Ramazan Yakışıklı
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
ramazan@tamdenetim.com

Enflasyon Düzeltmesine Esas Tutar ve Katsayılarının Tespiti

1-Giriş

Enflasyon muhasebesinin ana ekseni, bilanço kalemlerinin iki tarih arasındaki değişimini tespit etmekten ibarettir. 31/12/2023 tarihli Bilançolarda değişimin son endeks ayı Aralık 2023 dür. Yazı tarihi itibarı ile bu endeks belirlenmemiş, Ocak 2024 ün ilk haftası ilan edilecektir. Yazıda Aralık 2023 için endeks değerinin 2.960,79 olacağı varsayılmıştır.

Böylece   varsayılan Aralık 2023 ayı  Yi-Üfe oranı olan  2.960,79   başlangıç AYI  Yi-Üfe oranına bölünmüş ve katsayı hesaplanmıştır. Katsayı ile 31/12/2023 tarihli Bilançolarda düzeltilecek kıymetlerin tutarları, çarpılarak düzeltilmiş değere ulaşılmıştır.

Yalnız burada başlangıç endeksi önemlidir. Başlangıç endeksi genel olarak kıymetin deftere kaydedildiği/tahsil/tescil… edildiği aydır. Ancak daha önce düzeltme yapıldı ise takip eden ay olmaktadır. Başlangıç ayını bulmak için 2023 yılı kayıtları tek başına yeterli değildir. Amortisman listelerine, faturalara, sicil gazetelerine, banka dekontlarına tek tek bakmak icap etmektedir.  

Keza doğru tarihlerin belirlenememesi hatalı hesaplamalara neden olur. Hatalı hesaplamalar olursa 2023 yılı için 26.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilir. (VUK md 353/6) Ayrıca kıymetin değeri yüksek veya düşük belirlendiği durumda takip eden yılda matrahı etkiliyorsa ikmalen tarhiyat nedenidir. Örneğin, sabit kıymet fazla değerlenmiş takip eden yılda bunun üzeninden fazla amortisman ayrılmışsa matrah aşındırılmış olur. İşte bu nedenle başlangıç tarihleri önemlidir.

Yazımızda esas olarak başlangıç ayları farklı olanlar ve hesaplama şekli farklı olan durumlara yer verilmiştir.   

2-Genel Olarak Düzeltme İşlemleri

Bilançoda yer alan taşıtlar, binalar, demirbaşlar, sermaye yedekleri …gibi kalemlerde genel olarak defter kayıt ayı esas alınır. Deftere kayıt ayı esas alınan kıymetlerin ödeme veya fatura tarihleri dikkate alınmaz. Örneğin fatura ayı ile kayıt ayı farklı ise defter tarihi esastır.  Kıymetlerin düzeltmeye esas tarihleri tebliğ md 17 ayrıntılı açıklanmış olup, defter kayıt tarihi dışında hangi hesaplar için hangi tarihlerin dikkate alınacağı (tahsil, ödeme, tescil ….  )  ayrıntılı belirtilmiştir.

Genel olarak düzeltme işlemine örnek vermek gerekirse;

Örnek 1; Ocak 2023 ayında alınan ve 110- Geçici Olarak Elde Tutulan Hisse Senetleri Hesabından izlenen kıymetin değeri 282.500 TL ise düzeltilmiş tutarı aşağıda hesaplanmıştır.

İlk Değer	a	282.500,00
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Ocak 2023 Üfe	c	2.105,17
Katsayı	d= b/c	1,40644
Düzeltilmiş Değer	f= a*d	397.318,59
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	114.818,59

Örnek 2; Ocak 2023 ayında 2 yılık kira olan 282.500 TL peşin ödenmiş ve 180 Peşin Ödenen Giderler Hesabına Şubat dönemi defterlerine kaydedilmiştir. Hesabın düzeltilmiş tutarı aşağıda hesaplanmıştır.

Ocakta Ödenen Şubat’ta Kaydedilen Peşin Kira	a	282.500,00
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Şubat 2023 Üfe	c	2.138,04
Katsayı	d= b/c	1,38482
Düzeltilmiş Değer	f=a*d	391.210,26
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	108.710,26

Bundan sonraki bölümlerde diğer özellikli hesaplama örneklerine yer verilmiştir.

