Recep Selimoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi

Yatırım Amacıyla Yapılan İnşaatlar

İşletmelerde bir yıldan daha fazla sürede yararlanmak ve mal / hizmet üretiminde kullanılmak üzere edinilen varlıklar, duran varlıklar sınıfında yer almaktadır… Duran varlıklar arasında yer alan 252-Binalar hesabı, işletmenin satmak amacıyla edinmediği her türlü binalar ile bunların ayrılmaz parçaları niteliğindeki yapıların izlendiği hesaptır.

İşletme, satmak amacıyla edinmediği binalar hesabında yer alan iktisadi kıymetlerini,

·         Satın alma yoluyla edinebilir,

·         Başkalarının arazi ve arsaları üzerinde kat karşılığı şeklinde inşaat yaparak edinebilir,

·         Kendi arazisi üzerine kendisi inşa edebilir,

·         Kendi arazisi üzerinde başkalarına inşa ettirebilir…

Yapım biçimi ne olursa olsun, işletmede uzun süreli olarak yararlanılmak amacıyla inşa edilen gayrimenkullerle ilgili tüm harcamalar, inşaatın başlangıcından bitimine kadar, bir bilanço hesabı olan 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabının borcunda izlenir. Tamamlanan inşaat maliyetleri, tamamlandığı tarih itibariyle bu hesabın alacağı karşılığında, ilgili duran varlık hesabının borcuna aktarılır.

Uygulama/1

İşletme, daha önce 145.000 TL karşılığı satın almış olduğu ve duran varlıkları arasında yer alan bir arsayı, Mayıs/2016 da idare binası olarak kullanacağı binanın inşaatına tahsis etmiştir. 25/Ocak/2017 de tamamlanan idare binası inşaatı ile ilgili harcamalar: 2016 yılında 120.000 TL, 2017 yılında 70.000 TL olmak üzere arsa hariç toplam inşaat maliyeti 190.000 TL dır.

İşletmede duran varlıklar arasında yer alan arsa, bina inşaatına tahsis edilmiştir. Bu tarih itibariyle arsa maliyetinin inşaat maliyetlerine aktarılması gerekir.

---------------------------------------Mayıs/2016--------------------------------------

258-Yapılmakta olan yatırımlar                          145.000

                       250-Arazi ve arsalar                                         145.000

İnşaat yapımına tahsis edilen arsa bedelinin ilgili hesaba aktarılması…

---------------------------------------------/----------------------------------------------

------------------------------------------2016--------------------------------------------

258-Yapılmakta olan yatırımlar                          120.000

                                  ***                                                         120.000

İdare binası inşaatının 2016 yılı maliyetleri…

-------------------------------------------2017-------------------------------------------

258-Yapılmakta olan yatırımlar                            70.000

                                  ***                                                           70.000

İdare binası inşaatının 2017 yılı maliyetleri…

----------------------------------------25/01/2017-------------------------------------

252-Binalar                                                         335.000

252.01 İdare binası

                           258-Yapılmakta olan yatırımlar                   335.000

 Tamamlanan idare binası inşaatı maliyetinin Binalar hesabına aktarılması…

---------------------------------------------/----------------------------------------------

 

Uygulama/2

İşletme, 01/08/2013 de yatırım amacıyla 165.000 TL tutarında satın almış olduğu / duran varlıklarında yer alan arsası üzerinde, 15/09/2016 da, işletmede sosyal tesis olarak kullanılmak amacıyla bina yapılmasına karar verilmiştir. İnşaatın yapımı işi, 30/09/2016 da, anahtar teslimi şeklinde ABC Ltd.Şti.ne 300.000 TL +KDV karşılığı verilmiştir. Sözleşmeye göre ödeme işin bitiminde işletmenin banka hesabından yapılacaktır. ABC Ltd.Şti, inşaatı 18/01/2017 de tamamlayarak işletmeye teslim etmiştir.

Arsa bina inşaatına tahsis edildiğinden, tahsis tarihi itibariyle 250-Arazi ve arsalar hesabından çıkarılmalıdır.

İş, bir duran varlık yatırımıdır. Aktifte yer alan bir duran varlık (arsa), başka bir aktif değere (bina) dönüşecektir.

İşi üstlenen şirket açısından iş, taahhüt işidir. Taahhüt işi 2016 da başlamış-2017 de tamamlanmıştır. Bu iş yıllara yaygın inşaat taahhüt işidir.(İş başladığı yılda bitmemiştir…) İşletmenin, müteahhit şirkete (ABC Ltd.Şti.ne) yapacağı ödeme üzerinden gelir vergisi tevkifatı (stopaj) yapması gerekir.

--------------------------------------01/08/2013---------------------------------------

250-Arazi ve arsalar                                165.000

250.02 Arsalar

250.02.01 ….. da yer alan arsa                     

                               102-Bankalar                                           165.000

Satın alınan arsa…

(Kdv ihmal edildi…)

---------------------------------------15/09/2016--------------------------------------

258-Yapılmakta olan yatırımlar              165.000

258.01 Sosyal tesisler

                               250-Arazi ve arsalar                                165.000

                               250.02 Arsalar

                               250.02.01 ….. da yer alan arsa                     

Arsanın bina inşaatına tahsis edilmesi…

---------------------------------------------/----------------------------------------------

 

 

İşin bitiminde 18/01/2017 de  müteahhit firma ABC Ltd.Şti.nin                                                                 işletmeye düzenleyeceği fatura:

    Sosyal tesis inşaatı hizmet bedeli                    300.000

    (+) % 18 KDV                                                   54.000

    (-) % 3 Stopaj ( 300.000 x % 3)                           9.000

     Fatura toplamı (net ödenecek)                        345.000

 

 

 

--------------------------------------18/01/2017---------------------------------------

258-Yapılmakta olan yatırımlar                        300.000

191-İndirilecek KDV                                            54.000

                                        102-Bankalar                                 345.000

                                        360-Ödenecek vergi ve fonlar          9.000

                                               (vergi tevkifatı / stopaj)

ABC Ltd.Şti.nin taahhüt işine ait faturası/ödenmesi…

---------------------------------------18/01/2017--------------------------------------

252-Binalar                                                       465.000

252.01 Sosyal tesisler   

                                              258-Yapılmakta olan yatırımlar 465.000

Tamamlanan sosyal tesis inşaatı maliyetinin binalar hesabına aktarılması…

---------------------------------------------/----------------------------------------------

 

09.03.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.