Sefa Özbek
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
sefa-ozbek@hotmail.com

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ve Uygulanması

Bilindiği üzere, 29983 Sayılı Resmi Gazeteyle 1 Sıra Nolu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel tebliği yayımlanmıştır. Tebliğde, muhtasar ve prim hizmet bildirgelerinin birleştirildiği Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi'ni kimlerin vermek zorunda olduğu, beyannamenin neleri ihtiva ettiği ve nasıl uygulanacağı hüküm altına alınmış ve örneklerle anlatılmıştır.

Tebliğ, hizmet akdi ile işçi çalıştıran gerçek ve tüzel kişileri kapsamakla birlikte, vergi kesintisi yapmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişileri de kapsamaktadır. Tebliğ, hali hazırda verilen Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesini ve Muhtasar Beyanname'ni tek bir beyanname altında toplamış ve Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi adıyla birleştirmiştir. Böylece her ay ve aylık/üçer aylık dönemler itibariyle verilen Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi ve Muhtasar Beyannamesi tek bir beyannamede toplanmıştır.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (MPHB): daha önce Gelir İdaresi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna ayrı ayrı gönderilen ve yukarıda bahsedilen iki ayrı beyannamenin tek bir beyanname ile; bir ay içinde kesilen vergilerle, sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgileriyle bağlı olunan vergi dairesine elektronik olarak gönderilmesini sağlayacaktır. MPHB daha önce verilen aylık Muhtasar ve Prim Hizmet Bildirgesi gibi ertesi ayın 23'ncü günü sonuna kadar yetkili ve bağlı olunan vergi dairesine gönderilecektir.

Ancak bu aşamada üçer aylık dönemler itibariyle verilen Muhtasar Beyannamelerinin de (Yeni Adıyla Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi) tebliğin yürürlüğünden itibaren aylık olarak verileceği düşünülmektedir. Tebliğin madde ve cümlelerinde boğulmadan; kısa ve öz olarak anlatılan ve istenenler şu şekilde sıralanabilir:

1. Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi ve Muhtasar Beyanname kalkarak, Muhtasar ve Prim Hizmet Bildirgesi (MPHB) adı altında tek bir beyanname olmuştur. (Md. 4)

2. İşçi çalıştıran mükellefler sadece sigorta prim ve kazanç toplamlarını bildirmek için; üçer olarak verdikleri Muhtasar Beyannameyi bundan sonra aylık olarak MPHB adı altında her ay bağlı oldukları vergi dairesine vereceklerdir. (Md. 5/1)

3. İşçi çalıştırmakla birlikte aynı zamanda vergi kesintisi yapan mükellefler sadece vergi kesintisi yaptıkları tutarları üçer aylık dönemler itibariyle beyannamede bildirebileceklerdir. Şöyle ki; 1-3, 4-6, 7-9, 10-12. Dönemlerde yapılan vergi kesintileri her ay değil, bu dönemlerin son ayları olan Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarına ilişkin verilen MPHB'ye dâhil edilebilecektir. Tebliğ maddesinin anlam ifadesine göre; vergi kesinti tutarlarının aylık-üçer aylık olarak verilmesi tamamen mükellef ve beyanname göndermeye yetki verilmiş kişinin istek ve görüşüne bırakılmıştır. (Md. 5/2)

4. Yanında işçi çalıştırmayan mükellefler ise yapmış oldukları vergi kesintilerini yine üçer aylık dönemler itibariyle Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında vermeye devam edeceklerdir. (Md. 5/3)

5. MPHB'nin verileceği yetkili vergi dairesi kanuni merkezin veya işyerinin bulunduğü yer vergi dairesidir. Birden fazla vergi dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler için işçilerin prime esas kazanç ve primlerinin bildirileceği yetkili vergi dairesi, çalışanların ücretlerinin ödemelerinin yapıldığı ve vergi kesintilerinin yapıldığı yer vergi dairesidir. (Md. 6)

6. MPHB'ni göndermeye yetkisi bulunmayan ve gönderme şartlarını taşımayan mükellefler, aracılık yetkisi verilmiş kişilerce beyannamelerini gönderebilecekleridir. Bir başka deyişle, meslek mensupları (SMMM/YMM) mükelleflerine ait MPHB'yi elektronik ortamda gönderebilecekleridir. (Md. 7)

7. MPHB'nin gönderilebilmesi için hâlihazırda meslek mensubuyla aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan mükellefler sadece EK-6 ve EK-7'de yer alan sözleşmeleri (Ek-6: Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi, Ek-7: Aracılık Sözleşmesi) karşılıklı olarak imzalayacaklardır. Bunun dışında herhangi bir talep formuyla şifre talep etmeye gerek kalmayacaktır. (Md. 8,9,10)

8. Yukarıda açıklanan (7.madde) sözleşmelerin sisteme girişleri için sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren 30 günlük bilgi girişi süresi belirlenmiştir. Bir başka deyişle; meslek mensubuyla mükellef arasında imzalanan Ek-6 Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi ve Ek-7 Aracılık Sözleşmeleri düzenlendiği tarihten itibaren en geç 30 gün içinde internet vergi dairesine bilgi girişi olarak bildirilmelidir. Bu girişlerin yapılmaması halinde MPHB kesinlikle elektronik ortamda verilemeyecektir. (Md. 10)