3.Yabancı Para Cinsinden Hisse Senetleri, İştirakler Ve Avansların Düzeltilmesi

Taslak tebliğ md 5/ç de yer aldığı üzere, Hisse senetleri esas itibarıyla parasal olmayan bir iktisadi kıymettir ve düzeltme işlemi genel uygulama şeklinde düzeltilir.  

Ancak, işletmelerin aktifinde bulunan yabancı para cinsinden hisse senetleri, iştirakler ve avansların, 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 nci maddesinin (A) fıkrasının (8) numaralı bendinin verdiği yetkiye istinaden, düzeltme tarihindeki döviz kuru ile düzeltilmeleri uygun görülmüştür.

Dolar Cinsinden Hisse Senedi İlk Değer	a	282.500,00
31 Aralık 2023  Kur (Tahmini)	b	28,92
2 Ocak 2023 Kur	c	18,7029
Katsayı	d= b/c	1,54628
Düzeltilmiş Değer	f=a*d	436.825,31
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	154.325,31

4. Stokların Düzeltilmesi

Stokta kalan kıymetlerin, hangi tarihte alınanlardan kaldığının tespiti zor olduğu durumlarda ortalama yöntem tercih edilebilir. Taslak tebliğ md 37/a açıklandığı üzere, Basit Ortalama Yöntemi tercih edilmişse; düzeltme katsayısı, aralık endeksinin, bir önceki geçici vergi döneminin sonundaki fiyat endeksi toplamının ikiye bölünmesi sonucu bulunan endekse bölünmesiyle hesaplanır.  

31.12. 2023 Tarihli Stok Tutarı	f	282.500,00
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	a	2.960,79
Eylül 2023 Üfe (3. Geçici Vergi Dönemi)	b	2.749,98
Toplam Endeks	c= a+b	5.710,77
Toplam Yarısı	d=c/2	2.855,39
Katsayı	e=a/d	1,03691
Düzeltilmiş Değer	g = f*e	292.928,34
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	g-f	10.428,34

Diğer taraftan, konut, taşıt gibi emtia niteliğindeki stoğu olanların aktife alınma tarihleri kolay belirlendiğinden genel yöntemle düzeltme yapabilirler. Nitekim ortalama yöntem tercihe bağlıdır.

5.Eski Yıllarda Alınan Kıymetlerin Düzeltilmesi

Taslak tebliğ md 17/1 de   açıklandığı üzere; düzeltme işleminde en eski "Düzeltmeye Esas Tarih" 2005 yılından (2004 takvim yılında enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olması gereken en son bilançoda yer alan parasal olmayan kıymetler için, 31/12/2004 tarihinden) itibaren başlar.

Örneğin; enflasyon düzeltmesine tabi tutacağı kıymeti edindiği yıl 1992 olan şirket söz konusu kıymeti enflasyon düzeltmesine tabi tutarken; 2023 yılı Aralık ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (tahmini 2.960,79), 31/12/2004 tarihli bilançoyu takip eden ay olan 2005 yılı Ocak ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerine (114,83) bölünmesi ile bulunan katsayıyı esas alacaktır. (Referans 500 nolu vuk gt md 9/2)

1992 yılında Alınan Kıymetin İlk Değeri	a	282.500,00
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Ocak 2005 Üfe	c	114,83
Katsayı	d= b/c	25,78412
Düzeltilmiş Değer	f= a*d	7.284.012,67
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	7.001.512,67

6. Diğer Farklı Tarihler

Taslak tebliğ md 17/4 de açıklandığı üzere; kıymetlerin düzeltmeye esas tarihi olarak devir tarihi değil söz konusu kıymetlerin devir alınan veya bölünen işletmenin envanterine alındığı; birleşmede ise birleşilen kurumun kayıtlarına intikal ettiği tarih düzeltmeye esas tarih olarak dikkate alınacaktır.

Yine tebliğ md 17/5 de   yer aldığı üzere; Örneğin; 2022 yılında alınan kıymetin alış  ayı tespit edilemiyor ise, Ocak/2022 tarihi esas alınacaktır. Yine örneğin; şirketin kuruluş yılı 2017 ise, giriş yılı tespit edilemeyen kıymetler için düzeltmeye esas tarihi Ocak/2017 olacaktır.

