Sefa Yayla
E. Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri
Yayla Denetim Danışmanlık Eğitim YGM A.Ş.
www.yayladenetim.com
sefayayla@yayladenetim.com.tr

Vergileri Ödenerek Gümrük İşlemleri Bitirilen Eşyanın Antrepoda Kalabileceği Süre

ÖZET 

İthalata konu edilen eşya,  genel olarak geçici depolama yerleri, Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü kapsamında güvenli depolama alanları,  antrepolar, serbest bölgeler ve taşıt üstünden (Tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usul)  ithal edilebilir. İstisnai hallerde ise gemi uçak ithali gibi eşya gümrüğe sunulmadan eşya  yurt dışında iken de da ithal edilebilir. Bunların yanında varış öncesi bildirimde de eşya gümrüğe gelmeden önce beyannamenin tesciline izin verilir. Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre herhangi bir kontrole tabi olan eşyaya ilişkin ilgili mevzuatına göre alınmış bilgi veya belgenin beyannameye kaydedilmesi halinde eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil edilmesine izin verilir. Bu yazımızın konusu, antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın gümrük işlemleri  bitirildikten, vergileri ödendikten sonra eşyanın antrepoda kalmasının mümkün olup olmadığının incelenmesidir.

Anahtar Kelimeler: Antrepoya alınabilecek eşya, antrepodan eşya çıkışı, gümrük işlemlerinin bitirilmesi, gümrük işlemi

I. GİRİŞ

İthalata konu edilen eşya,  genel olarak geçici depolama yerleri, güvenli depolama alanoı antrepolar, serbest bölgeler ve taşıt üstünden (Tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usul)  ithal edilebilir. İstisnai hallerde ise gemi uçak ithali gibi eşya gümrüğe sunulmadan yurt dışında iken de da ithal edilebilir. Varış öncesi bildirimde de eşya gümrüğe gelmeden önce beyannamenin tesciline izin verilir.

Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre herhangi bir kontrole tabi olan eşyaya ilişkin ilgili mevzuatına göre alınmış bilgi veya belgenin beyannameye kaydedilmesi halinde eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine varışından önce beyannamenin tescil edilmesine izin verilir.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü kapsamında  İzinli alıcı yetkisi kapsamı tesislerde boşaltma izninin verilmesini müteakip ithalat eşyasının araçtan boşaltılarak konulacağı ve eşyanın ithaline ilişkin işlemler tamamlanıncaya kadar bulundurulacağı uygun bir muayene ve sevkiyat alanından oluşan, kesintisiz güç kaynağına bağlı, araç tanımlama ve insan kimlik tespiti yapmaya imkân verecek çözünürlükte kamera sistemi ile alana giriş çıkış yerleri de dâhil olmak üzere yirmi dört saat kesintisiz olarak izlenen, giriş çıkışları kayıt altında tutulan ve gerekli yeterli aydınlatma düzenine sahip, eşyayı her türlü dış etken ve müdahalelerden koruyacak şekilde yapılmış kapalı güvenli depolama alanı bulunması gerekir.

II. Geçici Depolama Yerleri ve Antrepolar

Gümrük Kanununun 47’nci maddesine göre;  “Eşya, gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan eşya statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır.”

Gümrük Yönetmeliği’nin  79’ncu maddesine göre;  “Geçici depolanan eşyanın her türlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ve taşıtların durduğu, yanaştığı veya indiği yerlerdeki ambar, depo, ardiye veya hangar gibi yerler geçici depolama yerleridir.”

Gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerler;  geçici depolar ya da ağır ve havaleli eşyanın konulmasına mahsus olmak üzere geçici depoların mütemmim cüz’ü niteliğindeki açık alanlar, yolcu salonlarındaki gümrük ambarı, geçici depolama yerlerinin bulunmadığı yerlerde geçici depolanan eşya statüsünde gümrükçe eşya konulmasına müsaade edilen yerlerde geçici depolama yerleridir.

