Recep Selimoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi

Adi Ortaklık Şeklinde Kurulan İş Ortaklıkları

Örnek

(ABC) Ltd. Şti. ile gerçek kişi (D) arasında 15/11/2015 de %50, % 50 sermaye paylı olarak 300.000 TL sermayeli adi ortaklık şeklinde iş ortaklığı kurulmuştur. İş ortaklığı, 20/11/2015 de (x) Belediyesinin yol yapımı işini 800.000 TL + KDV karşılığında taahhüt etmiştir. 25/08/2016 da tamamlanan işin maliyeti 2015 yılında 250.000 TL ve 2016 yılında 400.000 TL olmak üzere toplam 650.000 TL dır. Hakediş tutarı işin bitiminde fatura edilerek tahsil edilmiştir.

Açıklama

Adi ortaklık şeklinde kurulan iş ortaklığında, biri kurumlar vergisi mükellefi (ABC) Ltd. Şti. diğeri gelir vergisi mükellefi gerçek kişi (D) olmak üzere iki ortak bulunmaktadır. Adi ortaklık (iş ortaklığı) yıllara yaygın biçimde inşaat taahhüt işi yapmaktadır. GVK/94. Madde hükmünce bu işle ilgili hakedişleri üzerinden (x) Belediyesi tarafından % 3 stopaj yapılır. Stopaj tutarı iş ortaklığı ortaklarının peşin olarak ödedikleri gelir/kurumlar vergisi olup, ortaklık payları oranında, ortakların kendilerine ait verecekleri yıllık gelir / kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde hesaplanacak gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilir.

İş ortaklığının adi ortaklık sözleşmesi üzerinden Vergi Dairesi mükellefiyet kaydının yaptırılması ve yasal defterlerinin adi ortaklık adına tasdik ettirilmesi gerekir. İş ortaklığının bu faaliyetinde, Katma değer vergisi beyannamesi ve muhtasar beyanname, adi ortaklık adına verilir.

Adi ortaklıktaki sermaye payları, tarafların kendi muhasebe kayıtlarında aşağıdaki şekilde izlenir.

------------------------------------15/11/2015-----------------------------------------

242-İştirakler (iş ortaklığı)               150.000

        243-İştiraklere sermaye taahhütleri(-)            150.000

İş ortaklığında % 50 sermaye payı…

-------------------------------------15/11/2015----------------------------------------

243-İştiraklere sermaye taahhütleri(-)       150.000

       102-Bankalar                                150.000                 

Sermaye payı ödemesi…

----------------------------------------------/----------------------------------------------

Ortakların adi ortaklıktan (iş ortaklığı) alacakları kâr payları, (ABC) Ltd.Şti. için kurumlar vergisine tabi kurum kazancı olup, gerçek kişi (D) için gelir vergisine tabi ticari kazançtır. Bu kâr payları tarafların kendi muhasebe kayıtlarında 640-İştiraklerden temettü gelirleri hesabına kaydedilir.

Adi Ortaklığın (İş Ortaklığı) Muhasebe Kayıtları:

-----------------------------------------15/11/2015------------------------------------

501-Ödenmemiş sermaye (-)         300.000

(ABC) Ltd.Şti.   150.000

Gerçek kişi (D) 150.000

                   500-Sermaye               300.000

-----------------------------------------15/11/2015------------------------------------

102-Bankalar                     300.000

                   501-Ödenmemiş sermaye (-)  300.000

                      (ABC) Ltd.Şti.   150.000

                      Gerçek kişi (D) 150.000

-------------------------------------------2015-------------------------------------------

740-Hizmet üretim maliyeti               250.000

                   xxx                          250.000

2015 yılı maliyetleri…

----------------------------------------31/12/2015-------------------------------------

170-Yıllara yaygın inşaat/onarım maliyetleri  250.000 

                  741-Hizmet ür.mal.yansıtma hs.    250.000

----------------------------------------31/12/2015-------------------------------------