7. Sermayenin Düzeltilmesi

Sermayenin düzeltilmesi hususu da aşağıda kapsamlı bir çalışma sunulmuştur. Tablo yerleşmediğinden jpg olarak eklenmiştir.

*Sermaye azaltımı konusunda görüşümüz şu şekildedir.  2 milyon TL sermaye azaltılmış olmasına rağmen bunun 1,5 milyon TL si daha önce sermayeye ilave edilmiş olan Vuk geç 31 kapsamındaki fon olduğu için kalan 500 bin TL nakdi artırımı eksi olarak düzeltilmiştir. Nitekim fon ilk sermayeye eklendiğinde de enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştı.

Diğer taraftan Kasım 2022 itibarı ile yürürlüğe giren Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/B- 2. maddesindeki düzenleme uyarınca; 5 tam yıl geçmeden azaltılan sermayede öncelik üzerinden Kurumlar vergi ve gelir vergisi stopajı hesaplanacak olan fonlara vermiştir.  Nitekim azaltılan sermaye içindeki 1,5 milyon TL fon Vuk geç md 31 uyarınca önce kurumlar vergisine tabi olacak kalan tutar üzerinden gelir vergisi stopajı yapılacaktır.

8. Yenileme Fonunun  Düzeltilmesi

Örnek ; İşletme ziyaa uğrayan kamyoneti için sigortadan Kasım 2021 döneminde 3 milyon TL tazminat almıştır.  Yönetim kamyonun yerine iki adet yeni kamyonet almaya ve alınan tazminatında Vergi Usul Kanunu 329. Maddesi uyarınca pasifte geçici bir hesapta ( yenileme fonu ) tutulmasına karar vermiştir. İşletme Aralık 2021 defterlerine 3 milyon TL yi 549-Özel Fonlar hesabına kaydetmiştir. 2022 yılında yeni alınan kamyonetlere ait 500 bin TL amortismanı fondan karşılamıştır. 2023 yılında yeni alınan kamyonetlere ait 500 bin TL amortismanı fondan karşılamıştır.

CİNSİ	TARİHİ	TUTARI	ALIŞ AYI Yİ-ÜFE ORANI	ARALIK  2023 Yİ-ÜFE ORANI	DÜZELTME KATSAYISI	DÜZELTİLMİŞ DEĞER	ARTIŞ TUTARI
549 Yenilem Fonu	Defterlere Kayıt Tarihi (Aralık  2021)	3.000.000,00	1022,25	2.960,79	2,8963	8.689.038,88	5.689.038,88
549 Yenilem Fonu	Defterlere Kayıt Tarihi (Aralık  2022)	-500.000,00	2021,19	2.960,79	1,4649	-732.437,33	-232.437,33
549 Yenilem Fonu	Defterlere Kayıt Tarihi (Aralık  2023)	-500.000,00	2.960,79	2.960,79	1,0000	-500.000,00	0,00
698 Enflasyon Düzeltme Hs.						7.453.963,41	5.456.601,56

Tabloyu yorumlayacak olursak, başlangıçta 3 milyon olan fon ek olarak 5.456.601,56 enflasyon zararı yaratmıştır. Bu zarar olarak kabul edilmeyen (VUK geç md 33) matrahımdan düşemeyeceğim bir zarardır. Sadece sermaye olumlu farlarının mahsubunda kullanılır (Mük 298/A-5) 2024 yılında geçici vergi dönemlerinde tekrar düzeltilecek  fon  dönem sonuna gelindiğinde ayrılan amortismanlar düşüldükten sonra  kalan tutarı yaklaşık 6,3 milyon TL olarak vergiye tabi olarak 2024 yılı karına eklenecektir.  (VUK 329/c). İşte bu durum yazının sonundaki özlü söze tipik bir örnektir.

9. Daha Önce Yeniden Değerleme Yapanlarda Düzeltme

Bu başlıkta anlatılan konunun özeti; “düzeltilmişin düzeltimi; düzeltilmişi, takip eden dönemden itibaren düzeltmektir.” şeklinde bana ait sözle ifade edebiliriz. Şimdi bunu biraz açalım.

