Sefer Göktaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
goktas.sefer@gmail.com

Genel Bütçeli İdarelerde ve Özel Bütçeli İdarelerde KDV Tevkifatının Beyanı ve KDV İadesi

Tevkifatın TDK’ya göre anlamı, para konusunda kesintilerdir. Vergi bağlamında, vergiler üzerinde kesinti yapma anlamına gelmektedir.

Peki Genel Bütçeli İdareler ve Özel Bütçeli İdareler KDV tevkifatını nasıl beyan ederler?

Genel Bütçeli İdarelerce gerçekleştirilen KDV tevkifatı, KDV Genel Uygulama Tebliğinde aşağıda ki gibi geçmektedir.

KDV Genel Uygulama Tebliğ 2.2. Genel Bütçeli İdareler bölümünde;

“Genel bütçeli idarelerin faaliyetleri esas olarak KDV’nin konusuna girmez. Ancak 3065 sayılı Kanunun (1/3-g) maddesi hükmüne göre genel bütçeli idarelerin ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetleri vergiye tabidir.

Ticari, sınaî, zirai ve mesleki faaliyetlerine dair harcamaları genel bütçeden karşılanan idarelerin, vergiye tabi faaliyetlerine ait KDV mükellefiyetlerinin aşağıdaki şekilde yerine getirilmesi uygun görülmüştür.

3065 sayılı Kanunun (46/5) inci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, Bakanlığımıza başvurarak izin alan genel bütçeli idarelerin vergiye tabi işlemleri sebebiyle KDV mükellefiyetleri tesis edilmez, bu işlemleriyle ilgili KDV vezne alındılarında ayrıca gösterilmek kaydıyla muhasebe birimlerince tahsil edilir.

Diğer taraftan genel bütçeli idarelere bağlı iktisadi amaçlı kuruluşların, mesela döner sermayeli işletmelerin, teslim ve hizmetleri ile ilgili mükellefiyetlerinin genel esaslara göre yerine getirileceği ve bu uygulamadan faydalanamayacakları tabiidir.” denilmektedir.

KDV Genel Uygulama Tebliğ 2.1.1.1. Beyan bölümünde;

“Tevkifat, genel bütçeli idareler hariç, tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilir.

Tevkifat kapsamındaki işlemlerde vergiyi doğuran olay bakımından özellikli bir durum söz konusu olmayıp, bu işlemlere ilişkin KDV’nin beyan dönemi 3065 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine göre tespit edilir.

Bu kapsamda, işleme ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılır. Kısmi tevkifat uygulamasında satıcının mükellef sıfatıyla 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edeceği kısım da aynı dönemde beyan edilir.

Hizmet işlemlerinde, hizmetin ayın sonunda tamamlanması halinde de fatura izleyen ayda düzenlense bile yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılır. İşlem bedelinin ödenmemesi, işleme ait faturanın süresinde düzenlenmemesi, alıcıya geç gelmesi veya hiç gelmemesi tevkifatın yapılıp yukarıda belirtilen süre içinde sorumlu tarafından beyan edilmesine engel değildir.

Genel bütçeli idareler dışındaki vergi sorumluları tevkif ettikleri vergiyi, vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan ederler. Bunların başka faaliyetleri nedeniyle KDV mükellefiyetlerinin bulunmaması ve dolayısıyla 1 No.lu KDV Beyannamesi vermemeleri bu uygulamaya engel değildir.

2 No.lu KDV Beyannamesi sadece tevkifata tabi işlemlerin olduğu dönemlerde verilir. Gerçek usulde KDV mükellefleri(KDV1 vergi türünden mükellef sicilinde kayıtlı olanlar), tevkifata tabi tutulan KDV’nin beyanında 1015B Beyanname kodlu KDV 2 Beyannamesini, gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayanlar (Genel bütçeli idareler dışındaki kamu kurum ve kuruluşları dahil) ise söz konusu verginin beyanında 9015 Beyanname kodlu KDV2 Beyannamesini kullanırlar.

Genel bütçeli idareler, tevkif ettikleri KDV için sorumlu sıfatıyla beyanname vermezler, tevkif edilen KDV doğrudan bunların muhasebe birimlerince gelir kaydedilir.

Ayrıca, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşların tevkifat uygulaması kapsamındaki alımlarına ait bedellerin, genel bütçe ödenekleri dışındaki bir kaynaktan karşılanması halinde tevkif edilen KDV, söz konusu idare, kurum ve kuruluşlar tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilip ödenecektir.” Denilmektedir.

KDV Genel Uygulama Tebliği 2.1.3.4.3. Beyannamenin Düzenlenmesi 2.1.3.4.3.1. Alıcıların Beyanı bölümünde;

“Tevkifata tabi tutulan KDV, alıcılar tarafından (genel bütçeli idareler hariç), tevkifata tabi işlemin vuku bulduğu tarihi içine alan vergilendirme dönemine ait 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilir ve ödenir.

5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşların tevkifat uygulaması kapsamındaki alımlarına ait bedellerin, genel bütçe ödenekleri dışındaki bir kaynaktan ödenmesi tevkifat uygulamasına engel olmadığından, bu durumda da genel bütçeli idareler tarafından tevkif edilen vergiler, vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilip ödenir.” denilmektedir.

