Savaş Çankaya
Sosyal Güvenlik Denetmeni
savascankaya89@gmail.com

Fazla Çalışma Sebebiyle Haklı Fesih İmkânı Hakkında

Fazla mesai, bir iş yerinde çalışan personelin günlük olağan çalışma saatinin üzerinde çalıştığı saatlere verilen isimdir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. maddesine göre “Bir iş yerinde haftalık mesai saati en fazla 45 saattir. Personel bir haftada 45 saati aşan çalışma yaptığında bu fazla mesai olur. Haftalık 45 saatlik azami süreyi doldurmamış olsa bile işçi günde 11 saatin üzerinde çalışma yapamaz.” denilmektedir. Fazla çalışmaya ilişkin olarak detaylar İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma Ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’yle düzenlenmiştir. İlgili yönetmeliğin Fazla Çalışmada Sınır başlıklı 5. Maddesinde; “Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda iki yüz yetmiş saatten fazla olamaz. Bu süre sınırı, işyerlerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir.” denilmektedir.

Dolayısıyla işçi bir yılda en fazla 270 saat süreyle fazla çalışma yapabilir. 270 saatin üzerinde fazla çalışmayı ne işçi talep edebilir ne de işveren işçiden bunu isteyebilir. İşçiye fazla çalışma yaptırılabilmesi için mutlaka işçinin onayının alınması gerekmektedir. Zorunlu nedenlerle veya olağanüstü durumlarda yapılan fazla çalışma için bu onay aranmaz. Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma süresinin saat başına düşen miktarının %50 artırılması suretiyle ödenir.

Ancak kanun hükmü işçiyi koruma odaklı bir hüküm olduğundan, bu sınırlandırmaya rağmen işçinin yılda 270 saatten fazla çalıştırılması halinde bu çalıştırmanın karşılığı olan fazla çalışma ücretinin de işçiye ödenmesi gerekmektedir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bir kararında (Esas No. 2016/9-571, Karar No. 2017/1454, Tarihi: 29.11.2017) 4857 Sayılı İş Kanunu uyarınca işçinin fazla çalıştığı sürelere ilişkin zamlı ücretin ödenmemesinin işçiye haklı nedenle fesih hakkı verdiğine ilişkin hüküm kurmuştur. Bununla birlikte Yargıtay 7. Hukuk Dairesi ise kararında (Esas No. 2014/19129, Karar No. 2015/13542, Tarihi: 02.07.2015); işçi yılda 270 saati aşan fazla çalışmalarının karşılığı ödeniyor olsa bile, çalışma koşullarının uygulanmaması nedeniyle işçi lehine haklı nedenle fesih hakkının doğacağı ve kıdem tazminatına hak kazanacağı hükmünü kurmuştur.

Sonuç olarak Yargıtay’ın kararları ile hüküm altına alındığı gibi işçinin, yılda 270 saati aşan fazla çalışması halinde işçinin saatlik ücretinin %50 fazlasıyla ödeniyor olsa dahi işçinin iş sözleşmesini “çalışma koşullarının uygulanmaması” nedeniyle haklı nedenle feshetmesi ve kıdem tazminatına hak kazanması mümkündür.

22.04.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.