Recep Selimoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi

Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Muhasebe Uygulaması

Örnek Uygulama:

Büyükşehirde birinci sınıf inşaat olarak yapılacak 50 daire (konut) inşaatında, kat karşılığı inşaat sözleşmesi üzerinden, müteahhit arsa sahibine arsa paylarının karşılığı olarak 20 daire teslim edecektir. İnşaat ruhsatı Aralık/2013 de alınmıştır. Ocak/2014 de başlanan inşaat 25/08/2015 de tamamlanmıştır. Arsa sahibine daireleri bu tarihte teslim edilmiştir. Arsa, gerçek kişiye ait olup bu kişinin şahsi gayrimenkulüdür(aktifinde kayıtlı değildir).  Üzerine konut inşaatı yapılan arsanın, yapı ruhsatının alındığı tarihte arsa birim m2 vergi değeri  650 TL dir.

Arsa sahibine teslim edilecek daireler:

20 daire x 120 m2 den…………..    2.400 m2

Müteahhide ait daireler:          

30 daire x 120 m2 den……………  3.600 m2

İnşaatın toplam alanı : ( 2.400 + 3.600) : 6.000  m2 dir.

 

İşletmenin inşaat faaliyeti ile ilgili bilgileri (TL)

 

2014 yılı:

İlk madde ve malzeme alımı                                  10.350.000

İnşaatta kullanılan ilk madde malzeme                  10.300.000

Direkt işçilik giderleri                                                2.280.000

Genel üretim giderleri                                              1.310.000

Pazarlama satış ve dağıtım giderleri                          150.000

Genel yönetim giderleri                                              320.000

2015 yılı:

İlk madde ve malzeme alımı                                     2.740.000

İnşaatta kullanılan ilk madde malzeme                     2.490.000

Direkt işçilik giderleri                                                 1.110.000

Genel üretim giderleri                                                   940.000

Pazarlama satış ve dağıtım giderleri                            360.000

Genel yönetim giderleri                                                480.000

 

2014 Yılı Muhasebe Kayıtları

------------------------------------------------2014--------------------------------------------------------------------

150-İlk madde ve malzeme                                   10.350.000

                                     xxx                                                                10.350.000

İlk madde/malzeme satın alınması.

------------------------------------------------2014--------------------------------------------------------------------

 

710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri          10.300.000

                                     150-İlk madde ve malzeme                             10.300.000

Üretime verilen/üretimde kullanılan ilk madde/malzeme.

------------------------------------------------2014-------------------------------------------------------------------------

720-Direkt işçilik giderleri                                  2.280.000

730-Genel üretim giderleri                                1.310.000

760-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri            150.000

770-Genel Yönetim giderleri                                320.000

                                                  xxx                                                       4.060.000

Dönem giderlerinin kaydı

--------------------------------------------31/12/2014---------------------------------------------------------------------

151-Yarı Mamuller/üretim                                13.890.000   

                                 711-Direkt ilk madde ve                                             

                                          Malzeme yansıtma hs.                      10.300.000

                                 721- Direkt işçilik giderleri                            2.280.000

                                         Yansıtma hs.

                                 731- Genel üretim giderleri                          1.310.000

                                          Yansıtma hs. 

Dönemin üretim maliyetlerinin bilançoya aktarılması.

-------------------------------------------31/12/2014-------------------------------------------------------------------

631-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri(-)          150.000

632-Genel yönetim giderleri (-)                            320.000

                                    761-Pazarlama satış ve

                                  dağıtım giderleri yansıtma hs.                           150.000     

                                   771- Genel yönetim giderleri  yansıtma hs.     320.000                                                                                                                                                                                                                                       

Dönem giderlerinin Gelir tablosuna aktarılması.

-------------------------------------------31/12/2014--------------------------------------------------------------------

711-Direkt ilk madde ve malzeme yansıtma hs.                   10.300.000

721-Direkt işçilik giderleri yansıtma hs.                                 2.280.000

731-Genel üretim giderleri yansıtma hs.                                 1.310.000

761-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri yansıtma hs.              150.000

771-Genel yönetim giderleri yansıtma hs.                                 320.000

                      710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri                    10.300.000

                      720-Direkt işçilik giderleri                                                 2.280.000

                      730-Genel üretim giderleri                                                 1.310.000

                      760-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri                              150.000                       

                      770-Genel yönetim giderleri                                                 320.000

Dönem giderlerinin yansıtma hesaplarıyla kapatılması.