Gümrük antreposu ise; gümrük gözetimi altında bulunan ve ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen, eşyanın hertürlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ambar,  depo  gibi kapalı ya da açık alanlardır.

Dış ticarete konu  eşyanın muayenesi, bunların gümrük idarelerince konulmasına izin verilen yerler olan geçici depolama yerleri,  yetkilendirilmiş yükümü statü belgesi kapsamında güvenli depo,  veya antrepolarda yapılır.

III. Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması

Gümrük Kanunu’nun 3/14 maddesine göre; . "Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması" deyimi, eşyanın,

a) Bir gümrük rejimine tabi tutulmasını,

b) Bir serbest bölgeye girmesini,

c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracını,

d) İmhasını,

e) Gümrüğe terk edilmesini;

Gümrük Kanunu’nun 3/15 inci maddesine göre ise;  "Gümrük rejimi" deyimi,

a) Serbest dolaşıma giriş rejimini,

b) Transit rejimini,

c) Gümrük antrepo rejimini,

d) Dahilde işleme rejimini,

e) Gümrük kontrolü altında işleme rejimini,

f) Geçici ithalat rejimini,

g) Hariçte işleme rejimini,

h) İhracat rejimini;

ifade etmektedir.

Formun Altı

IV. Gümrüğe Sunulan Eşyaya Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanım Belirlenmesi Zorunluluğu

Gümrük Kanununun  46 ıncı maddesine göre; - l. Gümrüğe sunulan eşyaya, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilir.

2. Özet beyan kapsamındaki eşyaya, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemler;

a) Denizyolu ile gelen eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün,

b) Diğer bir yolla gelen eşya için, özet beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün,

İçinde tamamlanır.

3. Şartlar gerektirdiği takdirde, Müsteşarlık 2 nci fıkrada ve 48 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sürelerden daha kısa bir süre saptayabilir veya bu sürelerin uzatılmasına izin verebilir. Ancak, gerçek ihtiyaçları aşan süre uzatımı yapılamaz.

V. Antrepodaki Eşyanın Tasfiyelik Hale Gelmesi

Gümrük Kanununun 70 inci maddesine göre; -“1. Beyan sahibinden kaynaklanan sebeplerle 46 ncı maddede belirtilen süreler içerisinde, tescil edilmiş beyanname kapsamı eşyanın;

a) Muayenesine başlanamaması veya devam edilememesi,

b) Beyan edildiği gümrük rejimine tabi tutulması için verilmesi gereken belgelerin verilmemiş olması,

c) Ödenmesi veya teminat altına alınması gereken ithalat veya ihracat vergilerinin ödenmemesi veya teminatın verilmemesi,

Hallerinde, eşya muayene edilir. Muayene sonucunda gümrük idarelerince alınacak para cezasını veya diğer takipleri gerektiren veya gerektirmeyen durumlar bir tutanağa bağlanır ve daha sonra eşya 177 ila 180 inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir.

2. Gümrük antrepolarında bulunan eşya için, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren 30 gün içinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içinde işlemleri bitirilemeyen eşya ile ilgili olarak 1 inci fıkra hükümleri uygulanır”

VI. Antrepodaki Eşyanın  Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine Tabi Tutulması ve  Tasfiyelik Hale Gelmesinde  Süreler

Antrepoda bulunan eşya için ise Gümrük Kanunu’nun 70 maddesine göre serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescilinden itibaren en fazla 30 gün içinde  ödenmesi gerekir. Gümrük muayene memuru tahakkuk işlemini tamamlayıp beyanname üzerindeki blokeyi kaldırdığında  vergiler ödenebilir hale gelmektedir. Gümrük Kanununun 198 inci maddesine göre; vergilerin ödenme süresi 15 gündür. Bu süreler içinde vergileri ödenmeyen yani gümrük işlemleri bitirilmeyen eşya tasfiyelik hale gelmektedir.

Aşağıda yer lan sürenin durduğu haller ve süre uzatımının da,  bu sürelerin hesaplanmasında dikkate alınması gerekir.

