Rahmi Kocatürk
Vergi Müfettişi
Bilim Uzmanı
rahmi.kocaturk@hotmail.com

Tüm Yönleriyle GVK Mükerrer 20/B Maddesi Kapsamındaki Kazançların Vergilendirilmesi

Bilindiği üzere, 26.10.2021 tarih ve 7338 Sayılı Kanunun 2.maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen Mükerrer 20/B maddesi ile İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Çalışmamızda, söz konusu madde kapsamında tam mükellef gerçek kişiler tarafından elde edilen gelirlerin; Gelir Vergisi, Geçici Vergi, KDV ve 213 Sayılı VUK hükümleri uyarınca vergilendirme, beyan ve bildirimlerine ilişkin hususlar, ilgili mevzuat kapsamında değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler; Youtuber vergisi, içerik üreticilerinin vergilendirilmesi, sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen kazançlar

5651 İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 2/s maddesinde ‘Sayılı Sosyal ağ sağlayıcı; Sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişileri ifade eder.’ Şeklinde tanımlanmıştır.  26.10.2021 tarih ve 7338 Sayılı Kanunun 2.maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen Mükerrer 20/B maddesi ile İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Söz konusu Kanun maddesinin devamında, ‘Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır.

Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.

Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.

Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.

İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.

Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan tevkifat oranını her bir faaliyet türü için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” Hükümlerine yer verilmiştir. Ayrıca 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 38 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 2.Maddesinde, KDV Uygulama Genel Tebliği’nin (II/F) kısmının (4.25.) bölümünden sonra gelmek üzere, 4.26 Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnası başlığı altında; ‘3065 sayılı Kanunun (17/4-a) maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.

Söz konusu istisna, 1/1/2022 tarihinden itibaren söz konusu madde kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetlere uygulanacaktır.

Buna göre, 1/1/2022 tarihinden itibaren, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler üzerinden KDV hesaplanmaz.

Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamına girmeyen kazançlara konu teslim ve hizmetlerin istisna olmadığı ve genel hükümlere göre vergilendirileceği tabiidir.

Ayrıca söz konusu işlemlerin Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesindeki şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar işlemleri yapanlardan aranır.

Öte yandan Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki kazançların toplamının aynı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmasının ve bu kazançların mezkur Kanun uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilecek olmasının, istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır.” Hükümleri eklenmiştir.

12.01.2022 tarih ve 31717 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 318 Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen mükerrer 20/B maddesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmiştir.

Söz konusu Kanun ve Tebliğ maddeleri ile düzenlenen Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnasına ilişkin özellik arz eden tüm durumlar aşağıda soru-cevap şeklinde açıklanacaktır.

1- Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnası Nedir? İstisnadan Kimler Faydalanabilir?

Cevap; Sosyal içerik istisnası, yukarıda kanun maddelerine detaylıca yer verildiği üzere, 5651 İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 2/s maddesinde tanımlanan sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançları kapsar. Söz konusu istisna uygulamasında mükelleflerin tam veya dar mükellef olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. İstisna, 01.01.2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanacaktır. İstisnadan, Sosyal platformlar (internet siteleri, sosyal medya uygulamaları, video ses, görüntü vb paylaşım uygulamaları, konum paylaşım uygulamaları vb..) üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan içerik üreticileri ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için  uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden uygulama paylaşımı ve satışı yapanlar yararlanacaktır. 318 Nolu GV GT’de Elektronik uygulama paylaşım ve satış platformu: Yazılım geliştirme kitleri marifetiyle geliştirilen ve yayınlanan mobil uygulamalara, kullanıcıların çevrim içi ortamda göz atmasına ve indirmesine olanak tanıyan ve uygulama mağazası olarak da tanımlanan platformu, Mobil uygulama: Akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlara yönelik özel kodlar ve tasarımlar ile geliştirilen yazılım, Sosyal ağ sağlayıcısı: Sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişi, Sosyal içerik üreticisi: Sosyal ağ sağlayıcıları aracılığıyla; herhangi bir konuya ilişkin paylaşımlar yapmak suretiyle tanıtım ve tavsiyede bulunarak bir ürün ya da hizmetin satın alınması için diğer kullanıcıları etkilemek suretiyle gelir elde edenler ile paylaşımlarının izlenmesi sayesinde reklam gelirlerinden pay alan başta olmak üzere içerik üreticiliği faaliyeti sonucu her türlü gelir elde eden gerçek kişi, Mobil Uygulama; Akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlara yönelik özel kodlar ve tasarımlar ile geliştirilen yazılım olarak tanımlanmıştır. Ayrıca, Sosyal içerik üreticileri tarafından internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen gelirlerin üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları aracılığıyla elde edilmesi durumunda da istisnadan yararlanılabilecektir.

