Geçen yazımızda işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını irdelemiştik. Yoğun talep üzerine bu yazımızda işçinin derhal fesih hakkı üzerinde duracağız.
İş Kanunu nasıl ki işverene, iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı tanıyorsa 24. madde ile işçiye de, süresi belirli olsun veya olmasın iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshetme hakkı tanımıştır. İşçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmesi aşağıda belirtilen 3 durumda mümkündür.
- Sağlık sebepleri
- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
- Zorlayıcı sebepler
Sağlık sebepleri
- İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması durumunda,
- İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması durumunda işçi, bildirim süresini beklemeksizin iş sözleşmesini derhal fesih edebilir.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
- İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltması işçi açısından fesih sebebidir.
- İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunur veya işçiye cinsel tacizde bulunursa işçi, iş sözleşmesini derhal feshedebilir.
- İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşır veya gözdağı verir, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa, işçi sözleşmeyi derhal feshedebilir.
- İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmaması, işçi için haklı fesih sebebidir.
- İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse, işçiye derhal fesih hakkı doğar.
- Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verilmemesi hallerinde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücretin karşılanmaması, yahut çalışma şartlarının uygulanmaması hallerinde de işçi açısından derhal fesih söz konusudur.
Zorlayıcı sebepler
- İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması halinde işçi, iş sözleşmesini derhal feshedebilecektir.
- Yukarıdaki sebeplerden biri nedeniyle sözleşmeyi fesih etme hakkı işçinin iradesine bağlıdır. Bu hakkı kullanma İş Kanunun’da süreye bağlanmıştır. İş Kanunun’ da belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak iş sözleşmesinin feshedebilmesi için işçinin, bu tür davranışları öğrendiği günden başlayarak altı iş günü içinde bu hakkını kullanması gerekir. Bu süre geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılamaz. Ancak işçinin olayda maddi çıkar sağlaması halinde bir yıllık süre uygulanmaz. İşçinin iş sözleşmesini, sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri ve zorlayıcı sebeplerle feshetmesi ve kanunda bulunan diğer şartları da taşıması halinde işçi, kıdem tazminatını hak kazanır.
16.02.2010
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.