VII. Eşyanın Antrepoda Kalabileceği Süre

Gümrük Yönetmeliğinin 346. Maddesine göre;

" (1) Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır.

(2) Birinci fıkra hükmüne istisna olarak antrepoda bulunan eşyanın gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması yönünde beyanname tescil ettirilmesi halinde otuz gün içinde işlemlerinin bitirilmesi gerekir. Bu süre içerisinde Kanunun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen koşullarda, gümrük antrepo rejimi dahil başka bir rejim beyanında bulunulması halinde, bu beyana ilişkin süre göz önüne alınır.

(5) Antrepoda bulunan eşya için gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanım tayin edilmesine ilişkin beyannamenin tescilinden itibaren otuz gün içinde işlemleri bitirilmeyen eşya ile, bir süre tayin edilmiş ise bu sürede kaldırılmayan eşya, Kanunun 177 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (g) bentleri uyarınca tasfiye edilir. Hükmüne amirdir.

VIII. Eşyanın Gümrük işlemleri Bitirildikten, Vergileri Ödendikten Sonra Antrepo da Kalabileceği Süre

Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyaların antrepoda depolanması hk. Gümrükler Genel Müdürlüğünün 22.05.2019 tarihli ve 44545309 sayılı yazısında özetle;  “…Diğer taraftan antrepo rejimi kapsamında işlem görüp serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyanın antrepodan çıkarılacağı süreye ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.” İfadesi yer almaktadır.

Bu durumda serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyanın ne anlama geldiğinin yorumu gerekmektedir.

Gümrük Kanununun 74 üncü maddesine göre;  “Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür.

Gümrük Kanununun 3/6- a) “Serbest dolaşımda bulunan eşya” deyimi, 18 inci madde hükümlerine göre tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan veya şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik değer taşımadığı tespit edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesinde, yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen eşyayı; ifade eder.

“Gümrük işlemi” mevzuatın herhangi bir yerinde tanımlanmamıştır. Bu nedenle bir gümrük işlemi tanımı yapmakta fayda vardır. 

Bize göre;  Gümrük işlemi; gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat gereğince, eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ile gümrük idarelerince veya yetki verilen idare ve  kişilerce Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına ve yolculara uygulanan gümrük kuralları ve  ticaret politikası önlemlerinin uygulanması,  diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ve teminata bağlanmasını, vergilerin kaldırılması, geri verilmesi   eşyanın gümrüğe terk edilmesi, imhası, mülkiyetinin kamuya geçirilmesi ve müsadere edilmesini  ifade eder.

Gümrük Yönetmeliğinin 3/h maddesinde;  Gümrük işlemlerinin bitirilmesi: “Eşyaya ait vergilerin ödenmesini veya kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya beyannamenin iptal edilmesini veya eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya imhasını veya müsadere edilmesini, ifade eder.”  Denilmektedir.

Görüldüğü gibi, Antrepodan Eşya Çıkışı  “gümrük işlemlerinin bitirilmesi” tanımı içerisinde yer almamaktadır. Bu nedenle  antrepolarda  bulunan eşyanın gümrük işlemleri bitirildikten sonra da, antrepoda kalmasında yani antrepoların serbest depo gibi kullanılmasında  bir sakınca bulunmamaktadır.  

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde değerlendirdiğimizde; gümrük işlemleri bitirilen eşyanın antrepoda kalmaya devam etmesi halinde, eşya fiili çıkışının yapılmadığı sürece eşyanın antrepo stok kayıtlarında gözükmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

IX. Sürenin Durduğu Haller ve Süre Uzatımı

Gümrük Yönetmeliğinin 76 Maddesine göre;  “(1) Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve gümrüğe sunulan eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin Kanunun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen süreler içinde tamamlanması esastır. Ancak, eşyanın herhangi bir adli veya idari takibata konu olması halinde bu takibat nedeniyle geçen süreler, eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması için dış ticaret mevzuatı ya da sair mevzuat gereğince ibraz edilmesi gereken uygunluk belgesi, kontrol belgesi, ithal lisansı, izin yazısı, gözetim belgesi, tahlil raporu gibi belgelerin alınması veya buna ilişkin işlemlerin yerine getirilmesi sırasında geçen süreler işlem tarihinin başladığı tarihte durdurularak yirmi veya kırkbeş günlük sürelerin hesaplanmasında göz önünde bulundurulmaz ve işlemin sonuçlandığı tarihten itibaren kalan süre verilir.