Bazı firmalar VUK geçici 31 inci maddesi, geçici 32 nci maddesi ve/veya mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında iktisadi kıymetler için yeniden değerleme işlemi yapmış olabilirler. Bilançonun aktifinde yer alan bu kıymetlerin düzeltmeye esas tutar olarak en son yapılan yeniden değerleme sonrası değerleri esas alınır. (Taslak Tebliğ md md 13/3-b)

Katsayı olarak ise;

• Geçici 31 inci madde kapsamında yeniden değerleme yapılmış olanlarda yeniden değerleme yapılabilmesi için esas alınan aktife kayıtlı olma şartının arandığı tarihten önceki ayın son gününün,

(Örneğin yasa ilk olarak yürürlük tarihi olan 25/5/2018 tarihini aktife alma olarak belirledi. Burumda önceki ay son günü 31/4/2018 olur.

Sonradan aynı madde de 7. Bend ihdas edildi yürürlük tarihi olan 09/06/2021 aktife alma olarak belirlendi. Burumda önceki ay son günü 31/5/2021 olur.)

• Geçici 32 ve/veya mükerrer 298 inci maddenin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerleme yapılmış olanlarda, yeniden değerlemenin ilgili olduğu dönemin son gününün, dikkate alınması uygun bulunmuştur. (Taslak Tebliğ md md 17/6-b)

Dikkat edileceği üzere, daha önce değerleme yapmış olanlar, tutar olarak kıymetin ilk alış değerini değil en son değerlenmiş tutarını esas alacaklardır.  Örneğin 1992 yılında 100 TL alınan kıymetin son değerlenmiş tutarını 200 TL ise 2023 yılında artık 200 TL esas alınır.

Diğer taraftan başlangıç katsayısı olarak   yukarıda ifadeler biraz muğlak kalmaktadır. Keza “aktife kayıtlı olma şartının arandığı tarihten önceki ayın son günü” ile “yeniden değerlemenin ilgili olduğu dönemin son günü” ifadeleri muğlak kalmaktadır.  Bunu biraz açıklayalım.

Bilindiği üzere genel kural bir kıymet ilk kez değerlenecekse, alış ayından ve/veya deftere kaydedildiği aydan başlamak üzere günümüze kadar getirilir. Örneğin Şubat 2023 döneminde deftere kaydedilen için Şubat/Aralık 2023 arası gibi.

Ancak bir kıymet daha önce değerleme işlemine tabi tutulmuşsa başlangıç ayını takip eden aydan başlanarak hesaplama yapılır. Örneğin daha önce Haziran 2010 ile Nisan 2018 arası değerlenmiş ise Nisan 2018 ayını takip eden ay olan Mayıs 2018 ayından başlanır. Böylece Mayıs 2018 / Aralık 2023 arası işlem yapılır.

Daha önce değerleme yapmış olan işletmeler, pratikte verilmiş olan beyannamelerine bakacak, düzeltme yapılan en son ayı takip eden aydan başlamak suretiyle hesaplama yapacaklardır.

Doğru tutar ve katsayıları bulmak için değerlemelerin ilk uygulamasının nasıl yapıldığı ve şimdi nasıl yapılacağı aşağıda özet olarak sunulmuş ve örnekler verilmiştir.

	İlk Uygulama Nasıl Yapıldı	Başlangıç Endeksi	2023 Yılında Nasıl Yapılacak
Geçici 31/1-6	Alış ayını takip eden aydan ile Nisan 2018 endeksi arası düzeltildi.	Örn, Düzeltme Nisan 2018 itibarıyla yapıldı ise	Mayıs 2018 Aralık 2023 arası düzeltilir.
Geçici 31/7	Alış ayını takip eden aydan ile Mayıs 2021 endeksi arası düzeltildi.	Örn, Düzeltme Nisan 2021 itibarıyla yapıldı ise	Mayıs 2021 Aralık 2023 arası düzeltilir.
Geçici 32	Alış tarihinden 31.12.2021 veya 31.12.2022 tarihi itibariyle bu düzeltmeler yapılmıştır.	Düzeltme en son Aralık 2022 de yapıldı ise	Ocak 2023 ile Aralık 2023 arası düzeltilir.
298/Ç	Alış tarihi dikkate alınmadan geçici vergi dönemi için ilan edilen yd oranı ile düzeltmeler yapıldı.	En son Ocak- Mart 2023 birinci Geç. V döneminde yapıldı ise	Nisan- Aralık 2023 dönemi düzeltilir.