KDV Genel Uygulama Tebliği 2.1.5.1. Genel Açıklamalar bölümünde

“Genel bütçe kapsamındaki idarelere yapılan işlemlerde ise hakedişin harcama yetkilisince onaylanmış olması gerekir. Bunlara yapılan işlemlerde, ayrıca beyan ve ödeme aranmaz.” Denilmektedir.

Özel bütçeli idarelerce gerçekleştirilen KDV tevkifatına ilişkin aşağıda yer alan özelgeyi incelemekte fayda var.

Sayı:

B.07.1.GİB.4.59.15.01-105[8-2015-22]-25

Tarih: 29/06/2015

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

TEKİRDAĞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü)

Sayı : 75497510-105[8-2015-22]-25      29/06/2015

Konu : KDV tevkifatının beyanı hk.

İlgide kayıtlı özelge talebinizde, üniversitenize bağlı 38 harcama birimi bulunduğu ve her harcama biriminin bütçeleri ayrı olduğundan vergi numaralarının da ayrı olduğu, ancak üniversiteye bağlı harcama birimlerinin vergi beyannamelerinin, muhasebe biriminizin … vergi numarasından verildiği, bu durumun 2 No.lu KDV beyannamesi yönünden sıkıntı yarattığı hususu vergi dairesince tarafınıza bildirildiği belirtilerek, söz konusu işlemlerinizin aynı vergi numarasından devam ettirilip ettirilemeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 4108 sayılı Kanun'un 1'inci maddesiyle değişik 8'inci maddesinde;

"Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüb eden gerçek veya tüzel kişidir. Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir. ......

Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan her gerçek kişi ile tüzel kişilere bir vergi numarası verilir. Bu hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye ve vergi numarasının kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerle ilgili kayıtlarda ve düzenlenecek belgelerde kullanılması mecburiyetini getirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir." hükmü yer almaktadır.

3065 sayılı KDV Kanununun;

9'uncu maddesinde, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları vergi alacağının ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığımıza yetki verildiği,

40/2'nci maddesinde, bu Kanunun 9'uncu maddesinde belirtilen hallerde bu beyanın vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılacağı,

hüküm altına alınmıştır.

Konuyla ilgili olarak yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin (I/C-2.1) bölümünde;

"3065 sayılı Kanunun (9/1) inci maddesine göre, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisine sahiptir.

Vergi alacağını güvence altına almak amacıyla düzenlenen bu madde sadece ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar için öngörülmüş değildir. Maliye Bakanlığı, bunların dışında gerekli gördüğü diğer hallerde de verginin ödenmesinden işleme taraf olanları sorumlu tutabilecektir."

(I/C-2.1.1.) bölümünde,

"KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir."

(I/C-2.1.1.1.) bölümünde,

"Tevkifat, genel bütçeli idareler hariç, tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilir."

açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen hüküm ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, üniversitenize bağlı fakülte, yüksekokul, enstitü, meslek yüksek okulu, konservatuar, hastane ve rektörlüğe bağlı harcama birimlerinin, kendilerine yapılan teslim ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan vergiyi, tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlusu olarak kendilerine ait vergi kimlik numaraları üzerinden 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan etmeleri gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

denilmektedir.

Yukarıda yer alan açıklamalar ışığında; ??????

Genel bütçeli idarelerin

1. KDV 2 beyannamesi verme yükümlülüğünün olmadığı
2. KDV 2 beyannamesine ilişkin ödeme yükümlülüğünün olmadığı
3. Hakedişin harcama yetkilisince onaylanmış olması gerektiği ve bunlara yapılan işlemlerde, ayrıca beyan ve ödeme aranmayacağı

 anlaşılmaktadır.

Özel bütçeli idarelerin

1. İlgili döneme ait KDV tevkifatını 2 nolu beyannamesinde beyan etmesi gerektiği
2. İlgili KDV 2 beyannamesine ilişkin ödeme yükümlülüğünün olduğu

anlaşılmaktadır.

*** Ne varki Özel bütçeli idareler arasında yer alan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu, Üniversiteler, Üniversite Hastaneleri, Karayolları Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü gibi idareler tarafından KDV 2 beyannameleri zamanında beyan edilmemektedir.

Bu durum KDV iadesi talepleri bulunan mükelleflerin iade işlemlerini sekteye uğratmaktadır. İlgili vergi dairelerince söz konusu KDV 2 beyannamesinin zamanında beyan ettirilmesi talep edilerek mükellef kurum ile Özel bütçeli idareler karşı kaşıya getirilmektedir. ( Özel bütçeli idarelerin mükelleflerin taleplerini ne ölçüde dikkate alacağı da tartışma konusudur.) Vergi dairelerince, Özel bütçeli idarelerin KDV 2 beyannamesinin düzeltilmesi talebi mükellef kurum yerine doğrudan vergi dairelerince talep edilmesi en uygun yöntemdir. Ya da mükellefçe sunulan onaylı hakkediş belgesinin ve ödeme emri belgesinin KDV iade işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli delil olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

Kaynakça

• Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğ
• T.C. Gelir İdaresi Başkanlığı Tekirdağ Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 29.06.2015 tarih ve B.07.1.GİB.4.59.15.01105[8-2015-22]-25 sayılı özelge

 

17.01.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.