Recep Selimoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi

Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşlerinde 31/12/2024 Tarihli Bilançoda Enflasyon Düzeltmesi Uygulama Örneği

Yıllara yaygın inşaat taahhüt işi yapan işletmemizin 31/12/2023 tarihli bilançosunda enflasyon düzeltmesini nasıl yapmıştık ?

• 170 hesabı düzeltmiş, düzeltme farkını 697 hesaba kaydetmiştik
• 350 hesabı düzeltmiş, düzeltme farkını 697 hesaba kaydetmiştik
• Yıllara yaygın inşaat taahhüt işiyle ilgili düzeltilmesi gereken diğer hesapları (126,159,179,326,340 …) düzeltmiş,

düzeltme farklarını 697 hesaba kaydetmiştik

• 697 hesabın bakiyesini, 31/12/2023’de 178 veya 358 hesaba aktarmıştık!

YILLARA YAYGIN İNŞAAT TAAHHÜT İŞİNDE 2024 YILI ENFLASYON DÜZELTMESİ ÖRNEK UYGULAMA:

Manolya Ltd.Şti.de Ağustos/2023 de başlayan bir inşaat taahhüt işiyle ilgili olarak, 31/12/2024 tarihli enflasyon düzeltmesi öncesi bilançoda:

170-YY İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ                                               18.410.000

• 2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen  170.0000 hs.    7.460.000
• 2023 yılı Enflasyon Fark Hesabı              170.2023 hs.    2.000.000
• 2024 yılı maliyetlerinden oluşan            170.0000 hs.    8.950.000

350-YY İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞ BEDELLERİ                                  20.970.000 

• 2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen   350.0000 hs.   1.690.000
• 2023 yılı Enflasyon Fark Hesabı               350.2023 hs.      450.000
• Kasım/2024 Hakediş faturası                   350.0000 hs. 18.830.000

358-YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI             1.250.000

• 2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen   358.2023 hs.   1.250.000

170 HESAP 2024 YILI DÜZELTMELERİ

2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen 9.460.000 TL …

Taşıma Katsayısı:                                                          

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Aralık-2023 ÜFE 2.915,02)  1.31963

• Düzeltilmiş Tutar    9.460.000 TL x 1.31963        :   12.483.700 TL  

• Düzeltme Farkı    12.483.700 – 9.460.000       :     3.023.700 TL

2024 yılı maliyetlerinden oluşan 8.950.000 TL…

(2024’de 740 hesapta izlenen, 31/12/2024’de 170 hesaba aktarılan)

2024 yılında 170-Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri hesabına aktarılan 740-Hizmet Üretim Maliyeti hesabının aylık tutarları aşağıdaki gibidir:

Aylık Hizmet Üretim Maliyeti

Ocak/2024                          900.000

Şubat/2024                        400.000

Mart/2024                      1.800.000

Nisan/2024                     1.100.000

Mayıs/2024                        500.000

Haziran/2024                     250.000

Temmuz/2024                   900.000

Ağustos/2024                    400.000

Eylül/2024                          800.000

Ekim/2024                         300.000

Kasım/2024                       700.000

Aralık/2024                        900.000

                                       --------------------

                                          8.950.000

Ocak/2024

Düzeltme Katsayısı:                                                          

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Ocak 2024 ÜFE 3.035,59)  1.26722

Düzeltilmiş Tutar

     900.000 TL x 1.26722          :   1.140.498 TL  

Düzeltme Farkı

   1.140.498 – 900.000          :         240.498  TL

Şubat/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Şubat 2024 ÜFE 3.149,03)  1.22157

Düzeltilmiş Tutar

     400.000 TL x 1.22157          :   488.628 TL  

Düzeltme Farkı

   488.628 – 400.000          :            88.628  TL

Mart/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Mart 2024 ÜFE 3.252,79)  1.18260

Düzeltilmiş Tutar

     1.800.000 TL x 1.18260          :   2.128.680 TL  

Düzeltme Farkı

   2.128.680 – 1.800.000          :          328.680  TL

Nisan/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Nisan 2024 ÜFE 3.369,98)  1.14148

Düzeltilmiş Tutar

     1.100.000 TL x 1.14148          :   1.255.628 TL  

Düzeltme Farkı

   1.255.628 – 1.100.000          :          155.628  TL

Mayıs/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Mayıs 2024 ÜFE 3.435,96)  1.11956

