Resul Börü
Sosyal Güvenlik Denetmen Yrd.
rboru89@gmail.com

Soru ve Örneklerle İşverene 3 Aylık Ücret Desteği

Milli İstihdam Seferberliği kapsamında hâlihazırda devam eden teşviklere bir yenisi daha eklenmiştir. Aslında yeni uygulamaya alınan ücret desteği 2018 yılından beri işverenlere 12-18 ay sürelerle uygulanan prim desteğinin kapsamına 3 aylık ücret desteğinin eklenmesi ile destek tutarının artırılmış hali olarak karşımıza çıkmaktadır. Yeni gelen desteği diğer desteklerden ayıran en önemli özellik, işe alınacak kişilerin 30.04.2019 tarihine kadar işe başlatılmış ve sigorta bildirimlerinin yapılmış olmasıdır. Söz konusu teşvikteki bu ve buna benzer birçok özellik yazımızda yer alan soru ve örneklerle açıklanmıştır.

1)İşverene ücret desteği yasal dayağını nereden almaktadır?

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 19 uncu maddesine,  22/2/2019 tarihli ve 30694 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8 ‘inci maddesiyle eklenen yeni fıkra ile 01/02/2019 tarihinden geçerli olmak üzere işverene ücret desteği yürürlüğe girmiştir. Uygulamaya ilişkin esas ve usuller Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 21/03/2019 tarihinde yayınlanan 2019/7 sayılı genelgede açıklanmıştır.

2)İşverene ücret desteğinin kapsamı nedir?

01/02/2019 ila 30/04/2019 tarihleri arasında, 2018 yılı Ocak-Aralık dönemleri arasında aylık prim ve hizmet belgesi(APHB) ile 5510 sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı sayısına ilave olarak işe alınanların, işe alındıkları ay dahil 3 aylık süre için asgari ücret tutarı(aylık 2.020 TL)  üzerinden işverene destek sağlanmaktadır.

3)İşe alınacak sigortalı açısından sağlanması gereken koşullar nelerdir?

Sigortalı;

-01/02/2019 ila 30/04/2019 tarihleri arasında işe alınmış olması,

-Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olması,

-İşe giriş tarihinden önceki üç aylık sürede toplamda on günden fazla 5510 sayılı kanunun 4-1(a), 4-1(b), 4-1(c), ek 6 ve ek 9 uncu maddeleri kapsamında sigortalı olmaması gerekmektedir.

4)İşveren açısından sağlanması gereken koşullar nelerdir?

İşveren;

-Özel Sektör işvereni olması

-İstihdam edilecek çalışanların 2018 yılında SGK ‘ya uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,

- İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenlerle feshi hariç olmak üzere, işe alındıkları tarihten itibaren dokuz aylık sürede işverence işten çıkarılmaksızın çalıştırılması,

-APHB ‘nin süresi içinde kuruma verilmesi ve primlerin süresinde ödenmesi

- Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta ve işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması(ancak söz konusu borçlar çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmış veya 6183 sayılı kanununun 48’inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olanlar ve halen ödemelere düzenli devam edip yapılandırmaları bozulmamış olanlar),

- Çalışanların sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması gerekmektedir.

5)Hangi belge türlerinden bildirilen sigortalılar, ortalama sigortalı sayısının hesaplamasında dikkate alınacaktır?

2018 yılında Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak bildirim yapılan 1,4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 52, 53, 54, 55 nolu belge türlerinde kayıtlı sigortalılar ( (0) gün (0) kazançlılar dahil) dikkate alınacaktır. Bununla birlikte, ücret desteğinden yararlanılacak ayda/dönemde bildirim yapılan toplam sigortalı sayısı hesabında 7, 19, 22, 42, 43, 46, 47, 49 ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.

6)2018 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi en az sayıda bildirim yapılan çalışan sayısı nasıl tespit edilecektir?

Ücret desteğinden yararlanacak işverenin sağlaması gereken şartlardan birisinin 2018 yılında SGK ‘ya uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması olduğundan söz etmiştik.  Bahse konu şart aşağıda örnekle açıklanmıştır.

Örnek:“Y Hırdavat” tabela unvanlı işyerinin 2018 yılı sigortalı bildirimleri;

2018/Ocak, Şubat ve Mart aylarında

Bildirim yok

2018/Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında

(1) nolu belge türü ile (10) sigortalı,

(29) nolu belge türü ile (0) gün (0) kazançlı (1) sigortalı

(2) nolu belge türü ile  (2) sigortalı

2018/Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında

(1) nolu belge türü ile (13) sigortalı,

(2) nolu belge türü ile (1) sigortalı,

(29) nolu belge türü ile (3) sigortalı,

2018/Kasım ve Aralık aylarında

(1) nolu belge türü ile (12) sigortalı,

(2) nolu belge türü ile (1) sigortalı,

(29) nolu belge türü ile (5) sigortalı,

olduğu varsayıldığında; 2018 yılı için en az sigortalı bildirimi yapılan ay Nisan/Mayıs ve Haziran ayı olup dikkate alınan (1) ve (29) sayılı belge türlerinden toplam 11 sigortalı bildirilmiştir. Örnekte dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise bu aylar içerisinde (0) gün (0) kazançlı (1) sigortalının da bildirimin hesaplamaya dahil edilmesidir.