Vuk Geç 31/1-6 Uyarınca Değerleme Yapanlar

Amortisman düzeltmesi ihmal edilmiştir.

Haziran 2010 da alındı		150.340,33
Vuk Geç 31 Uyarınca Nisan 2018 İtibarı ile Değerlenmiş Tutarı	a	299.158,09
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Mayıs  2018   Üfe	c	354,85
Katsayı	d= b/c	8,34378
Düzeltilmiş Değer	f= a*d	2.496.109,04
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	2.196.950,94

Vuk Geç 32 Uyarınca Değerleme Yapanlar

Amortisman düzeltmesi ihmal edilmiştir.

Nisan 2018 de Alındı		49.597,00
Vuk Geç 32 Aralık 2022 İtibarı İle Değerlenmiş Tutarı	a	282.500,00
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Ocak 2023 Üfe	c	2.105,17
Katsayı	d= b/c	1,40644
Düzeltilmiş Değer	a*d	397.318,59
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	114.818,59

Vuk Mük 298/Ç Uyarınca Değerleme Yapanlar

Amortisman düzeltmesi ihmal edilmiştir.

Nisan 2018 de Alındı		49.597,00
Vuk Mük 298/Ç Uyarınca Mart 2023 de YDO nında Değerlenmiş Net Tutarı	a	53.946,66
Aralık 2023 Üfe (Tahmini)	b	2.960,79
Nisan 2023  Üfe	c	2.164,94
Katsayı	d= b/c	1,36761
Düzeltilmiş Net Değer	a*d	73.777,90
698 Enflasyon Düzeltme Hs.	f-a	19.831,24

Görüleceği üzere, Vuk mük 298/Ç uyarınca değerleme örneğinde ilginç bir durum ortaya çıkmaktadır. Firma Geçici 31 ve 32 uyarınca vergili değerleme yapmadan hataen 2023 yılı  birinci geçici vergi döneminde vergisiz değerleme yapmış sonra yıl vazgeçmiştir. Böylece Nisan 2018 de aldığı kıymet için 5 yıllık dönemde (2018- 2022) enflasyon düzeltmesinden yararlanamamıştır.

10. Düzeltilmeyecek Hesaplar

Öz olarak düzeltilmesi gereken ancak geçiş döneminde düzeltilmeden olduğu gibi enflasyon kar/zararına gönderilerek yeni düzeltilmiş bilançolarda yer almayacak hesaplar şunlardır. (Taslak Tebliğ md. 16/2 ve 24 )

İlgili Hesap No	Düzeltilmeyecek Hesaplar
570 Nolu Hesap	2022 Yılı Ve Öncesi Geçmiş Yıl Karları Hesapları*
580 Nolu Hesap	2022 Yılı Ve Öncesi Geçmiş Yıl Zararları Hesapları*
590 Nolu Hesap	2023 Yılı Sonu Dönemi Düzeltme Öncesi Vergi Sonrası Net Karı *
591 Nolu Hesap	2023 Yılı Sonu Dönemi Düzeltme Öncesi Zararı *
522 Nolu Hesap	(VUK 298/Ç) Vergisiz – Sürekli Yeniden Değerleme Sonrası Oluşturulan Değer Artış Fonu Hesabı**
522 Nolu Hesap	(VUK Geçici 31 Ve Geçici 32) Vergili – Geçici Yeniden Değerleme Sonrası Oluşturulan Değer Artış Fonu Hesabı**
296  Nolu Hesap	Tebliğde yer almamaktadır. ***

*Kar ve Zararlar

Yukarıda yer alan 2022 Yılı Ve Öncesi Geçmiş Yıl Karları Hesapları sermayeye ilave edilmiş olsaydı düzeltilecekti. Ancak Fon hesapları sermayeye ilave edilmiş olsa bile düzeltilmeyecektir.

Diğer taraftan kapatılan 2022 ve 2023 yılları geçmiş yıl zararının mali zarara etkisi bulunmamaktadır. Bunların beyannamelerde mahsubuna devam edilecektir.  

