Şefik Şengün
Yeminli Mali Müşavir
sefiksengun44@hotmail.com

7338 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler

Bilindiği üzere 26.10.2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7338 Sayılı Kanunla yıllardır tartışması konusu olan birçok konuya açıklık getirilmiş ve özellikle mükellef lehine GELİR, KURUMLAR, KDV, DV, ÖTV, VUK ve diğer bazı Kanunlarda ÖNEMLİ DEĞİŞİKLER YAPILMIŞTIR. Bunlardan ilk etapta önemli görülen ve öne çıkan maddeleri yürürlük tarihleri ile birlikte aşağıya özet halinde çıkarılmıştır. Bunları sırası ile özetlersek;

A- GELİR VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- 2021 yılı kazançları da dahil olmak üzere, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin kazancı istisna kapsamına alınmıştır. Bunlar bu kazançlarından dolayı gelir vergisi beyannamesi vermeyeceklerdir. Diğer iş ve işlemler eskiden olduğu aynen devam edecektir.

2- 01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere, İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna olacaktır.

Ancak kişilerin bu istisnadan yararlanabilmeleri için;

a) Sadece bu gelirlere münhasır Türkiye’de bulunan bankalara hesap açacaklar ve tüm internet gelirlerini bu hesap üzerinden sağlayacaklardır.

b) Bankalar, yatan bu paralar üzerinden % 15 oranında tevkifat yapıp ertesi ayın 26’sına kadar beyan edip ödeyeceklerdir. Kesilen bu vergi bunların nihai vergisi olacaktır.

c) Banka üzerinden kısmen veya tamamen hesap açmayanlar ile bu fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar  (2021 yılı için 650.000 TL) bu istisnadan yararlanamayacaktır.

3- Kanunun yayımı tarihi olan, 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Tarımsal destekleme ödemeleri de kazanç istisnası kapsamına alınmış ve ayrıca çiftçilere yapılan ödemelerden 94. madde kapsamında tevkifat yapılmayacaktır. Bunun yanısıra daha önce bu konuda bir tevkifat yapılmış ise, çiftçinin zaman aşımı süresi içerisinde müracaatı halinde bu tutar kendisine gecikme faizi ile birlikte geri iade edilecektir.

4- 2022 yılı vergilendirme dönemine ilişkin verilecek beyannamelere de uygulanmak üzere, 4. Dönem geçici vergi beyannamesi kaldırılmış ve son dönemde çıkacak vergi gelir veya kurumlar vergisi olarak ödenecektir.

5- 2021 yılı beyannamelerinden başlamak üzere, Vergiye uyumlu mükellefler adına ilgili yıllara ait ikmalen, re’sen ve idarece yapılan bir tarhiyat bulunması halinde % 5 indiriminden yararlanılamıyordu. Yani tarhiyatın yapılması yeterli görülüyordu. Ancak yapılan değişiklikle, tarhiyatın kesinleşmesi şartı getirilmiştir. Diğer önemli bir konu ise, daha önce % 5 indiriminden yararlandığınız yıllarla ilgili gelecek yıllarda inceleme veya başka nedenle bir tarhiyat yapıldığı takdirde, % 5 vergi indirimi vergi ziyaı cezasız olarak geri alınıyordu. Ancak yapılan değişikle bu hüküm kaldırılmıştır.

B- KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 10. Maddesinin ı bendine göre, 01.07.2015 tarihinden itibaren Sermaye şirketlerinin ödenmiş sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden TC Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'si hiçbir süre ile sınırlı olmaksızın (sonsuza kadar) indirim olarak dikkate alınmakta ve matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devretmektedir.

Örneğin 2016 yılı içerisinde sermayenizi 1.000.000 TL arttırdınız. Diyelim 2021 sonunda ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı % 25 açıklandı. Bu durumda 2021 yılında (1.000.000*0,25/2)= 125.000 TL nakit sermaye indirimi uygulanacaktır. İndirime esas matrahınız 90.000 TL olsun. Bu durumda kullanılamayan (125.000-90.000)= 35.000 TL indirim sonraki döneme/dönemlere devredecektir.

