Savaş Demirel
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
savasdemirel@kardemymm.com.tr

Devir ve Bölünme İşlemleri Açısından Geçmiş Yıl Zararları

Kurumlar faaliyette bulundukları hesap dönemleri itibarıyla, ekonomik veya sosyal birçok sebepten “Zarar” durumu ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu süreç ilerleyen hesap dönemlerinde  kurumların karşısına “Kar” olarak da çıkabilmekte ve geçmiş dönemlerde oluşan zararların mahsubu gündeme gelmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 9/1-a maddesinde; kurumlar vergisi matrahı tespit edilirken beyanname üzerinde her yıla ilişkin tutarların ayrı ayrı gösterilmesi kaydıyla geçmiş yıl zararlarının indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

KVK’nun 9.maddesinde ayrıca; KVK’nun 20. maddesindeki hükümler çerçevesinde gerçekleşen“Devir” işlemi sonucunda, devralınan kurumun devir tarihi itibarıyla öz sermaye tutarını geçmeyen zararları ile “Bölünme ”işlemi sonucu bölünen kurumun öz sermaye tutarını geçmeyen zararlarının indirim konusu yapılabileceği ifade edilmiştir. Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere Devir ve Bölünme işlemleri sonucunda devreden zarar tutarları, devralınan veya bölünen kurumun öz sermayesi ile sınırlıdır. “Tam bölünme” işleminde, bölünen kurumun zararlarından, söz konusu kurumun öz sermayesinin devralınan tutarını geçmeyen ve devralınan kıymetle orantılı zarar kısmı mahsup edilebilecektir. KVK mevzuatı zarar mahsubunun gerçekleşmesi için ayrıca aşağıdaki şartları da aramaktadır.

Bu şartlar;,

-          “Son beş yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinin süresinde verilmesi
-          Devir veya bölünme neticesinde zarar mahsubu yapacak kurumun, aynı faaliyete devir veya bölünmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az 5 yıl süreyle devam etmesi “ şeklindedir.

Buraya kadar yaptığımız açıklamaları örnekler üzerinde irdeleyelim.

Devir İşlemi Sonrası Geçmiş Yıllar Zararları Mahsubu:

Örnek 1. XYZ Anonim Şirketi, ABC Anonim Şirketi’ni 01.04.2012 tarihi itibarı ile devir almıştır.

ABC Anonim Şirketi’nin devir tarihindeki özsermaye tutarı 2.200.000 TL olup, geçmiş yıl zararları aşağıdaki gibidir

2008 Yılı Zararı:           1.250.000  TL

2009 Yılı Zararı:              800.000  TL

2010 Yılı Zararı:              500.000  TL

2011 Yılı Zararı:              100.000  TL

2012 Yılı1.Dönem          200.000  TL

 

TOPLAM:                     2.850.000  TL

Yukarıdaki hesaplamada görüldüğü üzere, ABC Anonim Şirketi’nin devir tarihi itibarıyla toplam geçmiş yıl zararları toplamı 2.850.000 TL’dir. Ancak XYZ Anonim Şirketi tarafından mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararı toplamı, ABC Anonim Şirketi’nin devir tarihi itibarı ile özsermaye tutarını aşamayacağından, ilgili zararın tamamının mahsubuna olanak yoktur. Dolayısıyla XYZ Anonim Şirketi’nin kar elde etmesi durumunda mahsup edilebileceği zarar, devir tarihi itibarıyla ABC Anonim Şirketi’nin özsermaye toplamı olan 2.200.000 TL’dir.

Bölünme İşlemi Sonrası Geçmiş Yıllar Zararlarının Mahsubu:

Örnek :ABC Anonim Şirketi  ve XYZ Anonim Şirketi31.12.2012 tarihinde KLM Anonim Şirketi’ni tam bölünme yoluyla devralmıştır. Bölünme tarihi itibarıyla KLM Anonim Şirketi’ne ait bilgiler aşağıdaki gibidir

Aktif Kıymet Toplamı:	4.500.000,00 TL
Özsermaye Tutarı:	1.700.000,00 TL
2010 Yılı Zararı:	800.000 TL
2011 Yılı Zararı:	700.000 TL
2012 Yılı Zararı:	150.000 TL

 

ABC Anonim Şirketi, KLM Anonim Şirketi’nin aktif kıymetlerinin 3.000.000 TL’sini, öz sermayesinin de 1.200.000 TL’lik kısmını devralmıştır. Kalan aktif kıymet ve özsermaye tutarı ise XYZ Anonim Şirketi tarafından devralınmıştır.

Bu verilere göre KLM Anonim Şirketi’ni devralan kurumlara düşen geçmiş yıllar zararları aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

ABC Anonim Şirketi’ne Devrolan Geçmiş Yıllar Zararlarının Hesaplanması
KLM Anonim Şirketi Aktif Kıymet Toplamı:	4.500.000 TL
KLM Anonim Şirketi’nin Birikmiş Zarar Toplamı:	1.650.000 TL
ABC Anonim Şirketi Tarafından Alınan Aktif Kıymet Toplamı:	3.000.000 TL
ABC Anonim Şirketi Tarafından Mahsup Edilebilecek Zarar Tutarı:	1.105.500 TL
( 3.000.000 / 4.500.000) x 1.650.000)
KLM Anonim Şirketi'ne Devrolan Geçmiş Yıllar Zararları Hesaplanması
KLM Anonim ŞirketiAktif Kıymet Toplamı:	4.500.000 TL
KLM Anonim Şirketi'nin Birikmiş Zarar Toplamı:	1.650.000 TL
XYZ Anonim Şirketi  Tarafından Alınan Aktif Kıymet Toplamı:	1.500.000 TL
XYZ Anonim Şirketi  Mahsup Edilebilecek Zarar Tutarı:	544.500 TL
(1.500.000 / 4.500.000) x 1.650.000)

  

Yukarıda yapılan hesaplamalarda bulunan zararların, bölünen kurumun öz sermaye tutarını aşmadığından devralan kurumlar tarafından indirim konusu yapılması mümkündür.

 

Kaynaklar:   5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

                      1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
 

20.12.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.