Sefer Göktaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
goktas.sefer@gmail.com

Enflasyon Düzeltmesi Sonucu Sermaye, Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları ve Geçmiş Yıl Karları Hesapları 2024 Yılı 2. Dönem Geçici Vergi Beyannamesinde Nasıl Taşınacaktır?

Enflasyon düzelmesine ilişkin 30.12.2023 tarih ve 555 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliğ yayınlanmıştır. Söz konusu tebliğ uyarınca parasal olmayan kıymetler 2023 yılı sonu itibari ile enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Peki parasal olmayan kıymetlerden olan Sermaye, Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları ve Geçmiş Yıl Karları kalemleri nasıl taşınacaktır?

Düzeltilmiş sermaye taşınırken taşımaya esas tarih aşağıdaki esaslara göre belirlenecektir.

Nakit olarak ödenmiş sermaye	Tahsil Tarihi
Ayni sermaye olarak konulan kıymetler	Mülkiyetin İntikal Ettiği Tarih
Kar Yedeklerin Sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye	Tescil Tarihi
Geçmiş Yıl Karlarının Sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye	Tescil Tarihi
Dönem Karının Sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye	Tescil Tarihi
Nakdi sermaye karşılığı alınan hisse senetleri	Ödeme Tarihi
Ayni sermaye karşılığı alınan hisse senetleri	Sermaye Olarak Konulan Kıymetlerin Mülkiyetinin İntikal Ettiği Tarih
Temettü karşılığı alınan hisse senetleri	İştirak Edilen Şirket Sermayesinin Tescil Tarihi

  Konuyu bir örnek ile açıklarsak;

• X Ticaret Ltd.Şti.’nin Sermayesi 50.000.000,00.-TL’dir. 31.12.2023 tarihi itibari ile düzeltilmiş sermayesi 313.624.908,64.-TL olmuştur.
• Sermaye ile düzeltilmiş sermaye arasındaki fark olan ( 313.624.908,64 – 50.000.000,00=) 263.624.908,64.-TL 502- Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları hesabında izlenmiştir.
• Firmanın ayrıca 31.12.2023 tarihi itibari ile 800.000.000,00.-TL enflasyon düzeltmesi geçmiş yıl karı mevcuttur.
• X Ticaret Ltd.Şti. 10.01.2024 tarihinde sermayesini 20.000.000,00.-TL nakit olarak artırmıştır. Artırılan sermayenin yarısı 10.01.2024 tarihinde diğer yarısı 20.06.2024 tarihinde yatırılmıştır.
• Firma ayrıca 15.03.2024 tarihinde Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları hesabında bulunan 263.624.908,64.-TL’nin 163.624.908,64.-TL’sini ve 28.05.2024 tarihinde geçmiş yıl karları hesabında bulunan 800.000.000,00.-TL’nin 100.000.000,00.-TL’sini sermayeye eklemiştir.
• Firmanın 2024 yılı 2. Dönem Geçici Vergi Beyannamesinde Sermayesini, Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farklarını ve Geçmiş Yıl Karlarını aşağıda ki gibi taşıyacaktır;

SERMAYE
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	ARALIK 2023 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ	FARK
31.12.2023	50.000.000,00	2915,02	3483,25	1,194931767	59.746.588,36	9.746.588,36
NAKİT SERMAYE ARTIRIMI
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	OCAK 2024 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ
10.01.2024	10.000.000,00	3035,59	3483,25	1,147470508	11.474.705,08	1.474.705,08
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	HAZİRAN 2024 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ
20.06.2024	10.000.000,00	3483,25	3483,25	1	10.000.000,00	0,00
SERMAYE DÜZELTİMİ OLUMLU FARKLARININ SERMAYEYE İLAVESİ
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	MART 2024 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ
15.03.2024	163.624.908,64	3252,79	3483,25	1,070849947	175.217.724,79	11.592.816,15
GEÇMİŞ YIL KARLARININ SERMAYEYE İLAVESİ
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	ARALIK 2023 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ	FARK
28.05.2024	100.000.000,00	3435,96	3483,25	1,013763257	101.376.325,68	1.376.325,68
SERMAYE DÜZELTİMİ OLUMLU FARKLARI
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	ARALIK 2023 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ	FARK
31.12.2023	100.000.000,00	2915,02	3483,25	1,194931767	119.493.176,72	19.493.176,72
GEÇMİŞ YIL KARLARI
TARİHİ	ALINAN MAL VE HİZMETİN BEDELİ	ARALIK 2023 ÜFE	HAZİRAN 2023 ÜFE	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞERİ	FARK
31.12.2023	700.000.000,00	2915,02	3483,25	1,194931767	836.452.237,03	136.452.237,03

** Mükellef 30.06.2024 tarihi itibari ile (9.746.588,36 + 1.474.705,08 + 11.592.816,15 + 1.376.325,68 + 19.493.176,72) 43.683.612,00.-TL 502- Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkı hesabına ve 136.452.237,03.-TL Geçmiş Yıl Karı hesabına alacak kaydı yapmalıdır.

**** Sonuç olarak

Nakdi sermaye artışlarında ödeme tarihleri

Hesaplar arasında gerçekleştirilen mahsup işlemleri neticesinde gerçekleştirilen sermaye artışlarında tescil tarihleri dikkate alınarak taşıma işlemleri gerçekleştirilecektir.

2023 yılı sonu itibari ile düzeltme sonucu oluşan Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları ve Geçmiş Yıl Karları hesap bakiyeleri sermaye artırımı sonucunda kalan tutar üzerinden 31.12.2023 tarihi baz alınarak taşınacaktır.

Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları ve Geçmiş Yıl Karları hesaplarında herhangi bir hesaplar arası mahsup işlemi gerçekleştirilmedi ise 31.12.2023 sonu itibari ile düzeltilmiş değerler üzerinden taşıma işlemleri gerçekleştirilecektir.

05.09.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.