Özkan Cengiz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
ozkan@ozkancengiz.net

Muhasebe Mesleğinde Son Dakika Haberleri!

Gelişmeler öyle hızlı olmaya başladı ki herhalde  karasal yayın yapan bir muhasebe televizyonu olsa düzenli olarak son dakika bültenleri yayınlardı. Gelin şimdi son dakika haberlerine ve bunlar hakkındaki naçizane görüşlerimize bir bakalım.

İlk gelişme dün meclisten geldi. Mecliste yer alan tüm partilerin temsilcileri son dönemde görmeye alışmadığımız bir şekilde bir araya geldiler, konuştular, tartışlar ve anlaştılar.

Anlaşma aynen şöyle Şubat 2011 ayının onu ile yirmisi arasında yani on günlük periyotta Türk Ticaret Kanunu tasarısını ve Borçlar Kanunu tasarısını kanunlaştıracaklar. Binlerce maddeden oluşan bu tasarıları kanunlaştırmak için kanun bazında mı oylama yaparlar yoksa madde bazında yapıp ellerini hiç indirmezlerimi bilinmez ama böyle bir anlaşma yaptılar ve doğrusunu söylemek gerekirse çok ta kararlı gözüküyorlar.

Bu esasında çok sürpriz bir gelişme olmadı. Hatırlarsanız ekim ayı sonlarında Sn. Maliye Bakanı bu kanunları bir an önce çıkarıp 2011 yılını geçiş yılı yapacaklarını açıkça söylemişti. Ardından 01 Kasım 2010’da çıkan tebliğlerde işin şakasının olmadığını göstermişti. Artık olay net. Meslektaşlarımıza tavsiyem yahu o kanun daha çıkmaz rahatlığından kurtulup örgütlenmelerini kurmaya, muhasebe standartlarını öğrenmeye veya öğrenenleri transfer etmeye başlasınlar.

Siyasi kanatta bunlar olurken denetim kanadında neler oluyor. Biliyorsunuz TÜRMOB tebliğini çıkardı çalışmalarını son hızla devam ettiriyor gelişmeleri az sonra konuşacağız. SPK kanadında TÜRMOB tebliğini yargıya götürme kararı alındı. Ancak henüz dava açılamadı, hatta açmayacakları TÜRMOB ile mutabakat yaparken eli güçlü olsun diye o kararı aldıkları konusunda haberler var önümüzdeki günlerde belli olacak.

Türmob Bağımsız Denetim Merkezi geçtiğimiz günlere kadar tebliği yazılı ortada olmayan bir merkezdi. Ancak elle tutulur gözle görülür bir merkez olmaya başladı. İlk ortaya çıkan muhatap kişi TÜRMOB Bağımsız Denetim Merkezi Koordinatörü Sn. Zafer Sayar oldu. Kendisi bu unvanı ile toplantılara katılmaya başladı. Kimdir Zafer Sayar derseniz hazreti google’a sorabilirsiniz.

Neden Zafer Sayar derseniz kendisinin geçmişinde SPK Muhasebe Standartları Dairesi Başkanlığı ve SPK adına Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu üyeliği var. SPK Muhasebe Standartları Dairesi biraz konuyla alakasız gibi gözükse de ismine aldanmayın bilenler bilir bu daire Türkiye de faaliyet gösteren bağımsız denetim şirketlerinin yetki aldığı, hesap verdiği, denetimine tabi olduğu daire yani kısaca Sn. Zafer Sayar SPK’da bu işin başkanıydı. Şimdi Türmob’ta bu işin koordinatörü. Bence genel eğilimdeki gibi tutup bir akademisyeni bu işin başına getirmektense uygulama yönü de kuvvetli tabir yerindeyse daha önce bu kuyuya düşmüş birini yeniden kuyuya atmak akıllıca bir iş Bağımsız Denetim Merkezi Yönetim Kurulu’nu tebrik ediyorum.

Hemen fark ettiniz değil mi ortada bir koordinatör var ise sonuçta tebliğ gereği bu koordinatörü atayacak bir bağımsız denetim merkezi yönetim kurulu gerekiyor. Evet o da seçildi. Biliyorsunuz tebliğ gereği Birlik yani TÜRMOB Yönetim kurulu tebliğin çıkışından itibaren 10 gün içersinde 5 meslek mensubunu (SMMM veya YMM) bu göreve ataması gerekiyor. Yani 10 Kasım da atamaların yapılmış olması gerekli ve bu şekilde yapılmıştır.