7338 sayılı Yasa ile 26.10.2021 tarihinden itibaren madde kapsamında yapılacak nakdi sermaye artışlarına uygulanmak üzere, yurt dışından getirilen ve nakitle karşılanan kısmı için bu oran %75 olarak uygulanacaktır.

2- 5520 sayılı Kurumlar Vergisi İndirimli Kurumlar Vergisi maddesi olan 32/A maddesine eklenen fıkra ile; 01.01.2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamalarına uygulanmak üzere,

Yatırım teşvik belgesi bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere, tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecektir.

Terkin talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra, bulunan tutarın yarısından fazla ve her hal ve takdirde ilgili YTB’deki fiilen yapılan yatırım harcamalarına uygulanmak üzere hesaplanan tutarın %10’unu aşamayacaktır.

Bu şekilde vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları toplamı kadar, indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanamaz.

Örneğin YTB kapsamında 2022 yılında toplam 4.000.000,00 TL yatırım harcaması gerçekleşmiştir. Belgedeki yatırıma katkı oranı % 40 ve indirimli kurumlar vergisi oranı % 80 olsun. Bu durumda Kurumun hesaplayacağı yatırıma katkı tutarı (4.000.000,00*%40)= 1.600.000,00 TL olacaktır. Normal şartlarda bu tutar, kurumlar vergisinde kullanılması gereken bir tutardır. Yeni yapılan düzenleme ile bu tutarın azami % 10’u kadar olan 160.000,00 TL’lık tutarı vergi borçlarına (ÖTV ve KDV hariç) mahsup edilebilecektir.

Ancak bu durumda bu tutar ve bir katı kadar olan (160.000*2)= 320.000,00 TL’lık   kısmı için,  İndirimli Kurumlar Vergisi matrahından düşülemeyecektir. Yani indirimli kurumlar vergisi (1.600.000-320.000)= 1.280.000,00 TL kalacaktır.

C- KATMA DEĞER VERGİSİ (KDV) KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- 3065 Sayılı KDV 17/4-a bendinde yapılan ilave ile basit usuldeki mükelleflerin teslimlerinin KDV’den istisnası korunmuş ve ayrıca 01.01.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları, yani sosyal içerikli üreticilerin teslimleri de KDV’den istisna edilmiştir.

D- ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ (ÖTV) KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- 26.10.2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, traktör ve diğer arazi taşıtlarının ÖTV’sinde indirim yapılmıştır.

E- DİJİTAL HİZMET VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- Daha önce, en son 01.01.2022 tarihine uzatılan Dijital Hizmet vergisi süresi, 01.01.2023 tarihine uzatılmıştır.

F- DAMGA VERGİSİ (DV) KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;

1- 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunun 8. Maddesinde yer alan Resmi Dairelere, doğrudan Valiliklere bağlı “yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları” da eklenmiştir.

2- 488 Sayılı Damga Vergisi Kanununda İstisnalar arasında yer IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtların 36. sırasına “6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 31/B maddesi kapsamında teminat yöneticisinin taraf oldukları dahil bu ihraca konu teminatlara” eklenmiştir.

3- 488 Sayılı Damga Vergisi Kanununda İstisnalar arasında yer IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtların 55. sırasına “Genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, belediyelere ve köylere yapılacak bağışlara ilişkin olarak ilgili idare ile bağışlayanlar arasında düzenlenen kağıtlar.” eklenmiştir.

Örneğin daha önce bir hayırsever, Milli Eğitime okul veya Diyanete cami bağışlıyordu. Kurumla yaptığı sözleşmenin binde 9,48 oranında  damga vergisini de ödemek durumunda kalıyordu. Bu tür sözleşmelerde damga vergisi istisnası kapsamına alınmış bulunmaktadır.