------------------------------------------31/12/2014-------------------------------------------------------------------------------

690-Dönem Kârı veya Zararı                                              470.000

                  631-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri(-)                              150.000

                  632-Genel yönetim giderleri(-)                                                   320.000

Gelir tablosu hesaplarının Dönem K/Z hesabına aktarılması

-----------------------------------------31/12/2014---------------------------------------------------------------------------------

692-Dönem Net Kârı veya Zararı                                       470.000

                             690-Dönem Kârı veya Zararı                                        470.000

Dönem K/Z hesabının Dönem Net K/Z hesabına aktarılması

------------------------------------------31/12/2014---------------------------------------------------------------------------------

591-Dönem Net Zararı (-)                                                   470.000

                            692- Dönem Net Kâr veya Zararı                                  470.000

Dönem zararının Bilançoya aktarılması.

-------------------------------------------------/--------------------------------------------------------------------------------------

 

31/12/2014 tarihi itibariyle dönem zararı (-) 470.000 TL 2014 yılına ait bilançoda yer alacaktır. İşletmede inşaatlar henüz tamamlanmamıştır. 2014 yılı Bilançosunda, İlk madde ve malzeme hesabı 50.000 TL,  Yarı mamuller/üretim hesabı 13.890.000 TL olarak varlıklar arasında yer almaktadır. İşletme 2015 yılına bu devirlerle başlayacaktır.

2015 Yılı Muhasebe Kayıtları

------------------------------------------------2015---------------------------------------------------------------------------------

150-İlk madde ve malzeme                                  2.740.000

                                     xxx                                                               2.740.000

 İlk madde/malzeme satın alınması.

------------------------------------------------2015--------------------------------------------------------------------------------

710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri        2.490.000

                                     150-İlk madde ve malzeme                         2.490.000

Üretime verilen /üretimde kullanılan ilk madde/malzeme.

------------------------------------------------2015----------------------------------------------------------------------------

720-Direkt işçilik giderleri                                  1.110.000

730-Genel üretim giderleri                                    940.000

760-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri          360.000

770-Genel Yönetim giderleri                                480.000

                                                  xxx                                                 2.890.000 

Dönem giderlerinin kaydı.

--------------------------------------------25/08/2015----------------------------------------------------------------------

151-Yarı Mamuller/üretim                                 4.540.000

                                 711-Direkt ilk madde ve                                            

                                          Malzeme yansıtma hs.                            2.490.000

                                 721- Direkt işçilik giderleri                               1.110.000

                                         Yansıtma hs.

                                 731- Genel üretim giderleri                                940.000

                                          Yansıtma hs. 

Dönemin üretim maliyetlerinin Bilançoya aktarılması.

------------------------------------------------2015---------------------------------------------------------------------------

631-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri(-)       360.000

632-Genel yönetim giderleri (-)                             480.000

                                    761-Pazarlama satış ve

                                  dağıtım giderleri yansıtma hs.                           360.000     

                                   771- Genel yönetim giderleri  yansıtma hs.   480.000                                                                                                                                                                                                                                       

Dönem giderlerinin Gelir tablosuna aktarılması.

 

------------------------------------------------2015------------------------------------------------------------------------------

761-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri yansıtma hs.  360.000

771-Genel yönetim giderleri yansıtma hs.                         480.000

                      760-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri                         360.000                       

                      770-Genel yönetim giderleri                                                480.000

Dönem giderlerinin yansıtma hesaplarıyla kapatılması.

------------------------------------------------2015--------------------------------------------------------------------------

690-Dönem K/Z                                                                        840.000

                     631-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri(-)                     360.000

                     632-Genel yönetim giderleri (-)                                           480.000

Gelir tablosu hesaplarının Dönem K/Z hesabına aktarılması

--------------------------------------------------/-------------------------------------------------------------------------------

 

İnşaatlar 25/08/2015 de tamamlanmıştır. Bu tarih itibariyle 151-Yarı mamuller/üretim hesabında toplanan inşaat maliyetleri 152-Mamuller hesabına aktarılır.

