Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre geçiş dönemi hükümleri çerçevesinde, bu güne kadar yaklaşık 6.000 meslek mensubu bağımsız denetim eğitimlerini tamamlamış ve 5.000 civarında bağımsız denetçi KGK tarafından yetkilendirilmiştir. KGK denetçi yetkilendirmelerini 26.12.2012 tarihinde 28509 sayılı resmi gazetede yayınlanan bağımsız denetim yönetmeliğine göre yapmaktadır.
Şimdi bu bağımsız denetim yönetmeliği ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun açıklamaları çerçevesinde bağımsız denetçi nasıl yetkilendirilir, denetçi olabilmek için gerekli şartlar nelerdir, onlara bir bakalım.
1- BAĞIMSIZ DENETÇİLİĞİN EN ÖNEMLİ ANA ŞARTLARI
Bağımsız denetim yönetmeliğinde şartlar ayrıntılı olarak sayılmıştır. Bunun yanında genel şartlar bir kenara konulursa en önemli 3 şart şunlardır.
a-Meslek mensubu olmak :
3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış serbest muhasebeci mali müşavir (En az lisans seviyesinde mezun) ve yeminli mali müşavirlerdir.
b-Sınavda başarılı olmak veya geçiş süreci eğitimlerine katılmak.
Denetçilik sınavı, sınava gireceklerin denetimle ilgili alanlardaki teorik ve uygulamaya ilişkin bilgilerini ölçmek üzere KGK tarafından yapılır.
Genel olarak Kamu kurumları tarafından (SPK ) sınavlar neticesinde lisans belgesi almaya hak kazananlar ve yönetmeliğin yayımı tarihi itibarıyla YMM olmaya hak kazananlar ile SMMM olmaya hak kazanan 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlar, 31/12/2014 tarihine kadar ruhsatları ile başvurmaları halinde;
Kurum tarafından öngörülen geçiş süreci eğitim programlarını başarıyla tamamlamak kaydıyla, başarılı olunan konulardan sınav şartını sağlamış olurlar. Sınava girebilmek için en az lisans seviyesinde mezuniyet şartının sağlanması aranır.
Bağımsız Denetçilik Sınavlarının ilki 25/8/2013 tarihinde yapılmış, bu sınava 1.545 aday katılmıştır. Bağımsız Denetçilik Sınavlarının, Mart ve Eylül aylarında olmak üzere yılda 2 defa yapılması planlanmaktadır. 2014 yılında yapılacak Bağımsız Denetçilik Sınavları 16 Mart 2014 ve 21 Eylül 2014 tarihlerinde Ankara ve İstanbul’da yapılacaktır. Ayrıntılı açıklamalar KGK tarafından ileri ki tarihlerde sınav duyurusu ile yapılacaktır. Sınav notları 2 yıl süreyle geçerlidir. Not yükseltmek amacıyla da sınava girilebilir. Sınava girmede sınır yoktur, istenilen sayıda sınava girilebilir.
c- Uygulamalı mesleki eğitim (UME )
Denetçi olmak isteyenlerin en az 3 yıl süreyle, finansal tablo denetimi dahil olmak üzere mesleki konularda denetçi yanında ya da denetim kuruluşunda UME almaları şarttır. 3568 sayılı Kanun çerçevesinde tasdik ve vergi denetimi hizmetlerinde geçen süreler ile en az on beş yıl mesleki tecrübeye sahip olanlarda uygulamalı mesleki eğitim şartı aranmaz.
Meslek mensupları için UME süresi 2 yıldır. Geçiş dönemi yetkilendirmele rinde 10 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlar için 1 yıl olarak uygulanacak tır. UME bağımsız denetçi, denetim kuruluşu yada vergi denetimi (ymm) denetimlerine katılarak yada 15 yılın dolmasını bekleyerek gerçekleş tirilebilir
2- YETKİLENDİRMEDE DİĞER ÖNEMLİ NOKTALAR
a- 15 yıllık mesleki tecrübenin hesabı:
aa- Geçiş dönemi açısından (Geçici uygulama)
Geçiş dönemi eğitimlerine katılabilmek için 26.12.2012 tarihi itibarıyla 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak gerekir.
26.12.2012 Bağımsız Denetim yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihtir.
15 yıllık mesleki tecrübenin sağlanması için belli alanlarda lisans mezunu olunduğu (+4 ilave edileceği varsayımıyla) 26.12.2001 tarihinden itibaren kesintisiz olarak mesleki faaliyetlerde bulunmuş olmak gerekmektedir. 1.1.2002 ve sonrasında staja başlayanlar için 15 yılın tamamlanması açısından staj sınavında başarılı olma tarihi önem arz etmektedir. Staj sınavı başarı tarihi sonrasında "staj şartlarını sağlayacak şekilde" çalışma yapılmış olmalıdır.
bb- UME (Uygulamalı mesleki eğitim) açısından (Daimi uygulama)
15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olan SMMM’ler ve YMM’ler UME’den muaf tutulurlar. Bu uygulama daimi bir uygulamadır. Burada sürenin başlangıcı için belli bir tarih yoktur. Mesleki faaliyetlere 1 yıldan az ara vermeler "ara verme" sayılmaz.
1 yıldan fazla ara vermelerde "1 yılı aşan kısım" ara verme sayılır. Lise mezunu olarak başlanılan staj çalışmaları da "mesleki tecrübeden" sayılmaktadır.
b-Bağımsız denetçiliğin önemli 3 şartının sağlanmasında öncelik sıralaması bulunmamaktadır. Adaylar her bir şartı öncelik olmaksızın istedikleri zaman sağlayabilir. Önemli olan KGK’na müracaat sırasında 3 şartın (sınav, uygulamalı mesleki eğitim ve meslek mensubu olma ) sağlandığının belgelendirilmesidir.
c- 15 yıl ve daha fazla mesleki tecrübeye sahip olarak yetkilendirilen SMM ler ve YMM ler KAYİK ler hariç olmak üzere diğer denetimlerde "sorumlu denetçi" olabilirler.
ç- Tek başına denetim faaliyeti yapan bağımsız denetçiler, aynı zamanda sorumlu denetçi olarak kabul edilir.
d- SMMM'lik sınavı ile birlikte yada öncesinde "Bağımsız Denetçilik" sınavında başarılı olan bir kişi SMMM olur olmaz (3 yılda) bağımsız denetçi olabilir.
e-Meslek mensupları bürosunu kapatmadan mevcut işlerine devam ederken UME yapabilirler. Denetimlere katılmak ve bunu belgelendirmek önemlidir.
f-Mesleki faaliyetler (defter tutma, tam tasdik, KDV iadesi vb.) devam ederken aynı zamanda denetçilik yapılabilir.
SONUÇ: Bağımsız denetim ve yetkilendirme sürecinin tüm hızıyla devam ettiği bugünlerde yukarıda yazılan bilgiler biz meslek mensupları açısından büyük önem arz etmektedir. Bağımsız denetçi olmayı düşünen meslek mensuplarımıza yararlı olacağını düşündüğüm bu bilgilerin çoğu KGK’nun resmi facebook sayfasında paylaşılmaktadır. KGK kurumu yetkililerine buradan meslek mensupları olarak sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz. Tüm meslektaşlarımızın bağımsız denetim sürecine sahip çıkmalarının hem kendileri , hem meslek camiası hem de ülkemizin kayıtlı ekonomiye geçmesi adına büyük faydaları olacağına inanıyorum.
Yararlanılan kaynaklar:
Bağımsız denetim yönetmeliği
KGK Facebook sayfası
17.12.2013
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.