdi Sermaye Artırımında İndirim Uygulamasına İktisadi Bakış Açısı

Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendinde, sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu madde hükmüyle beraber, işletme ortaklarının işletmeye nakit olarak koyduğu sermaye için her yıl faiz hesaplanacak ve söz konusu faiz tutarı beyanname üzerinden indirilecektir. Ayrıca kazanç yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar takip eden dönemlerde indirim konusu yapılabilecektir.

Anılan maddenin amacı işletme ortaklarının sahip oldukları tasarrufları ve servetleri şahsi servet değerlemesine tabi tutmaları yerine işletmelere sermaye olarak koymalarını teşvik etmektir. Çünkü işletmeye sermaye olarak konulan nakit varlıklar işletmenin hem finansal yapısını güçlendirecek, hem de işletmenin faaliyetleri ile ilgili hareket etme noktasında yatırımları, istihdamı, üretimi artırabilecektir.

Söz konusu düzenlemenin faydalanıcısına vergisel bir avantaj sağlaması yanında iktisadi bir amacının da olduğu gözden kaçmamalıdır.

Anılan düzenlemenin iktisadi amacına yönelik bazı açıklamalar yapmak gerekirse, yatırım iktisadi tanımı itibariyle sermaye stokuna yapılan ilavelerdir şeklinde ifade edilebilir. Sermaye stoku da işletme açısından amortismana tabi olan satın almalar yani bina, makine, demirbaş, teçhizat, taşıt gibi sabit sermaye yatırımları ve işletmenin faaliyet konusu ile doğrudan ilgili olan hammadde, ara malı ve nihai mamul gibi stok yatırımlarıdır. Bir ekonomide yatırımların kaynağı tasarruflardır. Çünkü iş alemi yatırım harcamalarını gerçekleştirmek için ek finansmana ihtiyaç duyabilir, bu ihtiyaç borçlanmayı gerektirebilir. Söz konusu finansman ihtiyacı iş alemini fon talep eden pozisyona getirmektedir.  Tasarruflar ise bireyler tarafından elde edilen gelirin harcanmayan kısmıdır. Bu kişilerin ekonomideki pozisyonu fon arz eden taraf olmasıdır. Bu iki kesimin buluşması ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için bir köprü mahiyetindedir. Örneğin Mehmet Amca maaşından arttırdığı birikimini bankaya mevduat olarak yatıracak ki, banka topladığı bu mevduatı iş insanı Ayşe Hanım’a kredi olarak versin. Ayşe Hanım bu krediyi çekecek ki, makine alsın, üretim yapsın, işçi istihdam etsin…

Söz konusu vergisel düzenleme işletmenin kendi öz kaynakları ile iktisadi faaliyetleri gerçekleştirmesi amacına hizmet etmekte ve bu durumun gerçekleşmesi içinde işletmenin ortaklarına sahip oldukları birikimleri ortak oldukları işletmelere yatırmaları noktasında teşvik etmektedir.

Son olarak durum şu diyalogla özetlenebilir:

Kanun:  Kardeşim (işletme ortağına) sahip olduğun tasarrufları bankaya mevduat olarak  yatırma ya da şahsi harcamalarda kullanma, işletmeye sermaye olarak koy.

İşletme Ortağı: Peki benim gelir kaybım ne olacak?

Kanun: Ben senin nakit olarak koyduğun sermaye üzerinden belli bir faiz hesaplatacağım sana -ki biliyorsun ki sermaye üzerinden faiz hesaplanamaz-  ama bu seferlik izin vereceğim. Söz konusu hesaplanan faizi beyanname üzerinden indirmene de müsaade edeceğim. Bu suretle matrah ve akabinde hesaplanan vergi azalacak yani daha az kurumlar vergisi ödenecek.

İşletme Ortağı: İyiymiş o zaman… Hem koyduğum sermaye bana kar payı olarak dönecek, hem de sanki parayı mevduat olarak yatırmışım gibi faiz hesaplanacak… Harika…

01.11.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.