 

----------------------------------------------25/08/2015---------------------------------------------------------------------

152-Mamuller                                                      18.430.000

                                    151-Yarı mamuller/üretim                        18.430.000

Tamamlanan üretim maliyetinin mamuller hesabına aktarılması.

-----------------------------------------------------/------------------------------------------------------------------------

 

Müteahhit için Arsa Maliyetinin hesaplanması,

 

Arsa sahibine düzenlenmesi gereken fatura konusu ve KDV hesaplaması:

·         Yapı ruhsatı 01/01/2013 tarihinden itibaren alınan konut inşaatı projelerinde, Büyükşehirlerde Lüks VEYA Birinci Sınıf  inşaat  şeklinde yapılan Net alanı 150 m2 ye kadar olan (150 m2 dahil) konutların tesliminde  Kdv oranı:                                                                                  üzerine konut inşaatı yapılan arsanın, yapı ruhsatının alındığı tarihte arsa   

birim m2 vergi değeri;

500 TL (500 TL hariç) nın altında ise (eski uygulamada olduğu gibi)  % 1

500 – 1.000 TL (1.000 TL hariç) arasında ise,    % 8

1.000 TL ve üzerinde ise,  % 18 şeklinde uygulanmaktadır.

·         Arsa sahibine teslim edilen dairelerin her biri 120 m2 (150 m2 den küçük)

Ancak, inşaat ruhsatı 01/01/2013 den sonra alınmış ve inşaat Büyükşehirde birinci sınıf inşaat şeklinde yapılmıştır.

* Üzerine konut inşaatı yapılan arsanın, yapı ruhsatının alındığı tarihte arsa birim m2 vergi değeri ise  650 TL dır.  Buna göre, uygulanması gereken Kdv oranı % 8 dir.

 

213 sayılı VUK/Md-267/2.sıra (maliyet bedeli esası):

‘’ Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için % 5, perakende satışlar için % 10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.’’

Katma Değer Vergisi uygulaması bakımından emsal bedelin tayininde genel idare giderleri ve genel giderlerden mamule düşen hissenin bedele katılması mecburidir. (KDVK/Md-27/4)

(abc) Ltd.Şti, arsa sahibine teslim edeceği daireler için, arsa maliyeti üzerine VUK/267 Md-2.sıra hükmü tatbikiyle % 10 ilave ederek fatura düzenler.  Bu fatura sadece Kdv hesaplanması için düzenlenecek olup, Kdv dışında kalan fatura tutarının arsa sahibinden tahsili söz konusu olmayacaktır.

 

Toplam inşaat maliyeti                                        18.430.000

Genel Yönetim Giderleri (2014+2015)                   800.000

Pazarlama Satış ve Dağ.Gid (2014+2015)            510.000

Emsal bedele esas olan toplam tutar                19.740.000                                    

Toplam inşaat alanı                                                   6.000 m2

 M2 birim maliyet                                                         3.290 TL              

(19.740.000  / 6000 )

Arsa sahibine ait daireler                                         2.400 m2

(2.400 m2  X  3.290 TL)                                    7.896.000 TL Müteahhit için Arsa Maliyeti

 

Arsa sahibine düzenlenmesi gereken 25/08/2015 tarihli fatura:

 

Arsa Maliyeti                                                                     7.896.000

VUK/Md-267/2.sıra   (+) % 10                                           789.600

KDV Matrahı                                                                     8.685.600

Hesaplanan Kdv   % 8                                                       694.848

(Müteahhit tarafından Ağustos/2015 döneminde beyan edilmesi gereken Kdv)               

 

Müteahhite ait daireler:

30 daire x 120 m2 den……………  3.600 m2

Müteahhit, 3.600 m2 inşaata sahip olabilmek için toplam 18.430.000 TL inşaat maliyetine katlanmıştır.(152-Mamuller hesabında yer alan tutar…)

Toplam inşaat maliyeti……………..    18.430.000 TL

Müteahhite ait inşaat alanı……………      3.600 m2

Müteahhit için m2 Birim maliyet……  5.119,44  TL dır.

1 Dairenin maliyeti ( 120 m2 x 5.119,44 TL) :   614.333,34  TL  

152-Mamuller hesabının dökümü:

152.01 No.lu Daire                                 614.333,34

152.02 No.lu Daire                                 614.333,34

…

152.30 No.lu Daire                                 614.333,34

                                                            ----------------------

                                                                18.430.000 TL

 

10.03.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.