Ancak TÜRMOB tarafından bu güne kadar bir açıklama yapılmadı. Gelen bilgilere göre bu yönetim kurulunun beş kişi değil üç kişi olarak seçildiği ve eğer doğruysa Önceki TÜRMOB Başkanı ve halen DSP Genel Başkanı olan Sn. Masum Türker’in TÜRMOB Bağımsız Denetim Merkezi Yönetim Kurulu başkanı olduğu şeklinde. Şimdi bu konuyla ilgili bir çok tepki ortaya çıkabilir belki de TÜRMOB’ta bu yüzden açıklamasını geciktiriyor. Bence kişileri değil mesleki birikim ve tecrübelerini değerlendirmek lazım Masum bey’de Türkiye’deki denetim mesleğinde önemli ve bu geçiş sürecinde de olması gereken bir yapı taşı bu nedenle bu yapının içerisinde olması çok doğru bir hamle. Ancak yaklaşan seçim ortamında bir siyasi parti genel başkanı olarak böylesine yoğun bir geçiş sürecini nasıl yönetecek hep beraber göreceğiz.

Biz herkesin takılacağı konuya takılmadan olayı içeriğine dikkat çekmeye devam edelim. Konuşacak inanılmaz çok konu var ancak ben bir kaçına değinerek bu günkü yazıma son vermek istiyorum.

Tebliğ genel olarak kurulacak bağımsız denetim şirketi yapısına değinmiyor ancak kalite güvence izleme sisteminden sorumlu bir yönetim kurulu üyesi olmasını istiyor. İşin içine yönetim kurulu girince biraz Anonim Şirket gereği doğuyor ama yeni TTK ile bu konular düzenlenebilir bekliyoruz.

Şirket işinde bence en çok dikkat çeken nokta TÜRMOB’un tüm şirket ortaklarının lisans sahibi olmasını istemesi biliyorsunuz SPK bile bunu yönetici ve denetçiler olarak sınırlandırmış durumda ancak TÜRMOB tüm ortakların lisans sahibi olmasını istiyor. Yeni TTK’ da tek kişilik şirketler mevcut ancak biz TÜRMOB yapacağı düzenleme ile tek kişilik şirketleri değil birçok meslektaşın bir araya geldiği denetim şirketini ön plana çıkaracağını biliyoruz.

Ben bir noktaya dikkat çekmek istiyorum. Şimdi herkes mevcut denetim şirketlerine gıpta ile bakıyor. Özellikle SPK yetkisi sahibi şirketler yırttı gitti gözüyle değerlendiriliyor. Ancak hiçte öyle değil tebliğin ilgili maddesi çok net mevcut şirketlerin hakkı saklıdır ancaaaaak 6 ay içinde intibak sağlamalıdırlar.

NEDİR İNTİBAK KONULARI:

1. Tüm ortakları lisans sahibi olacak

Yani tüm ortaklar ya 01 Kasım 2010 tarihi itibariyle SPK lisansı sahibi olacak ya da TÜRMOB’tan alacak, SPK’nın lisanstan muafiyet şartları oldukça sertti 12.06.2006 tarihi itibariyle sorumlu ortak baş denetçi olanlar ile aynı tarih itibariyle on yıl bağımsız denetim şirketi tecrübesi olanlar muaf sayıldı onun dışındakiler sınava girmek zorundaydı.

Biliyoruz ki birçok SPK yetkisi sahip şirkette büyük ortaklar eğer muafiyet şartlarını sağlamıyorsa sınavı önemsemediler ve muafiyet şartlarını sağlayan veya sınava girmiş lisans almış iki kişiye şirketin yüzde 51 ini devredip modellemesini yaptılar. Bu durumda ortam karıştı ya oturup sınavlara girecekler ya da 500.000 KOBİ’yi denetlemeyeceğim bana 200 SPK şirketi yeter deyip TÜRMOB’a kayıt olmayacaklar.