Düzeltilmiş Tutar

     500.000 TL x 1.11956          :   559.780 TL 

Düzeltme Farkı

   559.780 – 500.000          :            59.780 TL

Haziran/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Haz. 2024 ÜFE 3.483,25)  1.10436

Düzeltilmiş Tutar

     250.000 TL x 1.10436          :   276.090 TL  

Düzeltme Farkı

   276.090 – 250.000          :            26.090 TL

Temmuz/2024

Düzeltme Katsayısı:   

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Tem. 2024 ÜFE 3.550,88)  1.08332

Düzeltilmiş Tutar

     900.000 TL x 1.08332          :   974.988 TL  

Düzeltme Farkı

   974.988 – 900.000          :            74.988 TL

Ağustos/2024

Düzeltme Katsayısı: 

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Ağus. 2024 ÜFE 3.610,51)  1.06543

Düzeltilmiş Tutar

     400.000 TL x 1.06543          :   426.172 TL  

Düzeltme Farkı
426.172 – 400.000          :            26.172 TL

Eylül/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Eylül 2024 ÜFE 3.659,84)  1.05107 

Düzeltilmiş Tutar

     800.000 TL x 1.05107          :   840.856 TL

 Düzeltme Farkı

   840.856 – 800.000          :            40.856 TL

Ekim/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Ekim 2024 ÜFE 3.707,10)  1.03767

Düzeltilmiş Tutar

     300.000 TL x 1.03767          :   311.301 TL  

Düzeltme Farkı
311.301 – 300.000          :            11.301 TL

Kasım/2024

Düzeltme Katsayısı:
(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/ Kasım 2024 ÜFE  3.731,43)  1.03091
Düzeltilmiş Tutar

     700.000 TL x 1.03091          :   721.637 TL  

Düzeltme Farkı

   721.637 – 700.000          :            21.637 TL

Aralık/2024

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Aralık 2024 ÜFE 3.846,75)  1.00

Düzeltilmiş Tutar

     900.000 TL x 1.00          :   900.000 TL  

Düzeltme Farkı

   900.000 – 900.000          :      -0- TL

2024 Düzeltme Farkları Toplamı                                 :      4.137.653

2023 düzeltilmiş bilançodan    3.023.700

Ocak/2024                                      280.193

Şubat/2024                                      88.628

Mart/2024                                     328.680

Nisan/2024                                    155.628

Mayıs/2024                                      59.780

Haziran/2024                                   26.090

Temmuz/2024                                  74.988

Ağustos/2024                                   26.172

Eylül/2024                                         40.856

Ekim/2024                                         11.301

Kasım/2024                                       21.637

 ----------------------------------------------31/12/2024------------------------------------------

170.2024- ENFLASYON FARK HESABI                          4.137.653

                    697-YY İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI                4.137.653

170 hesabın 2024 yılı enflasyon düzeltmesi…

-------------------------------------------------------/----------------------------------------------

350 HESAP 2024 YILI DÜZELTMELERİ

2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen 2.140.000 TL …

Taşıma Katsayısı:                                                           

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/Aralık-2023 ÜFE 2.915,02)  1.31963

Düzeltilmiş Tutar

   2.140.000 TL x 1.31963        :   2.824.008 TL  

Düzeltme Farkı

   2.824.008 – 2.140.000       :         684.008 TL

Kasım/2024 Hakediş ft. sından gelen  18.830.000 TL …

Düzeltme Katsayısı:

(Aralık 2024 ÜFE(veri) 3.846,75/ Kasım 2024 ÜFE 3.731,43)  1.03091

Düzeltilmiş Tutar

     18.830.000 TL x 1.03091          :   19.412.035 TL  

Düzeltme Farkı

   19.412.035 – 18.830.000          :          582.035 TL

-------------------------------------31/12/2024-------------------------------------------

697-YY İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI      1.266.043

(684.008 + 582.035)

              350.2024- ENFLASYON FARK HESABI                               1.266.043  

350 hesabın 2024 yılı enflasyon düzeltmesi…

-------------------------------------------/----------------------------------------------------

697- YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI 

 Bu hesap, alacak veya borç kalanı vermesi durumuna göre

"178- Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı"   veya

"358- Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı" na
aktarılarak kapatılır.