(2) Eşyanın Kanunun ilgili hükümleri uyarınca tasfiyelik hale gelip gelmediğinin tespitinde Kanunun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen yirmi ve kırkbeş günlük süreler ile yukarıda belirtilen süreler re'sen dikkate alınır. Bu sürelerin gümrükçe bilinmesinin zorunlu olmadığı durumda, eşyanın ilgilisi tarafından vaktinde bilgi verilmemesi nedeniyle tasfiyelik hale geldiği düşünülerek düzenlenen tespit ve tahakkuk belgeleri, ihale ilanının yayımlandığı veya perakende satış ya da tahsis kararının alındığı tarihe kadar yapılan bir başvuru sonucunda, birinci fıkrada belirtilen işlemlerin başlangıç ve bitiş tarihleri dikkate alınarak, süreyi durduran sebepler bulunduğunun anlaşılması durumunda iptal edilir. İhale ilanının yayımlandığı veya perakende satış ya da tahsis kararının alındığı tarihten itibaren yapılacak süreyi durduran sebeplerin bulunduğuna ilişkin başvurular değerlendirilmez.

(3) Kanunun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen süreler ilgilinin doğrudan veya mutat haberleşme araçları ile kanuni süre veya verilen ek sürenin bitiminden önce yazılı başvurusu üzerine gümrük müdürlüklerince uzatılır. Bir ayı aşan süre uzatım taleplerinde, bu talebin gerekçesinin belirtilmesi şarttır.

(4) Üçüncü fıkra uyarınca yapılacak süre uzatım taleplerinde,

a) Kayıtlı Posta Gönderileri yolu (Taahhütlü veya APS) veya Kayıtlı Kargo Taşımacılığı aracılığı ile yapılacak başvurularda, başvuru dilekçesinin postaya veya kargoya verildiği tarih,

b) Kayıtsız Posta yolu ile veya doğrudan doğruya ilgili gümrük idaresine yapılacak başvurularda, başvuru dilekçesinin gümrük idaresinin kaydına giriş tarihi,

esas alınır”

X. Ortak Depolama, Antrepo Rejimine Tabi Tutulmadan Antrepolara Konulabilecek Eşya ve Gümrük İşlemleri Bitirilmiş Gümrük Vergileri Ödenmiş Eşyanın Antrepoda Kalabileceği Süre

Gümrük Yönetmeliği’nin 330.maddesi:  Gümrük antrepolarına; a) Serbest dolaşıma girmemiş eşya, ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmadan,

b) Gümrük antreposuna konulması halinde ihracata bağlı önlemlerden yararlanabilen serbest dolaşımda bulunan eşya,

Konulabilir.

Yukarıda hükümlere bakıldığında eşyanın antrepodan çıkışına ilişkin olmadığı antrepoya eşya girişine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle antrepoda gümrük işlemeleri bitirilmesine ilişkin bu hükümlerde bir sınırlama olmadığı anlaşılmaktadır.