G- BANKACILIK KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- 5411 Sayılı Bankacılık Kanununun 143. Maddesinin 6. Fıkrasında yapılan değişiklikle; Varlık yönetim şirketlerinin kuruluş ve işlemleri ilgili yıl ve bunu takip eden 5 yıl süreyle damga vergisi, harç ve 6802 sayılı gider vergileri ve KKDF kesintilerinden istisna iken,

01.01.2022 tarihinden itibaren damga vergisi ve harç istisnası sürekli hale getirilmiş ancak 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu gereği ödenecek banka ve sigorta muameleleri vergisi istisna kapsamından çıkarılmıştır.

H- VERGİ USUL KANUNUNDA (VUK) YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:

1- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 5. Maddeye yapılan ilave ile; sözleşme veya hizmet alım suretiyle GİB’in görev alanında çalışan veya alınan kişi ve kurumlar da vergi mahremiyeti kapsamına alınmışlardır.

2- 01.07.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 139. Maddesinde yapılan değişiklikle, Vergi İncelemelerinin işyerinde yapılma zorunluluğu kaldırılmaktadır. Ancak mükellef ve vergi sorumlusunun talep etmesi ve iş yerinin müsait olması halinde inceleme, iş yerinde de yapılabilecektir.

3- 01.07.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 140. Maddesinde yapılan değişiklikle, Vergi İncelemeleri elektronik ortamda da yapılabilecektir. Bu durumda İncelemeye tabi olana, vergi incelemesinin konusunu ve incelemeye başlanıldığı hususunu bir yazıyla bildirilmesi gerekmektedir.

4- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK’a eklenen 226/A maddesi ile Ticaret Bakanlığınca müştereken belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde elektronik ortamda tutulan defterler için berat alınması, bu Kanun uygulamasında tasdik hükmünde olacaktır. Berat ve onayın belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde alınmaması veya yapılmaması durumunda defterler tasdik ettirilmemiş sayılacaktır.

5- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 227. Maddesinde yapılan değişiklikle, bir haktan yararlanılması YMM tasdik raporu ibrazına bağlı işlemlerde, mükellefe tebliğ edilmek şartı ile 60 günlük bir mühlet verilecek ve verilen bu sürede  Tasdik raporunun ibraz edilmemesi halinde, mükellefler tasdike konu haktan yararlanamayacaklardır. Doğal olarak yararlandıkları haklar, vergi ziyaı cezası ile birlikte tarh ve talep edilecektir. Daha önceki uygulamada bu süre tanınmadan, bu haktan yararlandırılmadan gerekli tarhiyat yapılıyordu.

5- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere VUK 234. Maddesinde yapılan değişiklikle,

a) Daha önce kanun metninde sadece vergiden muaf esnaflardan alımlar için gider pusulası uygulaması var iken, yeni düzenleme ile bu tabir “bu Kanun kapsamındaki belgeleri düzenleme zorunluluğu bulunmayanlara” şeklinde değiştirilerek, bütün gereksiz yorum ve tartışmalara son verilmiştir.

b) Ayrıca Bankalar, 6493 sayılı kanun kapsamındaki yetkilendirilmiş ödeme kuruluşları, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla yapılan ödemeler ve belgeler ile 6502 sayılı Kanun uyarınca iade edilecek tutarlar bu kurumlar aracılığı iadesinde bu kurumlarca düzenlenen belgeler ve ayrıca belge düzenleme zorunluluğu bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının düzenledikleri gider pusulası yerine geçecektir.

c) Eskiden günü gününe düzenlenmesi gereken gider pusulası, yeni düzenleme ile malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenebilecektir.

6- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 261. Maddesindeki değerleme  ölçütlerine 9. bent olarak “Alış Bedeli”de ilave edilmiştir.

7- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 270. Maddesinde yer alan “Gayrimenkullerde maliyet bedeline giren giderler” başlığı ile birlikte yürürlükten kalkmış ve yerine aynı Kanunun 262. Maddesine yer alan “Maliyet Bedeli” maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Aşağıda sayılan giderler de maliyet bedeline dâhil edilir:

a) İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili; gümrük vergileri, gümrük komisyonları, yükleme, boşaltma, nakliye ve montaj giderleri,

b) İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili; resim ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, değer tespiti, danışmanlık, komisyon ve ilan giderleri,

c) İktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara ilişkin kur farklarının; emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, diğer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere ilişkin giderler (Faiz giderleri ile kur farklarının diğer kısımlarını maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.),

ç) İktisadi kıymetin stoklara veya envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta giderleri,

d) Gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderler.

Gayrimenkullerle doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir.

İktisadi kıymetin (emtia hariç) iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile ilgili olan özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma değer vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanımını destekleme fonunu maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.

Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

8- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK’a aşağıdaki 268/A maddesi eklenmiştir.

Alış bedeli:

Madde 268/A- Alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alma bedelidir. İktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi ile ilgili diğer giderler alış bedeline dâhil değildir.

9- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK “Demirbaş eşya” başlıklı 273. Maddesinin 1.fıkrasının ikinci cümlesi olan “Bunların maliyet bedeline giren giderler, satın alma bedelinden gayrı komisyon ve nakliye giderleri gibi özel giderlerdir.”  Cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

10- 01.01.2022 tarihinden itibaren “Yeniden Değerleme Müessesesi” yeniden getirilmiştir. Buna göre enflasyon düzeltmesinin gerçekleşmediği yıllarda mükellefler bilançolarına dâhil bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetlerini yeniden değerleyebileceklerdir. Bilindiği üzere enflasyon düzeltmesi zorunlu olmakla birlikte, yeniden değerleme ihtiyaridir.

11- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere. VUK 315,318 ve 320. Maddelerde yapılan değişiklikle maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren amortismana tabi iktisadi kıymeteler için;

a) Amortisman yıllık yerine gün olarak hesaplanacak işletmede kullanılmaya başlanılan iktisadi kıymet için giriş gününden dönem bitimine kadar olan 365 gün üzerinden hesap edilip amortisman ayrılacaktır. Örneğin eski uygulamada işletmede kullanılan binek otoları hariç, 31.12. tarihinde aktife giren bir iktisadi kıymet için 1 yıllık amortisman ayrılıyordu. Ancak yeni uygulamada sadece 1 günlük amortisman ayrılabilecektir.

b) Başlangıç yılındaki oranı sonradan değiştirmemek kaydıyla, amortisman süresi mükelleflerce serbestçe belirlenebilecek ancak bu süre ilgili ATİK için Hazine ve Maliye Bakanlığınca ilan edilen süreden az ve 2 katını ve her hal takdirde 50 yılı aşamayacaktır.

12- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere. VUK “323. Şüpheli Alacaklar” maddesinde yapılan değişiklikle, daha önce “yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar;” gibi yoruma açık ve herkesçe farklı algılanabilecek ibare 3.000 TL olarak değiştirilmiş ve ayrıca işletme hesabına göre defter tutanlara da bu hak tanınmış bulunmaktadır.

13- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere. VUK 328 ve 329 maddelerinde yapılan  değişiklikle, daha önce “Satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi” şeklinde devam eden ve ATİK’lerin satışında veya Yangın, deprem, sel, su basması gibi afetler yüzünden tamamen veya kısmen zıyaa uğrayan ATİK’lerden doğan karlar, yeni alınacak ATİK’in amortismanında kullanılmak üzere fon hesabına atılıyordu ve 3 takvim yılı sonunda bu alım gerçekleşmediği takdirde ve fon tutarı 3. Yılın karına ilave ediliyordu. 

