Şefik Şengün
Yeminli Mali Müşavir
sefiksengun44@hotmail.com

Huzur Haklarının Vergi, TTK ve SGK Mevzuatı Karşısındaki Durumu

İş bu yazımızda çokça gündeme gelen Huzur Hakkı konusunda çok ayrıntıya girmeden özet halinde yani akademik boyutlu ayrıntıdan ziyade uygulamada kolayca takip edilebilecek düzeyde düşüncelerimi paylaşmayı tercih etmekteyim.

Şirketlerde Huzur Hakkı

TTK’nun 408. maddesinde; “Yönetim kurulu üyelerinin seçimi, süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi, ibraları hakkında karar verilmesi ve görevden alınmaları.” hükmü yer almaktadır. Yani yönetim kurulu üyelerinin seçimi bunlara ödenecek ücret, ikramiye, huzur hakkı vb menfaat ödemelerinin tespitinde ŞİRKET GENEL KURULU yetkilidir. Yine TTK’nın 394. maddesinde “Yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebilir” hükmü yer almaktadır.

A.Ş. ana sözleşmesine konulacak bir hükümle veya genel kurul kararıyla yönetim kurulu üyelerine katıldıkları toplantı başı ücret (huzur hakkı) ve belirli tutarda ücret ödenmesi de kararlaştırılabilir. Bu kapsamda;

TTK’nın 622. maddesi uyarınca, anonim şirket genel kurul kararlarının butlanına ve iptaline ilişkin hükümler, kıyas yoluyla limited şirketlere de uygulandığından, aynı yöntemin geçerli olması gerekmektedir.

Bu durumda Şirketlerde ortağa veya ortaklara huzur hakkı ödenmesi için ya ana sözleşmede yönetim kuruluna yetki verilmiş olmalı yada mutlaka genel kurul kararı olmalıdır.

Huzur Hakkının Kurumlar Vergisi Kanunu Karşısındaki Durumu

5520 sayılı KVK’nun 6. maddesinde; safi kurum kazancının tespitinde GVK’nın ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin geçerli olacağı belirtilmiştir. GVK’nın “İndirilecek Giderler’’ başlıklı 40. Maddesinde safi kazancın tespitinde indirim olarak kabul edilen giderler tadadi olarak sayılmıştır.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli husus, Kurumların şirket ortaklarına hizmetleri karşılığında olmak kaydıyla emsaline uygun olarak ödenen huzur hakkının kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği mümkün olmakla birlikte, transfer fiyatlamasının da göz önünde bulundurulması gerekir.

Huzur Hakkının Gelir Vergisi Kanunu Karşısındaki Durumu

GVK’nın 61. maddesi uyarınca; Şirket yönetim kurulu başkanı/müdürler kurulu başkanı veya üyesi (müdürü-ortakları) olarak huzur hakkı elde eden gerçek kişi/kişilere yapılan ödemeler ücret mahiyetindedir.

Huzur Hakkının Damga Vergisi Kanunu Karşısındaki Durumu

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun IV-1/b fıkrası uyarınca; “Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, ………….. eden kâğıtlar’’ üzerinden damga vergisi hesaplanmalıdır. Bu sebeple, yönetim kurulu başkan ve üyelerine yapılan brüt huzur hakkı tutarı üzerinden (asgari ücretin istisna kısmına isabet eden kısmı hariç) binde 7,59 nispetinde damga vergisi ödenmesi gerekmektedir.

Huzur Hakkının Vergi Usul Kanunu Karşısındaki Durumu

213 sayılı VUK’nun 238. maddesi gereği, ücret olan huzur hakkı ödemeleri için de “bordro’’ düzenlenmesi veya başka ücret mahiyetinde ödeme alıyorsa bordroya dahil edilmesi gerekir.

Huzur Hakkının SGK Kanunu Karşısındaki Durumu

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/b-3 maddesi uyarınca; “Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları’’ kısa ve uzun vadeli sigorta uygulaması açısından sigortalı sayılmakta ve 4/b kapsamında yer almaktadırlar. Bu nedenle bu kişilere ödenecek huzur hakkından sigorta primi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.

Birden Fazla Huzur Hakkı Elde Edilmesi Durumu

TTK uyarınca; anonim şirketlerin yönetim kurulu ve limited şirket müdürlerinin seçilmesi ve görev yapması konusunda herhangi bir sınırlama mevcut değildir. Bu kapsamda, bir kişinin birden fazla yönetim veya şirket ortağı olması durumunda birden fazla işverenden huzur hakkı almaları mümkündür.

Huzur Hakkı Ödemelerine Asgari Ücret İstisnasının Uygulanıp Uygulanamayacağı

Vergi İdaresi son zamanlarda verdiği özelgelerle huzur haklarının ödenmesinde asgari ücret istisnasının uygulanabileceği noktasında görüş bildirmiştir. ***(1,2,3)

Bilgilerinize sunulur. Saygılarımla,

* İstanbul VDB’lığının 22.05.2023 tarih ve E-62030549-125-562790 sayılı Özelgesi,

* Bolu Defterdarlığının 18.05.2023 tarih ve E-68509125-120.03[2022/18]-10124 özelgesi,

* Ankara VDB’lığının 13.12.2023 tarih ve E-90792880-155.01.05.02[DMG1-103]-584403 sayılı özelgesi

26.02.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.