9. MPHB sisteme gönderildikten sonra sistem tarafından ön kontrolden geçirilecek ve herhangi bir hatanın bulunamaması durumunda kabul edilecek ve onaylanabilecektir. Hata olması durumunda, beyanname gönderene bildirilecek ve hata düzeltildikten sonra beyanname tekrar gönderilebilecek ve onaylanacaktır. Hatalı beyannamenin onaylanması durumunda beyanname verilmiş sayılacak ancak hatanın düzeltilmesi için tekrar düzeltme beyannamesi verilmesi gerekecektir. (Md. 11,12)

10. MPHB ile beyan edilen vergi kesintisi ve prime esas kazanç ve hizmet bilgileri için ayrı ayrı tahakkuk kesilecektir. Bir başka deyişle, SGK ve Vergi Dairesi ile ilgili ödemeler ayrı tahakkuklarda elektronik olarak onaylandığı anda tebliğ edilecektir. SGK hizmet belgesi türünde bildirilen sigortalılar için Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesinde çıkan tahakkuklar gibi ayrı tahakkuklar çıkacaktır. (SGDP ve Tüm Sigorta Kollarında çıktığı gibi) (Md. 11)

11. Beyanname vermede yasal süre geçirildikten sonra düzenlenecek olan MPHB yine elektronik ortamda verilecek ve vergi cezası kesilmesini gerektirecekse vergi dairesince, idari para cezası kesilmesini gerektirecekse sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğünce ayrı ayrı kesilecektir. (Md. 13)

 12. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin uygulanmasına tüm Türkiye'de 01/01/2018 tarihinden itibaren başlanacaktır. Ancak pilot il olarak seçilen Kırşehir il ve ilçelerinde uygulama, haziran beyannameleri de dâhil olmak üzere 01/06/2017 tarihinden itibaren başlayacaktır. (Geçici Md. 2 ve Md. 15)

13. Prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin SGK şifreleriyle elektronik ortamda gönderilmesi Kırşehir ilinde 01/06/2017 tarihi ve tarihinden sonra, tüm Türkiye'de ise 01/01/2018 tarihi ve tarihinden sonra kalkacaktır. Bir başka deyişle; bu tarihlerden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen şifrelerce beyanname gönderilemeyecek ve şifrelerin kullanımı kalkacaktır. (Geçici Md. 2 ve Md. 15)

14. Tebliğin 15.maddesi 1. Fıkrasının (a) bendi uyarınca; tebliğin geçici 1. Maddesi tebliğin yayımı tarihi olan 18/02/2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Şöyle ki; Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde mükelleflerin vergi kimlik numaralarıyla sosyal güvenlik kurumu işyeri sicil numaralarının eşleştirilmesi amacıyla sadece bir defaya mahsus olmak üzere elektronik ortamda “Vergi Kimlik Numarası ile Sosyal Güvenlik Kurumu İşyeri Sicil Numarasının Eşleştirilmesine İlişkin Bildirim” formunun doldurulması zorunluluğu getirilmiştir. Bu form 31/03/2017 tarihine kadar internet vergi dairesi üzerinden doldurulacak ve gönderilecektir. (Geçici Md. 1 ve Md. 15).

 

Sonuç olarak: 31/03/2017 tarihine kadar vergi kimlik numarası ve sosyal güvenlik kurumu işyeri sicil numarasının eşleştirilmesine ilişkin bildirimin internet vergi dairesi üzerinden sisteme girilmesi gerekecektir. 01/01/2018 tarihinden itibaren; Muhtasar ve Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi tek bir beyanname adı altında (Muhtaser ve Prim Hizmet Beyannamesi) toplanacaktır. Çalışanların kazanç ve hizmet sürelerini bildirmek için her ay beyanname verilmesi zorunlu olacak; vergi kesintileri ise yine aylık beyannameye dâhil edilebileceği gibi, üç aylık dönemlerin son ayı olan aylarda üç aylık tutarlar toplanarak Nisan, Temmuz, Ekim ve Ocak aylarında bildirilebilecektir.

Örneğin; yanında işçi çalıştıran ve vergi kesintisi yapan mükellef (A), Ocak ayına ilişkin MPHB'sini Şubat ayının 23'üne kadar vergi dairesine bildirmek zorundadır. Ocak ayına ilişkin işçi prim ve hizmet sürelerini beyannamede bildirmesi zorunludur. Yapmış olduğu vergi kesintisi tutarlarını ise dilerse yine Ocak ayına ilişkin beyannamede bildirebilir veyahut Ocak, Şubat ve Mart ayına ilişkin vergi kesintisi tutarlarını Mart ayına ilişkin olarak vereceği beyannamede toplayarak bildirebilir. Bir başka anlatımla Mart ayı beyannamesinde; Mart ayına ilişkin işçi prim tutarları ve hizmet süreleri, Ocak, Şubat ve Mart aylarına ilişkin vergi kesinti tutarları yer alacaktır.

Öz olarak;

-İşçi prim ve hizmet sürelerinin bildirilmesinin aylık olması zorunluluğu;

-Vergi kesintilerinin bildirilmesi ve ödenmesi zorunluluğunun aylık/üçer aylık dönemler şeklinde uygulanması (Muhtasar Beyannamede olduğu gibi) devam edecektir.

08.03.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.