Yeni düzenlemede bu uygulama muhafaza edilmiş ve tanıma “Satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi devamına “veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı” ibaresi ilave edilerek, bu konudaki birçok tartışmalara son verilmiştir. Ayrıca fonun kara intikali süresi, 3 takvim yılından, 4 takvim yılına çıkarılmıştır.

14- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK 339. cezalarda tekerrür maddesinde yapılan  değişiklikle, cezayı gerektiren fiillerin tekrarı halinde, vergi ziyaında 5 yıl ve %50 arttırım, Usulsüzlüklerde 2 yıl ve % 25 arttırım aynen korunmuş ancak 2 ve daha sonraki cezalarda üst limit getirilmiştir. Şöyleki artırım tutarı, en son kesinleşen cezadan fazla olamayacaktır. Kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda, bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden  fazla olamayacaktır. Beş ve iki yıllık sürelerin hesabında, artırıma esas alınan cezaların kesinleşme tarihi dikkate alınacaktır.

15- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Özel usulsüzlükle ilgili VUK 353. maddesinde yapılan  değişiklikle,

a) Bildirim görevinin belirlenen sürede yerine getirilmemesi veya bildirimin eksik veya hatalı yapılması durumunda kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası, bildirimin belirlenen sürenin sonundan başlayarak 30 gün içinde yapılması ya da eksik veya hatalı yapılan bildirimin aynı süre içerisinde tamamlanması veya düzeltilmesi durumunda özel usulsüzlük cezası 1/2 oranında uygulanacaktır.

b) Yararlanması YMM tastik raporu şartına bağlı uygulamalarda, mükelleflerin verilen 60 günlük sürede, YMM tastik raporunu ibraz etmemeleri durumunda, yararlanılan tutar vergi ziyaı ile birlikte geri talep edilmekle birlikte, ayrıca yararlanılan tutarın % 5 oranında Özel usulsüzlük kesilecektir. Ayrıca bu ceza 50.000,00 TL’den az ancak 500.000,00 TL’den fazla olamayacaktır.

16- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Pişmanlıkla ilgili VUK 371. maddesinde yapılan  değişiklikle, daha önce pişmanlığı kesen haller arasında sayılan, herhangi bir vergi incelemesinin başlaması cümlesi, ilgili olduğu vergi türüne ilişkin incelemenin başlaması şeklinde değiştirilmiştir.

17- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Cezalarda İndirim konulu VUK 376. Maddesinin 2. Fıkrasındaki vergi ziyaı cezası, vergi cezalarının şeklinde  değiştirilerek Usulsüzlük ve Özel usulsüzlükler de dahil edilmiştir.

18- 26.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, gerek tarhiyat öncesi ve gerekse tarhiyat sonrası uzlaşma konulu VUK Ek:1 ve 11. Maddelerinde yapılan değişiklikle, cezayı gerektiren fiil bazında toplam 5.000 TL’yi aşan Usulsüzlük ve Özel usulsüzlükler uzlaşma kapsamına alınmıştır. Uzlaşma kapsamı dışında kalan ve 5.000 TL’yi aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları içi,n Kanunun 376. maddesindeki indirim oranı %50 artırımlı olarak uygulanacaktır. Yani indirim oranı % 50 ise, bu oran % 75 olarak uygulanacaktır. Örneğin 1.000,00 TL Usulsüzlük+Özel usulsüzlük cezası  250,00 TL olarak tarh edilecektir.

19- VUK Geçici 30. Maddeye eklenen hükümle, 26.10.2021 tarihi dahil, 31.12.2023 tarihi bitimine kadar, Sanayi Sicil belgesine sahip sadece imalat faaliyetinde kullanılan;

a) KDV İstisnasından yararlanan makine ve teçhizatla ilgili  global listede yer olmak kaydıyla Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yeni Makine alımı,

veya

b) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu,

c) 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun,

d) 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun

kapsamında faaliyette bulunan mükelleflerce münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere, 31.12.2023 takvim yılı sonuna kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilecektir. Yapılacak hesaplamada faydalı ömür süresinin küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanmak suretiyle oran ve süre belirlenecektir.