Gümrük Yönetmeliğinin Ortak depolama başlıklı 337 inci maddesine göre; “(1) Gümrük antrepo rejimi hükümlerinin uygulanmasını olumsuz etkilememesi ve gümrük idarelerinden gerekli iznin alınması şartıyla, gümrük antreposuna alınması halinde ihracata ilişkin önlemlerden yararlanabilecek eşya dışında kalan serbest dolaşımda bulunan eşya ile serbest dolaşımda bulunmayan eşya aynı antrepoda depolanabilir. Serbest dolaşımda bulunan eşyanın tespiti için özel tanımlama yöntemleri belirlenebilir. Ancak, bu depolama her bir eşyanın gümrük statüsünün belirlenmesini imkansız kılıyor ise, sadece aynı gümrük tarife pozisyonunda yer alan, aynı ticari niteliğe ve aynı teknik özelliklere sahip eşyanın birlikte depolanmasına izin verilir. Bu durumda antrepolarda gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulacak eşya, beyan sahibinin tercihine bağlı olarak ya serbest dolaşımda bulunan ya da serbest dolaşımda bulunmayan eşya sayılır. Ancak, bu eşyanın birbirinin yerine kullanılmasında, kullanılan eşya, yerine ikame edilenin miktarını aşamaz.

(2) Antrepodaki eşyanın telafisi mümkün olmayan şekilde zarar görmesi, tahrip olması veya imha olması ve işleticinin zarar gören veya imha olan rejime tabi eşyanın gerçek miktarını ispatlayamaması halinde, bu miktar olayın meydana geldiği tarihte antrepoda bulunan rejime tabi eşya miktarı dikkate alınarak tespit edilir.”

Gümrük Yönetmeliğinin İşleme faaliyetine tabi tutulan serbest dolaşımda bulunan eşya başlıklı 342 inci maddesine göre; “(1) İhracata bağlı önlemlerden yararlanmayan serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrük idaresinin izni ile ihraç amacı dışında ve antrepo rejimine tabi tutulmadan antrepolara konulabilir. Ancak bu tür eşyanın antrepolara konulabilmesi için;

a) Söz konusu eşyanın dahilde veya gümrük kontrolü altında işleme rejimlerine tabi olarak antrepolarda yapılacak işleme faaliyetlerinde kullanılacağının kanıtlanması,

b) Konulacağı antreponun eşyanın tabi tutulacağı işleme faaliyetlerine elverişli olması,

c) Ekonomik yönden ihtiyaç bulunması,

ç) Gümrük gözetimini olumsuz etkilememesi,

d) Ortak depolamaya ilişkin 337 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, eşyanın gümrük statüsünün her zaman belirlenebilmesi,

gerekir.”

(2) Gümrük idareleri, gözetim açısından, antrepoya alınan bu tür eşyanın antrepo stok kayıtlarına kaydedilmesini isteyebilir.”

Gümrük Yönetmeliğinin 330, 337 ve 342 inci  maddeleri ile  Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyaların antrepoda depolanması hakkında Gümrükler Genel Müdürlüğünün 22.05.2019 tarihli ve 44545309 sayılı yazısında yer alan   “…Diğer taraftan antrepo rejimi kapsamında işlem görüp serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyanın antrepodan çıkarılacağı süreye ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.” İfadesini birlikte değerlendirdiğimizde; Antrepoda iken vergileri ödenerek ithalat gümrük işlemleri bitirilen eşyanın antrepodan çıkarılması için herhangi bir süre kısıtlaması olmadığına göre,  eşyanın serbest dolaşımda bulunması ile gümrük işlemlerinin bitirilmesi tabirlerinin aynı anlama gelmediği anlaşılmaktadır.

Aksi halde, antrepo rejimine tabi tutulan gümrük işlemleri bitirilerek vergileri ödenmiş olmakla birlikte fiilen antrepodan çıkmamış eşya, serbest dolaşımda kabul edilirse,  Gümrük Yönetmeliğinin ortak depolama hükümlerinin uygulanması gerekir.

Gümrük Yönetmeliğinin 337 maddesinde bahsi geçen serbest dolaşımdaki eşya, ne ihraç eşyası ne de ithal edilmek üzere antrepoya alınarak verileri ödenerek gümrük işlemleri bitirilen eşyadır. Gümrük Yönetmeliğinin 342 inci maddesi (1) inci fıkrasında;  “İhracata bağlı önlemlerden yararlanmayan serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrük idaresinin izni ile ihraç amacı dışında ve antrepo rejimine tabi tutulmadan antrepolara konulabilir.” Hükmünde yer alan, “antrepo rejimine tabi tutulmadan antrepolara konulabilen serbest dolaşıma bulunan eşyadır.

