Selçuk Turgay Azak
Vergi Müfettişi
Ekonomist
selcukturgayazak@hotmail.com

Turizm Payı Bir Vergi Midir?

Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşmasını teminen; turizm imkân ve fırsatlarının dünyada tanıtılmasına, turizm potansiyelinin tüm yönleri ile değerlendirilerek ülke ekonomisine kazandırılmasına, turizm yatırımlarının, turizmin ülke ekonomisindeki payının ve turizm sektörünün hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak, destek ve kaynak sağlamak amacıyla 7183 Sayılı ‘Türkiye Turizm Tanıtım Ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun’ 15 Temmuz 2019 tarih ve 30832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Kanunun ‘Turizm Payı’ başlıklı 6 ncı maddesinde;

‘(1) Ajansın kuruluş amaçlarının gerçekleştirilmesi ve faaliyetlerin finansmanında kullanılmak üzere turizm payı alınır.

(2) Turizm payı;

a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk,

b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk,

c) Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk,

ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,

d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk,

e) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde iki,

oranında olmak üzere bu ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınır. Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen turizm türlerinde faaliyet gösteren tesisler için bu oranlar yüzde elli indirimli olarak uygulanır.

(3) Turizm payı, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununa göre vergi mükellefinin tabi olduğu vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmi dördüncü günü sonuna kadar ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar tarafından ise Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenecek vergi dairesine beyan edilerek aynı ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar ödenir. Vergi dairesi tarafından turizm payının beyan, tarh, tahakkuk ve tahsili ile red ve iadesinde; 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır, tahsil edilen turizm payının yüzde beşi, genel bütçe geliri olarak ayrıldıktan sonra kalan kısmı emanet hesabına alınır ve en geç takip eden ayın yirminci günü Ajansın banka hesabına aktarılır.

(4) Ödenen turizm payı, kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefleri tarafından matraha esas kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınır.

(5) Bu maddenin uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümünde vergi mahkemeleri yetkilidir.

(6) Turizm payına ilişkin beyannamelerin verilme sürelerini, kapsama girenlerin turizm türleri, vergi veya mükellefiyet türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte aylık veya üç aylık dönemler hâlinde tespit etmeye, beyannamelerin; şekil, içerik ve eklerini belirlemeye, elektronik ortamda gönderilmesine zorunluluk getirmeye, yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususunda izin vermeye, bu kişileri aracı kılmaya veya zorunlu tutmaya ve uygulamaya, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında kalan meslek mensuplarına onaylatılmasına veya imzalatılmasına ilişkin usul ve esaslar ile turizm payının beyan ve ödeme sürelerini kanuni süresinden itibaren bir ayı geçmeyecek şekilde yeniden belirlemeye, Bakanlığın görüşünü alarak Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir’

ifadeleri yer almaktadır.

Buna göre maddenin 2 nci fıkrasında kimlerden turizm payı alınacağı ifade edilmiştir. Örneğin oteller, tatil merkezleri, tatil köyleri, lokantalar, kafeteryalar, eğlence yerleri, havayolu şirketleri gibi işletmeler turizm payı ödeyeceklerdir.

Maddenin 3 üncü fıkrasında da beyannamenin ne zaman verileceği ve beyannamede çıkan tutarın ne zaman ödeneceği ifade edilmiştir. Düzenlemeden anlaşılacağı üzere beyan ve ödeme süreleri KDV beyannamesi süreleri ile uyumludur. Diğer taraftan aynı bentte turizm payının tarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsil süreçleri Vergi Usul Kanunu ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına alınmıştır.

Maddenin 4 üncü fıkrasında ödenen turizm payının, kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefleri tarafından matraha esas kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacağı ifade edilmiştir.

Maddenin 5 inci maddesinde ise ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümünde vergi mahkemeleri yetkili olacağı ifade edilmiştir.

Maddenin 3 ve 5 inci fıkralarına bakıldığında turizm payının beyan, tahsil ve ihtilaf gibi usul süreçleri kapsam açısından vergi gibi değerlendirilmiştir.

Maddenin 4 üncü maddesinde de ise turizm payı özünde bir vergi olmadığından turizm payının kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefleri tarafından matraha esas kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacağı ifade edilmiştir.

Maddenin 6 ncı fıkrasında da ifade edildiği üzere turizm payı ile ilgili mükelleflerin tabi olacakları şekli ve usule ilişkin ayrıntılı düzenlemelere ilişkin yetki T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na verilmiştir. Maddenin 6 ncı fıkrasının yürürlüğe gireceği 1/10/2019 tarihinden önce söz konusu yetki kapsamında tebliğ ve benzeri düzenlemelerin yapılacağı tabiidir.

17.07.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.