Salih Bayar
Gelir Uzmanı
sabayar@gmail.com

Yoklamaların ve Vergi Dairelerin Verimliliği!

Bu yazımızda Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından çıkarılan 2019/5 sayılı uygulama iç genelgesi ve Vergi Dairelerinin daha verimli çalışması için yapılması gereken uygulamalar hakkında bilgi verilecektir. Ancak konuya geçmeden önce Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığında görevli meslektaşımız Gelir Uzman Yardımcısı Cihan ŞAHİN Akçakale Mal Müdürlüğünde görev yaptığı sırada havan mermisinin düşmesi sonucu şehitlik mertebesine ulaşmıştır. Ailesine, yakınlarına ve tüm çalışma arkadaşlarına başsağlığı dilerim. Söz konusu olayda yaralanan tüm vatandaşlara acil şifalar dilerim.

Böyle bir günde Vergi Dairelerinin etkin ve verimli çalışması daha da anlam kazanmıştır. Gelir idaresi Başkanlığı söz konusu düzenleme ile Vergi Dairelerinin etkin ve verimli çalışması ve zaman kaybına neden olmamak için bazı mükellef grupları hakkında yapılan yoklamalarda ‘Farklı bir tespit yapılamaması’, ‘İşlem sürecinin uzamasına sebep olması’, ‘Vergi Dairelerinde verimliliğin azalması ve zaman kaybına neden olduğu’, gerekçe gösterilerek aşağıda belirtilen mükellef grupları için şartların sağlanması durumunda yoklama yapılmadan işlem tesis edilmesi gerektiği belirtmiştir. Yapılan değişikliler hakkında kısaca bilgi verilecek olup Vergi Dairelerinde oluşturduğu etkileri hakkında bilgi verilecektir.

1-Gerçek kişi Nakliye (Yük ve Yolcu) Faaliyeti ile uğraşanlar

Bu mükelleflere ait ;

-İşe Başlama  -Adres Değişikliği      -İşi Bırakma(Terk)

Yoklamalarının yapılmasına gerek duyulmadığı, MERNİS adresi ve trafik tescil bilgilerine göre işlem tesis edileceği belirtilmiştir. Ancak Söz konusu değişiklikten öncede belirtilen mükellefler hakkında herhangi bir yoklama yapılmadan işlem tesis edilmekte olup bununla Vergi Dairelerinde herhangi bir verimlilik artışı sağlanamamıştır. Ancak mükellefin zaman kaybına uğramaması ve Vergi Dairesinin verimliliği için söz konusu mükelleflerin belirtilen işlemlerinin meslek mensupları tarafından yapılmasına imkan verilecek şekilde düzenleme yapılmalıdır.

2-Kendi ikematgahında Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunanlar

Yine bu mükelleflerin ;

-İşe Başlama  -Adres Değişikliği      -İşi Bırakma(Terk)

Dilekçelerinde belirtilen adreslerin MERNİS üzerinden doğruluğu teyit edildikten sonra yoklama yapılmadan mükellefiyet tesis edilecektir. Ancak burada sistemde yer alan bilgiler teyit edilememesi durumunda ve VUK’un 153/A maddesi kapsamında olan mükellefler hakkında işe başlama yoklamaların yapılmaya devam edileceği belirtilmiştir.

Görüldüğü üzere burada Mükellef ve Vergi Daireleri için kısmen bir kolaylık sağlanmıştır. Ancak burada da söz konusu serbest meslek faaliyetinde bulunan mükelleflerin çoğunlukla büro tarzı işyerlerinde faaliyette bulundukları için Vergi Dairelerinde verimliliğin arttırılması ve zaman kaybının azalması ile mükellefe kolaylık sağlanması için ikametgah dışında olan işyerlerinin de yoklama yapılmadan meslek mensupları tarafından başlama işlemlerinin yapılması ile istenilen amaca ulaşılacaktır.

3- Sermayesi 350.000 TL ve Üzeri Olan Şirketler(İmalatçılar Hariç)

Yukarıda belirtilen mükelleflerin;

-İşe Başlama  -Şube Açılış

Yoklamaları Ticaret Sicili Müdürlüğü kayıtlarından elektronik ortamda sermayelerinin 350.000 TL ve üzeri olduğu teyit edildikten sonra yoklama yapılmadan sisteme bilgi girişi yapılacaktır.