Bizi bu düşünceye götüren diğer fikir ise,  antrepo rejiminin uygulanması için normal prosedür dışında gümrük idaresinden izin almaya gerek olmaması ve gümrük işlemleri bitirilen eşyanın serbest dolaşıma girmesi için, antrepodan fiilen çıkış işlemlerinin de tamamlanması gerektiğidir.

Yukarıdan beri açıklanan bize göre herkes tarafından da  kabul edilebilir gerekçelerle, antrepo rejimine tabi tutularak gümrük işlemleri bitirilmiş  gümrük vergileri ödenmiş eşyanın antrepodan fiilen çıkmamış olması ve eşyanın stok kayıtlarından düşülmemiş olması şartıyla, antrepoda kalabileceği sürenin sınırsız olduğu  ve antreponun bu anlamda  serbest depo gibi kullanılabileceği değerlendirilmektedir. 

XI. Antrepodan Eşya Çıkışı

Gümrük Kanunu’nun 98 inci maddesine göre; “81 inci maddenin 2 inci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, gümrük idareleri, antrepo işleticisinden 96 ıncı maddede belirtilen sorumluluklarla ilgili olarak yönetmelikle belirlenen esaslar çerçevesinde bir teminat ister. Ancak, fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihraç edilmek üzere antrepolara konulan eşya için teminat aranmaz.

Teminat alınmış olsa bile, gümrük işlemlerine başlanmadan ve bu işlemler bitirilip gümrük idaresinin izni alınmadan, antrepolardan kısmen veya tamamen eşya çıkartılamaz.”

Gümrükler Genel Müdürlüğünün Antrepodan Eşya Çıkışı İşlemlerine Yönelik Sistemde Düzenlemeler konulu 07.07.2017 tarihli 26299254 sayılı tasarruflu yazısında özetle; Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri bulunan ya da bulunmayan tüm antrepolarda, antrepoya eşya girişi; antrepodan eşya çıkışı ve elleçleme işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yürütüleceği ve işlemlerin tamamlanmasını müteakip, YGMS’de yer alan “Sayım Tutanağı-Kayıt İşlemleri” bölümünden tutanak tipi olarak “antrepo giriş”, “antrepo çıkış”, “elleçleme” seçeneklerinden uygun olanı seçilmek suretiyle gerekli bilgilerin sisteme kaydedileceği; 14/4/2017 tarihinden sonra YGMS’de onaylanan tüm “antrepo giriş”, “antrepo çıkış”, “elleçleme” tutanak numaraları ve bunlara ilişkin tarih bilgilerine BİLGE Sistemi beyanname tarihçesinden de erişilebileceği ve konuyla ilgili olarak YGMS’den de sorgu yapılabileceği hususlarına da yer verilmiştir.

Gümrük Yönetmeliğinin 338 inci maddesine göre gümrük antrepo rejimine tabi olarak depolanan eşyanın antrepodan kesin çıkışı, rejimi sona erdiren gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ile mümkündür. Bu çerçevede, bir antrepo beyannamesi kapsamı eşya, bir seferde antrepodan çıkarılabileceği gibi birden fazla seferde de antrepodan çıkarılabilir. İlgide kayıtlı yazımızda da belirtildiği üzere tüm antrepolarda eşya çıkışları için “antrepo çıkış tutanağı” düzenlenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, sistemde bir antrepo beyannamesi kapsamı eşya için birden fazla antrepo çıkış tutanağı düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.

Bir antrepo beyannamesi muhteviyatı eşyanın tamamının antrepodan çıkıp çıkmadığının sistem üzerinden takip edilmesi önem arz etmekte olup bu kapsamda YGMS’de düzenleme yapılmıştır.