Aşağıda sayılan iktisadi kıymetler Geçici 30 uncu madde kapsamında değerlendirilemez.

a) Sarf malzemeleri ve yedek parçalar,

b) Üretimde doğrudan ve zorunlu olarak kullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibi demirbaşlar,

c) Otomobil, panel, arazi taşıtı, otobüs, minibüs, kamyonet, kamyon, treyler ve çekici gibi taşıt araçları (yüklü ağırlığı 45 tonu geçen offroadtruck tipi kamyonlar ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar, madencilikte kullanılan damperli kamyonlar, mikserli kamyonlar (beton pompası, silobas vb. monteli olanlar dahil), frigorifik kamyonlar, semi veya frigorifik treylerler, forkliftler, iş makinaları, vinçler, tarım makinaları ve benzerleri, hastane yatırımlarına ilişkin iktisap edilen ambulanslar, yalnızca havaalanlarında yolcuları terminalden uçağa ve uçaktan terminale taşımak için kullanılan ve trafiğe çıkmayan apron otobüsleri hariç).

Geçici 30 uncu madde ile getirilen uygulamadan, madde kapsamına giren iktisadi kıymet için ilk kez amortisman ayrılacağı hesap döneminden itibaren yararlanılabilecektir. Uygulamadan yararlanma tercihinde bulunulmaması halinde, izleyen dönemlerde mezkûr madde uygulamasından yararlanılabilmesi mümkün değildir. Yukarıda belirtildiği şekilde belirlenmiş olan oran ve sürelerin izleyen yıllarda değiştirilmesi de mümkün bulunmamaktadır.

20- 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, VUK’a Geçici 32. madde eklenmiştir. Bu maddeye göre mükelleflerin 31.12.2021 tarihi itibarıyla aktifine kayıtlı iktisadi kıymetlerini;

a) En son 31.12.2004 tarihinde yapılan enflasyon düzeltmesi hariç, ilk defa yeniden değerleme yapmak isteyenler,

b) Veya VUK geçici 31. Maddesine göre 7144 sayılı kanun çerçevesinde aktife kayıtlı gayrımenkullerini 25.05.2018 tarihi itibarıyla değerleyenler bu tarihten sonra, diğerlerini a bendi kapsamında,

c) Yine VUK geçici 31. Maddenin 7326 sayılı kanun çerçevesinde 09.06.2021 tarihi itibarıyla aktife kayıtlı bütün ATİK’lerini değerleyenler veya süre henüz devam ettiği için 31.12.2021 tarihine kadar değerleyecekler olanlar          ( bunlar 09.06.2021 ile 31.12.2021  tarihleri arası için yeniden değerleme yapacakladır.)

Amortismana tabi iktisadi kıymetlerini yeniden değerleyebileceklerdir.

Bu maddeden yararlanmak isteyenler, hesapladıkları yeniden değer artış fonu üzerinden, %2 vergiyi hesaplayıp, işlemin yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar beyan edecekler ve dilerlerse peşin ve dilerlerse birinci taksidi beyan süresi içerisinde, diğer 2 taksidi takip eden 2’er ay aralıklarla olmak üzere 3 taksitte ödeyebilecekler.

Bu durumda gerek VUK geçici 31 ve gerekse Geçici 32. Madde kapsamında oluşan değer artışları işletmenin pasifinde fon olarak kayda alınacak ve bu fon ortaklar tarafından işletmeye konulan değer olarak kabul edilecek ve bu iktisadi kıymetlerin satılması halinde veya işletmenin tasfiyesi halinde kar olarak beyan edilmeyecektir. Sermayeye ilavesi zaten kar dağıtımı sayılamayacaktır.

Bilgilerinize sunulur. Saygılarımla,

26.11.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.