Yine burada da kısmen bir rahatlama olsa da şirketlerin faaliyet durumlarındaki değişiklikler için Vergi Dairelerinde çok fazla zaman kaybına neden olduğu bilinmektedir. Örneğin inşaat faaliyeti ile uğraşan bir şirketin tüm inşaat başlama ve bitimlerinde yoklamaya gidilmekte ve çoğu zaman yetkili bulunamadığı için olumsuz yoklama tutulmaktadır. Bu durum Vergi Dairelerinde verimliliği düşürmekte mükellef açısından zaman kaybına neden olmaktadır.

4-Gerçek Kişi Mükelleflerde Ölüm Hali

Söz konusu değişiklik ile gerçek kişi mükelleflerin ölümü hâlinde mirasçıları tarafından mükellefin ölümüne ilişkin bildirimin dilekçe ile vergi dairesine bildirilmesi üzerine nüfus kayıt bilgilerinin elektronik ortamda sorgulaması yapılarak ölüm hali teyit edildikten sonra yoklama yapılmadan terk işlemi sisteme işlenecektir. Söz konusu değişiklik öncesi de ölen mükelleflerin mirasçılarından biri dilekçe ve eki ölüm belgesi ile Vergi Dairelerine başvuru yaptıklarında yoklamaya gidilmeden sistemden ölüm halinde terk işlemi yapılmaktaydı.

5-Tüzel Kişilerde Tasfiye/İflasın Kapanması Nedeniyle İşi Bırakma Yoklaması

Tüzel kişi mükelleflere ilişkin olarak ilgili makam tarafından gönderilen iflasın kapandığına ilişkin kararın vergi dairesi tarafından alınması hâlinde, kararın Ticaret Sicili Müdürlüğü kayıtlarından elektronik ortamda sorgulaması yapılarak ticaret sicili kayıtlarından silindiğinin teyit edilmesinden sonra,

Tüzel kişi mükelleflerin tasfiyenin kapandığına ilişkin dilekçe ekinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi aslını vergi dairesine ibraz etmesi hâlinde, Tüzel kişi mükelleflerin tasfiyenin kapandığına ilişkin dilekçe ekinde tasfiye kapanış kararının noter onaylı örneği ya da vergi dairesi yetkililerine onaylatmak üzere aslı ve fotokopisi ile tasfiye kapanış kararının tescil tarihini gösteren Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ilanı makbuzunu vergi dairesine ibraz etmesi hâlinde Ticaret Sicili Müdürlüğü kayıtlarından elektronik ortamda sorgulaması yapılarak ticaret sicili kayıtlarından silindiğinin teyit edilmesinden sonra işi bırakma yoklaması yapılmaksızın Vergi Daireleri İşlem Yönergesinde belirtilen hususlar da dikkate alınarak işi bırakmaya ilişkin sisteme bilgi girişi yapılacaktır.          

Sonuç

Yukarıda belirtilen durumlarda görüleceği üzere yapılan bu düzenleme ile istenilen amaçların sağlanması oldukça güçtür. Vergi Dairelerinin verimliliğinin ve mükellef memnuniyetinin arttırılması için daha fazla düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlara birkaç örnek vermek gerekirse;

- 3568 sayılı sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında görev yapan anlaşmalı meslek mensupları tarafından yoklama tutanağı tutularak sisteme yüklemesi ve mükelleflerin faaliyet durumlarında meydana gelen tüm güncellemelerinin belirtilen meslek mensupları tarafından yapılması için yetki ve sorumluluk verilmesi sağlanmalıdır.

- Vergi Dairelerinde yer alan veznelerin iyileştirilmesi sağlanarak kurum dışına taşınması sağlanmalıdır. Veznedar kadrosunda yer alan personellerin söz konusu görevi yapmaları sağlanmalıdır.

- Kariyer meslek mensupları olan Gelir Uzman ve Yardımcılarının daha verimli ve etkin çalıştırılması gerekmekte olup, inceleme yetkisi verilerek ek göstergelerinin iyileştirilmesi sağlanmalıdır.

-Kurum içinde çalışan ve kurum içi uzmanlık sınavı bekleyen çalışanların beklentilerinin yerine getirilmesi sağlanmalıdır.

-Vergi Dairesi Müdür Yardımcılarının özlük haklarında iyileştirme yapılmalıdır.

-Yabancı uyruklu vatandaşların potonsiyel vergi kimlik numarası alımları dahil, tüm işlemlerinin anlaşmalı Muhasebecileri veya Avukat aracılığıyla yapılmasının zorunlu hale getirilmesi ve mükellefiyet tesislerinde teminat uygulanmasına benzer bir düzenlemenin yapılması sağlanmalıdır.

15.10.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.