Örnek uygulamamızda…

697 HESAP ALACAK BAKİYESİ    (4.137.653 – 1.266.043) :    2.871.610 TL dır.

---------------------------------------31/12/2024--------------------------------------

 697-YY İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI    2.871.610

          358.2024- YY İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI       2.871.610

----------------------------------------------/---------------------------------------------

Buna göre, 31/12/2024 tarihli ENFLASYON DÜZELTMESİ SONRASI BİLANÇODA

170- YY İnşaat Onarım Maliyetleri                                               22.547.653

*  170.0000 hs.    2023 yılı maliyetleri                7.460.000

*  170.2023 hs.    2023 yılı Enflasyon Farkı        2.000.000

*  170.0000 hs.    2024 yılı maliyetleri                8.950.000

*  170.2024 hs.    2024 yılı Enflasyon Farkı        4.137.653

350- YY İnşaat Onarım Hakediş Bedelleri                                   22.236.043

*  350.0000 hs.    2023 yılı hakedişleri                1.690.000

*  350.2023 hs.    2023 yılı Enflasyon Farkı            450.000

*  350.0000 hs.    2024 yılı hakedişleri              18.830.000

*  350.2024 hs.    2024 yılı Enflasyon Farkı         1.266.043

358- YY İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı                                  4.121.610

*358.2023 hs. 2023 yılı enflasyon düzeltmesi   1.250.000

*358.2024 hs. 2024 yılı enflasyon düzeltmesi   2.871.610  

2025 yılında
GEÇİCİ KABUL YAPILDIĞINDA /İşin bitiminde…
İşin bitimi: (Gelir Vergisi Kanunu (GVK) /Md-44) İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.)

178-YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI

658- ENFLASYON DÜZELTMESİ ZARARLARI (-)  hesabına,

358-YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI

648- ENFLASYON DÜZELTMESİ KÂRLARI  hesabına

AKTARILARAK KAPATILIR.

ÇOK ÖNEMLİ!!!

• 178 veya 358 hesaplardaki tutarlar (2023 yılı düzeltmesiyle oluşanlar dahil), izleyen yıllarda enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz/düzeltilmez

• 2023 yılı düzeltmesine ait 178 veya 358 hesaptaki tutarlar,
  işin bittiği yıla ait  Mali K/Z’da dikkate alınmaz!

Bu örnek uygulamamızda:

2023 yılı düzeltilmiş bilançodan gelen

358.2023 -YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI      1.250.000 TL

• 2024 yılında DÜZELTİLMEYECEK!
  (örnek uygulamızda da düzeltmemiştik…)
• İŞİN BİTİMİNDE MALİ K/Z HESAPLAMASINDA DİKKATE ALINMAYACAK!  

Ancak, 170 ve 350 hesapların 2024 ve sonraki yıllarda düzeltilmesi sonucu hesaplanacak ve ilgili yıllarında 697 hesap aracılığıyla 178 veya 358 hesaplarda izlenecek olan düzeltme farkları (örneğin, 178.2024 / 358.2024 veya 178.2025 / 358.2025 hesaplardaki tutarlar…) işin bittiği yılda 648 veya 658(-) hesaba aktarılarak ilgili yılda Mali K/Z’da dikkate alınacaktır.

Bu örnek uygulamamızda, geçici kabul tutanağı 02/01/2025’de onaylanmış olsun…
(Yıllara yaygın inşaat taahhüt işi bu tarihte bitmiştir! GVK/Md-44)

Buna göre, bu tarih itibariyle (enflasyon düzeltme farkları dahil) :

170-YY İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ                                       22.547.653

350-YY İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞ BEDELLERİ                           22.236.043

358-YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI     4.121.610              TL dır.

----------------------------------------02/01/2025---------------------------------------

622-Satılan Hizmet Maliyeti(-)                           22.547.653

                 170-YY İnşaat ve Onarım Maliyetleri                   22.547.653

----------------------------------------02/01/2025---------------------------------------

350-YY İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri    22.236.043

                600-Yurt İçi Satışlar                                                  22.236.043   

----------------------------------------02/01/2025---------------------------------------

358-YY İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı        4.121.610   

                648-Enflasyon Düzeltmesi Kârları                          4.121.610

----------------------------------------02/01/2025---------------------------------------

910-Vergi Matrahından İndirilecek Tutarlar    1.250.000

                911-Karşılık Hs.                                                            1.250.000

2023 yılı  Enflasyon Düzeltmesinden Kaynaklı,
648 hesapta yer alan 358 Hesaptaki Enflasyon Düzeltme Kârı…

2023 yılı düzeltmesine ait 178 veya 358 hesaptaki tutarlar,
işin bittiği yıla ait  Mali K/Z’da dikkate alınmaz!

-------------------------------------------------/---------------------------------------------

11.12.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.