Buna göre yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri Sisteminde (YGMS) “Antrepo Çıkış Tutanağı” alanında yapılması gereken işlemler ile sistemden yapılabilecek sorgulamalar aşağıda belirtilmiştir:

1- Bir antrepo beyannamesi kapsamı eşyanın bir seferde antrepodan çıkarıldığı durumda, YGM/memurlarca “Antrepo Çıkış Tutanağı”nda yer alan antrepo beyannamesi form satırındaki “Bu beyannamenin tamamı antrepodan çıktı mı?” sorusu için ‘evet’ seçilecektir.

2- Bir antrepo beyannamesi kapsamı eşyanın birden fazla seferde antrepodan çıkarılması başka bir ifadeyle antrepodan parçalı çıkış olması durumunda, YGM/memurlarca son çıkışa kadar “Antrepo Çıkış Tutanağı”nda yer alan antrepo beyannamesi form satırındaki “Bu beyannamenin tamamı antrepodan çıktı mı?” sorusu için ‘hayır’ seçilecek, antrepodan son çıkışta ise ‘evet’ seçilecektir.

3- Bir beyanname kapsamı eşyanın antrepodan çıkıp çıkmadığının sorgulanmasını teminen; antrepo beyannamesi numarasına göre sorgu yapılabilecektir. Söz konusu sorgu; YGMS’de “Sayım Tutanağı-Kayıt İşlemleri” bölümünde yer alan “Beyanname Bazında Eşyanın Tamamının Antrepodan Çıkışını Sorgulama” alanından yapılabilecektir.

Diğer taraftan, YGMS’de “Sayım Tutanağı-Kayıt İşlemleri” bölümünde yer alan KAYIT ARAMA alanından “antrepo giriş”, “antrepo çıkış”, “elleçleme” tutanak tipine göre de sorgu yapılabilecektir.

Bu bilgiler ışığında, antrepodan eşya çıkışlarının sistem üzerinden izlenebilmesi önem arz etmekte olup YGMS’de “Antrepo Çıkış Tutanağı” alanında yapılması gereken işlemlerin hassasiyetle takip edilmesi gerekmektedir…” hususları yer almaktadır

Antrepodan eşyanın çıkışı için temelde üç kayıt yapılmaktadır. Bunlardan birincisi antrepo stok kayıtlarının tutan antrepo işleticinin tuttuğu stok kayıtlardır. İkincisi antrepoyu Gümrük idareleri adına denetleyen Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin Tuttuğu stok kayıtları ve çıkış tutanaklarıdır.

XII. SONUÇ

Yukarıda metinleri yer alan, Gümrük Yönetmeliği’nin 330, 337 ve 342 inci  maddeleri ile  Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyaların antrepoda depolanması hakkında Gümrükler Genel Müdürlüğünün 22.05.2019 tarihli ve 44545309 sayılı yazısında yer alan   “…Diğer taraftan antrepo rejimi kapsamında işlem görüp serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanmış eşyanın antrepodan çıkarılacağı süreye ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.” ifadesi, Gümrük Yönetmeliğinin 3/h maddesinde yer alan;  Gümrük işlemlerinin bitirilmesi: “Eşyaya ait vergilerin ödenmesini veya kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya beyannamenin iptal edilmesini veya eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya imhasını veya müsadere edilmesini, ifade eder.”  Hükmü ve XI.  Antrepodan Eşya Çıkışı başlığı altında yapılan açıklamalar ve  ilgili mevzuat dayanakları ve diğer açıklamlar birlikte değerlendirildiğinde;

Antrepo rejimine tabi tutularak antrepoya alınmış, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak  gümrük işlemleri bitirilmiş  gümrük vergileri ödenmiş eşyanın;  antrepodan fiilen çıkmamış ve  eşyanın stok kayıtlarından  düşülmemiş olması şartıyla, antrepoda kalabileceği süreye ilişkin bir sınırlama olmadığından,  antrepoda kalmaya devam edebilecektir.  

Başka bir ifade ile serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan gümrük işlemleri bitirilmiş ve  vergileri ödenmiş  eşyanın, antrepodan çıkarılmasında herhangi bir süre zorunluğu  yoktur. 

10.02.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.