Sabri Orta
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
SPK Denetçisi
sabriorta@hotmail.com

Kayıp Kaçak Bedeli Yetmez KDV’sini De Geri İsteyin

Tüketicilerden alınan elektrik kayıp kaçak bedellerinin haksız yere alındığının yargı kararı ile tespit edilmesinden sonra tüketiciler bu bedelin kendilerine iadesini talep etmeye başladırlar. Tüketicilerden fatura üzerinden alınan bu kayıp kaçak bedeli için katma değer vergisi hesaplana bilir mi? Hesaplanmış olan katma değer vergisi tüketicilere iade edile bilir mi?

Yazımızın konusu bu sorulara ışık tutacak mahiyettedir.

Bu kayıp kaçak bedeli elektrik şebekesine bağlı olan sanayi tesisleri de dahil tüm elektrik tüketicilerinden alınmaktadır.

Kayıp kaçak bedeli sorununun kamuoyunda asıl bilinmesini sağlayan olay 01.01.2011 tarihinden sonra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun “kayıp kaçak bedellerinin faturalarda açık açık gösterilmesi gerekir” şeklinde aldığı kararı sonrası başladı. Faturada alınan bu bedel “kayıp kaçak “ adı altında alınmasa vergi kanunlarımız açısından bir sorun teşkil etmeyecek alınan bu bedelden haberimiz bile olmayacaktı. Bizlerde bu konuyu tartışmayacaktık.

 Kayıp kaçak bedeli üzerinden katma değer vergisi hesaplanır mı? Hesaplanırsa bu vergi iade alınır mı? Şimdi KDV kanunu açısından ayrıntılara bir bakalım.

Kayıp kaçak bedeli üzerinden katma değer vergisi hesaplanır mı?

3065 sayılı katma değer kanununda verginin tarafları, vergi konusu ve yersiz hesaplanan katma değer vergisinin akıbetinin ne olacağı nasıl iade edileceği açık açık yazmaktadır.

Katma değer vergisi kanununa göre öncelikli olarak katma değer vergisi hesaplayabilmek için ortada satılan bir mal veya hizmet olması gerekmektedir. Kayıp kaçak bedellerinde elektrik dağıtım şirketleri tarafından tüketicilere satılan bir mal veya hizmet yoktur. Elektrik bedelini ödemeyen tüketicilerin ödemedikleri bu tutarı ödeyen müşterilere yansıtılması işlemi vardır. Kayıp kaçak bedeli de başkaları tarafından ödenmeyen elektrik bedelinin elektrik bedelini düzenli ödeyen kişilerden tahsil edilmesi demektir. Buda bir satım işlemi değildir, olsa olsa bunun adı ceza olur, dolayısıyla bu işlemde katma değer vergisi hesaplanmasına gerek yoktur. Ayrıca katma değer vergisinin tarafları alıcı ( elektriği bizzat kullanan ve bedelini ödemeyen tüketiciler) ve satıcılardır, elektriği kullanmayan ve haksız yere elektrik bedelini ödeyen vatandaşlar değildir. Ayrıca 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinde vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu açıklamış olup, burada da işin gerçeği bu kayıp kaçak bedelini ödeyen tüketici bu elektriği satın almamış ve kullanmamıştır, dolayısıyla katma değer vergisinin muhatabı olamaz.

Geçmiş yıllarda kayıp kaçakla birlikte haksız yere alınan bu katma değer vergisi tüketicilere iade edilebilir mi?

KDV kanunun (8/2)nci maddesine göre, vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya KDV’yi fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde, düzenlediği bu tür vesikalarda KDV (hesaplayanlar) gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir.

Bu durumda kayıp kaçak bedeli üzerinden yersiz yere fatura üzerinde hesaplanan katma değer vergisi Maliye Bakanlığına elektrik dağıtım şirketleri tarafından ödenecektir. Kural olarak, fazla veya yersiz hesaplanan vergi bulunması durumunda, gerek satıcı gerekse alıcı nezdinde işlemin KDV uygulanmadan önceki hale döndürülmesi esastır.

 

Katma değer vergisi uygulama tebliğine göre fazla veya yersiz olarak hesaplanan vergiler, öncelikle satıcı tarafından alıcıya iade edilecektir. Denilmektedir, katma değer vergisini indirim konusu yapan mükellefler açısından iade talebi gereksiz olarak görülebilir. Neticede indirim konusu yapılarak ödenen bu katma değer vergisi mükellef tarafından geri alınmıştır.

 

Ancak elektrik dağıtım şirketlerince tüketicilerden haksız yere alınan kayıp kaçak bedeli ve yersiz alınan bu katma değer vergisinin (indirim konusu yapan mükellefler hariç olmak üzere) tüketicilere iade edilmesi 3065 sayılı KDV kanunu uygulamalarına göre yerinde olacaktır.

 
 

21.01.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.