2- Bilgisayar Programı Üreticileri de söz konusu istisnadan yararlanabilir mi?

Cevap: GVK Mükerrer 20/B Kanun metninde istisnadan, akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden uygulama paylaşımı ve satışı yapanların yararlanabileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla mobil cihaz olarak nitelendirilemeyecek bilgisayarlar için geliştirilen programların bu kapsamda değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır. Ör. Bilgisayar için antivirüs programı üretilerek söz konusu programın ücretli sürümünün sanal platfotmlar üzerinden satışı nedeniyle elde edilen gelir, mezkur istisna kapsamına girmeyecektir. Keza 318 Nolu GV GT’nin 4.17 bölümünde yer alan örnekte de belirtildiği üzere; Mükellefin geliştirdiği bu uygulamaların akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlara yönelik olmaması ve gelirin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları vasıtasıyla elde edilmemesi durumunda mükellefin bu kazançları dolaysıyla mezkûr istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.

3- İstisnadan Yararlanma Şartları Nelerdir?

Cevap: Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 20/B Maddesinde; ‘istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır’ hükmü yer almaktadır. Türkiye’de kurulu bankalar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun internet sitesinde (https://www.bddk.org.tr/Kurulus/Liste/77) ilan edilmiştir. Söz konusu madde kapsamına giren gelirlerin Türkiye’de kurulu bankalarda açılacak hesaplar aracılığı ile tahsil edilmesi gerekmektedir. Söz konusu istisnadan yararlanılabilmesi için gerekli ikinci şart ise, bankalar tarafından bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edilip ödenmesidir. Bununla birlikte madde hükmünün devamında; ‘Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.’ Hükmü yer almaktadır. Bu doğrultuda 2022 yılı için ücret dışı gelirler için ilan edilen 4.gelir dilimi olan 880.000,00-TL’yi aşan gelirler, istisna kapsamında değerlendirilemeyecek, bankalar tarafından söz konusu gelir üzerinden tevkifat yapılmaksızın elde edilen gelirin tamamı mükellef tarafından ticari kazanç olarak beyan edilecektir. Söz konusu tutarın aşılıp aşılmadığı, her yıl sonu itibariyle ayrı ayrı değerlendirilecektir. Bununla birlikte istisna kapsamında yer alıp bankalar tarafından %15 tevkifata tabi tutulan gelirler üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmayacaktır.  318 nolu GV GT Uyarınca; bu kapsamda, istisnadan faydalanmak isteyen mükelleflerin ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine başvurarak istisna kapsamındaki faaliyetine ilişkin olarak ilgili vergi dairelerinden Ek-1’de yer alan “193 Sayılı Kanunun Mükerrer 20/B Maddesi Uygulamasına İlişkin İstisna Belgesi”ni (İstisna Belgesi) almaları gerekmektedir. Başvuruda bulunanların istisna kapsamına giren faaliyetleriyle ilgili olarak;

a) Başvuru öncesinde ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyetlerinin bulunması halinde, vergi dairelerince mükelleflerin kayıtlı faaliyetlerinin istisna kapsamına giren faaliyetlere uygun olup olmadığı kontrol edilecek, vergi dairelerine kayıtlı bu faaliyetlerin mezkûr madde hükmüne göre istisna edilen faaliyetler arasında olduğunun tespitini veya uygun faaliyet kodunun tesisini müteakip başvuru sahiplerine istisna belgeleri verilecektir.

b) Başvuru öncesinde ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyetlerinin bulunmaması halinde ise istisna kapsamına giren faaliyetlerle ilgili mükellefiyet tesisinin ardından istisna belgeleri alınabilecektir.

Vergi dairelerinden temin edilen istisna belgeleri, madde kapsamında istisna edilen faaliyetlerle ilgili hasılatın tahsil edileceği banka hesaplarının açılışında kullanılacaktır. Mükelleflerin bankalardaki mevcut hesapları da istisna belgesinin ilgili bankaya ibrazı suretiyle, münhasıran bu faaliyetlere ilişkin hasılatın tahsili amacıyla kullanılabilecektir.

Bununla birlikte, 213 Sayılı VUK’un 148 ve 257.maddeleri uyarınca hesap açılış tarihinden itibaren, mevcut hesabın kullanılacak olması halinde ise mevcut hesabın bu amaçla kullanılacağına dair istisna belgesinin bankaya ibraz tarihinden itibaren bir ay içerisinde banka hesaplarına ilişkin bilgilerin (banka adı, banka şubesi, iban numarası) bağlı bulunulan vergi dairesine yazılı bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Bu bağlamda istisnadan yararlanabilmek amacıyla bankada hesap açan veya hesaplarını bu amaçla kullanmaya başlayan mükelleflerin banka hesaplarına ilişkin bilgilerini bir ay içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine bildirmeleri şarttır.