741-Hizmet ür.mal.yansıtma hs.            250.000

                  740-Hizmet üretim maliyeti        250.000

-------------------------------------------2016-------------------------------------------

740-Hizmet üretim maliyeti               400.000

                   xxx                         400.000

2016 yılı maliyetleri…

----------------------------------------25/08/2016-------------------------------------

170-Yıllara yaygın inşaat/onarım maliyetleri  400.000 

                  741-Hizmet ür.mal.yansıtma hs.  400.000

---------------------------------------25/08/2016--------------------------------------

741-Hizmet ür.mal.yansıtma hs.           400.000

                  740-Hizmet üretim maliyeti      400.000

----------------------------------------------/----------------------------------------------

25/08/2016 tarihli hakediş faturası:

Hakediş tutarı………………………………..  800.000

% 18 KDV (inşaat taahhüt işi)……………(+) 144.000

Toplam………………………………………   944.000

% 3 Stopaj ( 800.000 x % 3)…………… .(-)..  24.000

Fatura toplamı (tahsil edilecek)………….. … 920.000

 

 

-------------------------------------------25/08/2016----------------------------------

120-Alıcılar ( (x) Belediyesi )              920.000

193-Peşin ödenen vergi/fonlar (%3 stopaj)    24.000

               350-Y.Yaygın inş./onarım hak ediş bed.  800.000

               391-Hesaplanan KDV                 144.000

Hakediş faturası…

----------------------------------------25/08/2016-------------------------------------

102-Bankalar                            920.000

               120-Alıcılar ( (x) Belediyesi )          920.000

Tahsilat…

-----------------------------------------25/08/2016------------------------------------

 622-Satılan hizmet maliyeti(-)            650.000

             170-Yıllara yaygın inşaat/onarım maliyetleri  650.000

-------------------------------------------25/08/2016----------------------------------

 350-Y.Yaygın inş./onarım hak ediş bed. 800.000             

            600- Yurt içi satışlar                     800.000

-------------------------------------------25/08/2016----------------------------------

690-Dönem K/Z                       650.000

             622-Satılan hizmet maliyeti(-)           650.000

------------------------------------------25/08/2016-----------------------------------

600- Yurt içi satışlar                    800.000

             690-Dönem K/Z                      800.000

-----------------------------------------25/08/2016------------------------------------

690-Dönem K/Z                       150.000

            692-Dönem net K/Z                    150.000

-----------------------------------------25/08/2016------------------------------------

692-Dönem net K/Z                   150.000

            590-Dönem net kârı                   150.000             

-----------------------------------------25/08/2016------------------------------------

500-Sermaye                      300.000

590-Dönem net kârı                150.000

             331-Ortaklara borçlar                450.000                        

------------------------------------------25/08/2016-----------------------------------

331-Ortaklara borçlar               450.000

                   102-Bankalar                  426.000

                   193-Peşin ödenen vergi/fonlar      24.000

----------------------------------------------/----------------------------------------------

 

Gerçek Kişi (D) nin 2016 Yılına Ait Yıllık Gelir Vergisi Beyanı:

Ticari Kazanç ( iş ortaklığından % 50 kâr payı)………..  75.000

Gelir Vergisi (GVK/Md-103) ……..……………………..   18.000

Mahsup edilecek Gelir Vergisi…………………………(-)  12.000

(İş ortaklığından yapılan % 3 stopaj 24.000 x % 50)

Ödenecek Gelir Vergisi…………………………………   6.000 TL

 

(ABC) Ltd. Şti. nin 2016 Yılına Ait Yıllık Kurumlar Vergisi Beyanı:

Kurum kazancı (iş ortaklığından % 50 kâr payı)………..  75.000

% 20 Kurumlar Vergisi………………………………….   15.000    

Mahsup edilecek Kurumlar Vergisi……………………(-) 12.000                  (İş ortaklığından yapılan % 3 stopaj 24.000 x % 50)

Ödenecek Kurumlar Vergisi……………………………..  3.000 TL

 

 

02.02.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.