2. Meslek Şirketi Muamması

SPK yetkisi almış şirketler arasında az da olsa meslek şirketi olmayan şirketler var yani unvanlarında SMMM veya YMM yer almayan X Bağımsız Denetim Şirketi A.Ş.’ler neden böyleler çünkü ortakları arasında hem SMMM hem de YMM ler var SPK mevzuatında buna engel bir durum olmadığı ve Meslek odalarına kayıt zorunluluğu olmadığı için bu şekilde faaliyetlerine devam ediyorlar. Tebliğe göre meslek odasına kayıt olmak zorundalar meslek odasına kayıt olmak istediklerinde de tercih etmek zorundalar YMM’ler mi ortak kalacak SMMM’ler mi? Zaten ortağın mumla arandığı ortamda bir sorun daha. Bu konuda TÜRMOB ikisi beraber şirket kurabilir kararı almadığı sürece bu sorun çözülmeyecek.

3. Lisanslı adam sıkıntısı

Tebliğ gereği lisanstan muaf olan tek kişiler 01 Kasım 2010 tarihi itibariyle SPK lisansı sahibi olanlar bunlar kaç kişi derseniz sınavla alanlar belli muaf olanlar pek bilinmiyor ama şu ana kadar dağıtılan lisanslara göz atarsanız 1500 – 2000 civarında oldukları tahmin ediliyor. Biz iyi ihtimali alalım 2000 kişi çok gibi değil mi gelin öbür açıdan bakalım.

Şubatın yirmisinde kanunlaşacağı neredeyse kesinleşen TTK tasarısı gereği denetlenecek aktif şirket sayısının 500.000 ile 600.000 civarında olduğu açıklandı. Hadi biz iyiyi alalım 500.000, hadi TTK tasarısına bir madde konsun bunun yarısı muaf tutulsun diyelim ki böyle bir şey ufukta yok 250.000 şirket eder. 250.000 şirketi bölün 2000 e adam başı 125 şirket eder. Bu kişiler ister istemez şirketleşecek 5 ortaklı AŞ oldular diyelim denetim şirketi başına 625 şirket.

Muaf 2000 kişinin tamamını patron yaptık çalışanlar nerede değil mi bir de çalışanlar var kaç kişi çalışan lazım.

Bence bu işi layıkıyla yapacaksak bir denetim ekibi yani denetim standartlarına göre 6 kişiden oluşan bir denetim ekibi yılda en fazla 10 şirketi denetlemeli ancak biliyoruz ki Türkiye gibi çalışanın orta çağdaki kölelerden bile daha kötü koşullara sahip olduğu bir coğrafya da bu standart 20 şirketten aşağıya olmaz.

Kaç şirketimiz vardı 250.000 böldük kaç çıktı 12.500 denetim ekibi hadi birisi ortak yukarıda saydık kaldı 5 kişi çarptık kaç kişi 62500 kişi ne zamana lazım en geç Kasım 2011’e. Kaçı hazır sıfır.

2011’de yaşayacaklarımızı hayal etme kısmını size bırakıyorum.

Son sözüm bu tebliğ ile sınavlardan muaf olup bu lisansa sahip olanlara, eğer SPK lisansını da muafiyet ile aldıysanız size sözüm yok siz zaten 12.06.2006 itibariyle kendi devriminizi yapmış insanlarsınız. Ama SPK lisansını sınav ile almışsanız sözüm esas sizlere,

Sizler bu mesleğin geleceğini gördünüz, gördüğünüz geleceğe doğru yönlendiniz, bakmayın size bedavacı dediklerine onlar yatarken siz şehir şehir dolaşıp binlerce sayfa çalışıp bu hakkı elde ettiniz şimdi sizin zamanınız. Eğer lisansınızı aldınız ama eksikleriniz varsa derhal tamamlayın yoksa içi boş lisans günlük mutluluktan başka bir şey değildir.

Ama geleceğe yönelik planlarınız ile içini de doldurduysanız, muhasebe ve denetim standartları konusunda kendinizi hazırladıysanız bunu iyi değerlendirin.

Ya kendiniz gibi insanlarla birleşin sağlam bir yapının temellerini atıp patron olun, ya da bulunduğunuz şirketten hakkınızı alın.

Unutmayın 2011 yılında Türkiye Denetim Sektörünün Messi’si sizsiniz.


 

03.12.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.