4- İstisna Kapsamında Elde edilen gelirler KDV’ye tabi midir?

Cevap: Yukarıda belirtildiği üzere; 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 38 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 2.Maddesinde, KDV Uygulama Genel Tebliği’nin (II/F) kısmının (4.25.) bölümünden sonra gelmek üzere, 4.26 Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnası başlığı altında; ‘3065 sayılı Kanunun (17/4-a) maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir. Dolayısıyla bu kapsamda gelir elde ede mükelleflerin istisna şartlarını taşıyan gelirleri, KDV’den istisnadır.

5- İstisna Kapsamında Elde Edilen Gelirler Nedeniyle Gelir Vergisi ve Geçici Vergi Beyannamesi Verilecek midir?

Cevap; Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 20/B maddesi Kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen ve söz konusu maddede yer alan istisna şartlarını sağlayan mükelleflerden elde edilen gelir tutarı 4.gelir vergisi diliminde yer alan tutarı aşmayan mükellefler, söz konusu kazançları için beyanname vermeyecek, diğer gelirleri için beyanname verilmesi durumunda elde edilen istisna kapsamındaki gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Fakat istisna tutarının üzerinde gelir elde edilmesi halinde, bu gelirlerin tamamının ilgili dönem Gelir Vergisi beyannamesinde beyan edilmesi gerekmektedir. Burada özellik arz eden durum, yıl içinde örneğin Ocak-Kasım döneminde istisna tutarının altında kazanç elde edilmesine rağmen Aralık ayı itibariyle istisna tutarının aşılması sebebiyle elde edilen gelirin tamamının beyan edilip edilmeyeceğidir. Bu durumda, elde edilen gelirin tamamı beyan edilecek, tevkif yolu ile ödenen vergiler ise hesaplanacak vergiden mahsup edilebilecektir. Peki elde edilen gelirler bakımından geçici vergi beyanı verilecek midir? İstisna tutarını aşmayan gelirler nedeniyle geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir.  318 Nolu GV GT Uyarınca, istisnadan faydalanma şartlarını kaybeden veya istisna şartlarını ihlal eden mükelleflerin istisnadan faydalanılamayan dönemler için geçici vergi beyannamesi verme yükümlülükleri bulunmamaktadır. Diğer Bununla birlikte 01.01.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 4.dönem geçici vergi beyanının kaldırıldığını da hatırlatmak isteriz.

6- İstisna Şartlarının sağlamadığının tespit edilmesi halinde ne olur?

Cevap; Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinde; ‘ İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.’  Hükmü yer almaktadır. Bu doğrultuda, istisna tutarı üzerinde gelir elde edildiği halde beyan edilmemesi, madde kapsamına giren gelirlerin tamamının madde kapsamına giren şekilde tahsil edilmemesi gibi hususların tespiti halinde istisna şartları kaybedileceğinden, eksik tahakkuk eden vergiler vergi ziyaı kesilmek suretiyle gecikme faizi uygulanarak tahsil edilecektir. Bununla birlikte, İstisna edilen faaliyetlere ilişkin gelirin ayni olarak tahsil edilmesi halinde, tahsile konu mal veya hizmetin tahsil tarihindeki rayiç bedelinin gelirin elde edildiği ay içerisinde, ayni olarak tahsil edilen gelirin içinde bulunulan ayın son yedi günü içerisinde elde edilmiş olması halinde ise en geç takip eden ayın ikinci iş günü bitimine kadar banka hesabına yatırılması durumunda istisna şartları ihlal edilmemiş olacaktır.

7- İstisna dışı Gelir elde edilmesi halinde de Mükerrer 20/B kapsamındaki gelirler beyan edilecek midir?

Cevap; Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 20/B Maddesinde; ‘Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.’ Hükmü yer almaktadır. Bu doğrultuda, GVK Mükerrer 20/B Kapsamına giren gelirlerinin yanında beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın başkaca gelir unsurları elde edilmesi, bu madde kapsamında istisna kaynaklı gelirlerin beyanını gerektirmeyecektir. İstisna kapsamındaki faaliyetler sonucu elde edilen hasılat üzerinden tevkif edilen vergiler nihai vergi olacağından, bu vergilerin başka gelirler nedeniyle verilecek yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergilerden mahsubu mümkün değildir.

8- GVK Mükerrer 20/B Maddesinin yürürlük tarihinden önce, bu madde kapsamında elde edilen gelirlerin durumu ne olacaktır?