Ayrıca enflasyon kar/zararına gönderilen 2022 yılı ve öncesi ile 2023 yılı kâr/zararları yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan “düzeltilmiş kâr/zarar “ile bütünleşip 2024 yılında geçmiş yıllar kâr/zararı hesabı olarak gösterilir. Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmez.  (VUK nun geçici 33 maddesi) Bu tutarlar 2024 yılında taşıma katsayısı ile düzeltilir. (Tebliğ md 35)

**Yeniden Değerleme Değer Artış Fonları

Daha önce VUK geçici 31 inci maddesi, geçici 32 nci maddesi ve/veya mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında iktisadi kıymetler için yeniden değerleme işlemi yapmış olan işletmeler değer artışını bilançonun pasif tarafında fon hesabına kayıt yapmıştır. Bu fonlar 2023 yılı düzeltilmiş bilançoda gösterilmeyecek sıfırlanacaktır. (Taslak Tebliğ md 24)

Böylece hesapların bakiyesi Enflasyon Düzeltme Hesabına aktarılmak suretiyle geçmiş yıllar karları veya zararları hesabıyla ilişkilendirilip gelir olarak kaydedilecektir. (Taslak Tebliğ md 16/2)

Diğer taraftan bu fonlar sermayeye ilave edilmiş olsa bile enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır.  (Taslak Tebliğ md 15 )

Burada bir hususa değinmeden geçemeyeceğim. Tebliğde yer alan düzenleme (Fonların Enflasyon Düzeltme Hesabına nakledilmesi) biraz sıkıntılı durmaktadır. Nedeni ise hem VUK Geçici 31/c 5,7. hem geçici 32/c 5,8. paragraf ile mükerrer 298 inci maddesinin A/5 5,10 paragraf) larında yer alan aşağıdaki hükümlerdir.

“Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulur.”

“enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, bu madde gereğince oluşan değer artışı fonu özsermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılır.”

Yasa da yer alan bu hükümlerden bizim anladığımız, fonlar ister sermayeye ilave edilsin ister edilmesin enflasyon düzeltmesine tabi olmayacakları anlamına gelmektedir. Buraya kadar tebliğ ve yasa uyumludur. 

Ancak 2023 yılı bilançoların düzeltilmesi esaslarını düzenleyen taslak tebliğ ile fonların nakledilmesi yasa ile çelişkili durmaktadır. O nedenle fonların nakledilmeden enflasyon düzeltmesi yapmadan olduğu gibi düzeltilmiş bilançolarda yer alması gerekirdi. Nitekim aynı sorun geçmiş yıl karlarında da mevcut olup dağıtılamama durumu söz konusudur.  Konu ile ilgili geçici çözüm önerimiz bunların sermayeye ilave edilmesidir. Değilse nazım hesaplarda izlenmesidir.  

***296  Nolu Geçici Hesap

Hatırlanacağı üzere af kanunları kapsamında ortaklar cari hesapları KKEG ye alınmadan 296 Geçici Hesaba alınarak aktifleştiren firmalar olmuştu. Taslak tebliğ eki listelerde bu hesaba dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Bir düzenlemeye ihtiyaç vardır.

Görüşümüze göre; başlangıç itibarı ile cari hesap olarak parasal niteliktedir ve enflasyon düzeltmesine tabi olmayacak gibi görünmekle beraber, zamanında KKEG olarak özkaynakları azaltması gerekirken aktifleştirilmiş ve ömrünü tamamlamış/ kullanılmayan/ indirilemeyen zarar hüviyetine bürünmüştür. O nedenle öz kaynak altında eksi olarak görünmesi gerekirken aktifte yer almaktadır.  Hatta her yıl bir kısmı KKEG olarak kayıtlara alınabilmektedir.

Bilindiği üzere 2023 yılında KKEG ler için düzeltme yapılmayacak ancak 2024 yılı ve takip eden yıllarda enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarları ile dikkate alınacaklardır. (VUK mük 298/A-5)

Netice itibarı ile anılan hesabın gerek aktif bir hesap gerekse KKEG olarak düzeltilip enflasyon karı oluşturması uygun değildir. Bu kalemin, tek seferde enflasyon kar/zararına kaydedilip bilançolarda gösterilmemesi gerektiğini düşünmekteyiz.

faydalı olması dileklerimle.

Enflasyon vergileri açıkça yükseltmeden insanların varlığını almanın bir yoludur. En evrensel vergidir. Thomas Sowell

12.12.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.