7) 9 aylık çalışma süresince işverenin “haklı nedenle iş sözleşmesi feshi” kapsamına girmeyen durumlar nelerdir?

İşverenlerin 3 aylık ücret desteğinden yararlanmaları için iş sözleşmelerinin, çalışanın işe alındığı tarihten itibaren 9 ay içerisinde aşağıda yer alan işten ayrılış kodlarıyla iş sözleşmesinin feshedilmemesi gerekmektedir. 

*1- Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi,

*4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi,

*5- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi,

*15-Toplu işçi çıkarma,

*17-İşyerinin kapanması,

*19 – Mevsim bitimi,

*20- Kampanya bitimi,

*22-Diğer nedenler,

*25-İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih,

*34-İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih,

8)Ücret desteğinden yararlanma süreleri ne kadardır, nasıl hesaplanır, ne şekilde ve ne zaman ödenir?

Bahse konu şartların sağlanmasıyla işe alınan her personel için, işe alındıkları ay dahil üç aylık süre için prim ödeme gün sayısının 67,36 Türk Lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar İşsizlik Fonundan karşılanarak işverene destek olarak ödenecektir. Yararlanmaya hak kazanılan ücret desteği işverenin kurumumuza olan borçlarına mahsup edilecek, kalan tutarın bulunması halinde bu tutar işverene iade edilmeyerek, yararlanılan ücret desteği tutarı tamamlanana kadar, borçların mahsubuna devam edilecektir.

Örnek: X Ltd. Şti. firmasında işveren ve çalışan bakımından ilgili şartların sağlanmasıyla 3 aylık ücret desteği kapsamında 16.03.2019 tarihinde sigorta bildirimi yapılan Ahmet Bey;

*Mart 2019 dönemi için (16*67,36)=1.077,76 Türk Lirası/ Nisan 2019 prim borcundan mahsup,

*Nisan 2019 dönemi için (30*67,36)=2.020,00 Türk Lirası /Mayıs 2019 prim borcundan mahsup,

*Mayıs 2019 dönemi için (30*67,36)=2.020,00 Türk Lirası/ Haziran 2019 prim borcundan mahsup edilecektir.

9)5510 sayılı kanunun Ek-9 maddesinde sayılan on günden fazla ev hizmetlerinde çalışanlar ve konut kapıcılığı işyerleri bu teşvikten yaralanır mı?

5510 sayılı Kanunun ek 9 ‘uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde on (10) gün ve üzerinden sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerleri 1/2/2019 ila 30/4/2019 tarihleri arasında işe aldıkları sigortalılar için ücret desteğinden yararlanabileceklerdir.

10)Ücret desteğinden usulsüz ve yersiz yararlandığı tespit edilen işyeri/işveren hakkında yapılacak işlemler nelerdir?

İşyerinde fiilen çalışmamasına rağmen, ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, 1/2/2019 ila 30/4/2019 tarihleri arasında işe giriş bildirimleri yapılarak, her bir sigortalı için üçer aylık sürelerde ücret desteğinden yararlandığı anlaşılan işyerleri hakkında, 5510 sayılı Kanunun ek 14 üncü maddesi kapsamında prim teşvik, destek ve indirimlerden bir ay/bir yıl yasaklama yapılacak olmakla birlikte, üç aylık süreler için yararlanılan ve Kurumumuza olan borçlara mahsup edilen ücret desteği tutarlarının tamamı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir

11)Ücret desteğinden geriye yönelik yararlanmak mümkün müdür?

Ücret desteği kapsamında olmasına rağmen, ücret desteğinden yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, geriye yönelik ücret desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde internet ortamında veya işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine kâğıt ortamında başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.

12)İşyerinin, Ücret desteğinden yararlanmakta iken farklı bir sosyal güvenlik merkezi alanına giren başka bir adrese taşınması halinde teşvikten yararlanmaya devam edilir mi?

İşyeri adresinin farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir yere nakli halinde, ücret desteğinden yararlanılan sigortalılardan dolayı, üç aylık süreler aşılmamak kaydıyla kalan süreler için yararlanılması mümkün bulunmaktadır.

Örnek: İstanbul İli Esenler İlçesinde bulunan ve Tekstil alanında  faaliyet gösteren ABC …Teks. Ltd.Şti. firması ücret desteği şartlarını sağlayan 10 çalışanı istihdam etmeye başlamıştır. İşyeri adresini taşıyarak İstanbul İli Küçükçekmece İlçesinde faaliyetlerini sürdürmeye devam etmiştir. Firma işe aldığı sigortalılardan dolayı hak ettiği ücret desteğinden üç aylık süreyi aşmamak koşuluyla yararlanmaya devam edecektir.

13) 2018 yılında SGK ‘ya APHB vermeyen ya da 2018 yılında kuruma Uzun vadeli sigorta kolları kapsamında bildirimde bulunmayan işyerleri Ücret Desteğinden yararlanabilir mi?

Yukarıda bahsedilen durumda olan işverenler Ücret desteğinden yaralanamayacaktır.  Bu işyerlerinin 4447 sayılı kanunun geçici 19 uncu maddesinde öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla yalnızca prim desteğinden yararlanması mümkün bulunmaktadır.

05.04.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.