Cevap; 26.10.2021 tarih ve 7338 Sayılı Kanunun 62/b maddesinde; kanunun ‘2 nci maddesi 1/1/2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde’ yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. Bu doğrultuda, 7338 Sayılı Kanunun 2.maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen Mükerrer 20/B maddesi kapsamındaki istisna, 2022 yılından itibaren elde edilen gelirlere uygulanacak, 2022 öncesi dönemlere ilişkin söz konusu madde kapsamına giren faaliyetlerden dolayı elde edilen kazanç ve iratlar, Gelir Vergisi Kanununun 37.maddesi uyarınca ticari kazanç olarak beyan edilecektir.

9- Mükerrer 20/B Maddesinde yer alan diğer şartları sağlamakla beraber, madde kapsamına giren kazanç ve iratlar toplamının 4.Gelir Vergisi Diliminde yer alan tutarı aşması halinde KDV yönünden beyanı gerekecek midir?

Cevap; 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 38 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 2.Maddesinde, KDV Uygulama Genel Tebliği’nin (II/F) kısmının (4.25.) bölümünden sonra gelmek üzere eklenen 2.maddesinde; ‘Öte yandan Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki kazançların toplamının aynı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmasının ve bu kazançların mezkur Kanun uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilecek olmasının, istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır’ hükmü yer almaktadır. Bu doğrultuda, GVK Mükerrer 20/b maddesinde yer alan istisna şartlarını taşıyan mükelleflerin elde edilen gelir tutarı 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşsa dahi söz konusu kazanç ve iratlar KDV yönünden istisna olacaktır.

10- İstisna kapsamındaki faaliyetler nedeniyle gelir elde eden mükelleflerin, mükellefiyet tesis ettirmesi zorunlu mudur?

Cevap; Gelir vergisi mükelleflerinin ticari, sınai veya zirai bir işle ilgili fiili olarak çalışmaya başlamaları veya mesleki bilgiye ve ihtisasa dayanan bir meslek ya da sanat faaliyetiyle uğraşmaları, bu kişilerin vergi mükellefi olmalarını gerektirir. Fiili olarak çalışmaya başlamaktan kasıt mükellefin faaliyetine başladığını gösteren bazı şartların oluşmasıdır. Bu şartlar tüccarlar ve serbest meslek erbabı için farklılık göstermektedir. 213 Sayılı VUK’un 153.maddesinde; ‘Aşağıda yazılı mükelleflerden işe başlıyanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar:

1. Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı;

2. Serbest meslek erbabı;

3. Kurumlar Vergisi mükellefleri;

4. Kolektif ve adi şirket ortaklariyle komandit şirketlerin komandite ortakları.’ Hükmüne yer verilmiştir.  Mezkur kanunun 154. Maddesinde ise ‘Tüccarlar için aşağıdaki hallerden her hangi biri "İşe başlama" yı gösterir:

1. Bir iş yeri açmak (İş yeri açmaktan maksat, belli bir yerde bilfiil ticari veya sınai

faaliyete geçmek demektir. Bir yerin ne maksatla olursa olsun sadece tutulmuş olması veya içinde

tertibat ve tesisat yapılmakta bulunması iş yerinin açıldığını göstermez);

2. İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline veya mesleki bir teşekkülle kaydolunmak;

3. Kazançları basit usulde tesbit edilen tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya başlamak’ hükümleri yer almaktadır. Yine aynı kanunun 155.maddesinde ise ‘Madde 156 – Ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; mağaza, yazıhane, idarehane,

muayenehane, imalathane, şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir’ şeklinde iş yeri tanımlaması yapılmıştır. Bu hükümler doğrultusunda mükerrer 20/b kapsamında elde edilen kazanç ve iratlar nedeniyle 213 Sayılı VUK’un 153.maddesi uyarınca işe başlama bildiriminde bulunulması gerektiği tabiidir. Aynı zamanda işe başlamanın zamanında bildirilmemesi 213 Sayılı VUK’un 352/7.maddesinde usulsüzlük olarak tanımlanmış olup işe başlamanın zamanında bildirilmemesi durumunda mükellef hakkında mezkur kanun uyarınca usulsüzlük cezası kesileceği açıktır.

Bununla birlikte yukarıda değindiğimiz üzere mükellefiyet kaydı bulunanlar tarafından, 308 Seri Nolu GV GT uyarınca 318 nolu GV GT Uyarınca; bu kapsamda, istisnadan faydalanmak isteyen mükelleflerin ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine başvurarak istisna kapsamındaki faaliyetine ilişkin olarak ilgili vergi dairelerinden Ek-1’de yer alan “193 Sayılı Kanunun Mükerrer 20/B Maddesi Uygulamasına İlişkin İstisna Belgesi”ni (İstisna Belgesi) almaları gerekmektedir.

10.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.