Özgür Erdursun
Sosyal Güvenlik Uzmanı
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
erdursun@hotmail.com

İstirahat Parası Ödenmeyen İki Gün İçin İşveren Sigortalıya Ücret Ödemek Zorunda mı?

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmeyen 1-2 günlük rapor için işverenin ücret ödemesi gerekip gerekmediği sıkça tartışma konusu olmaktadır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası’na tabi olarak bir işverenin yanında çalışan sigortalılara hastalanmaları durumunda ilgili mevzuat çerçevesinde raporlu kaldıkları süre içinde halk arasında rapor parası olarak anılan geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir. Ancak hastalık nedeniyle verilen raporlarda geçici iş göremezlik ödeneği raporun ilk iki gününden sonra başlar. Yani sigortalıya raporlu olduğu ilk iki gün için ödenek verilmez (iş kazası hariç). Örneğin 30 gün rapor verilen bir sigortalıya kurumca 28 günlük iş göremezlik ödeneği ödenmektedir. Mevcut hukuki düzenlemelerde işverenlerin çalıştırdıkları işçilerin hastalıkları nedeniyle raporlu kaldıkları süreler içinde SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği verilmeyen günlere ait ücretlerini ödemeleri gerektiği yönünden bir düzenleme bulunmamaktadır. İşverenler SGK’nın ödemediği bu rapor süreleri ile ilgili olarak ödeme yapmaya zorunlu tutulamazlar. İşçiler için çalışılmadığı halde hangi durumlarda ücret ödeneceği yasalarda tek tek sayılmıştır. İş kazası, meslek hastalığı, analık hali Bunun dışındaki çalışmama durumları ile ilgili olarak işverenler ücret ödemeye zorlanamazlar. İşveren de anılan 1-2 güne kadar olan rapor dönemi için ücret ödemez ise, çalışanlar anılan günler için hiçbir gelir elde edemeyeceklerdir. 

İş kazası, meslek hastalığı, analık hali dışındaki nedenlerle, üç günden az istirahat aldığı için SGK tarafından kendisine geçicici iş göremezlik ödeneği ödenmeyen, bu istirahat süresi boyunca işyerinde de çalışmayan işçiye;

1-Öncelikle, işveren yardım olarak 1-2 günlük ücreti ödeyebilir. Buna engel bir durum bulunmayıp tamamen işverenin isteğine bağlı bir durumdur.

2-Eğer işçi ile işveren arasında yapılmış bir iş sözleşmesi/hizmet akdi varsa veya işçi toplu iş sözleşmesi kapsamında bir işyerinde çalışıyorsa ve iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesinde, işçinin geçici iş göremezlik ödeneği alamadığı iki günlük istirahat süresi için işverence işçiye ücretinin ödeneceğine dair bir hüküm varsa, bu durumda işverenin işçiye söz konusu iki gün için ücretini ödemesi gerekir.

3-İşveren kendi isteğiyle söz konusu iki günlük istirahat süresi için işçiye ücret ödemek istemese, ayrıca bu konuda herhangi bir iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi hükmü bulunmasa dahi, eğer işçinin ücreti aylık olarak (maktu) belirlenmişse bu durumda da söz konusu iki gün için işverenin işçiye ücret ödemesi gerekir. Çünkü, 4857 sayılı İş Kanununun “Geçici iş göremezlik” başlıklı 48 inci maddesinde;

“İşçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi gerektiği zamanlarda geçici iş göremezlik süresine rastlayan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatilleri, ödeme yapılan kurum veya sandıklar tarafından geçici iş göremezlik ölçüsü üzerinden ödenir.

Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir.”

hükmü yer almaktadır.

Söz konusu maddede, hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edileceği (kesileceği) belirtildiğine göre, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyen günler için, aylık ücretli işçilerin ücretlerinden herhangi bir kesinti yapılamayacağı, yani işçi işyerinde çalışmamış olsa dahi geçici iş göremezlik ödeneği (istirahat parası) alamadığı istirahatlı günler için işçiye ücretinin ödenmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu zorunluluk, ücreti aylık olarak belirlenen işçiler için söz konusu olup, günlük yevmiye ile çalışan işçiler açısından ise böyle bir zorunluluk söz konusu değildir.

Sonuç olarak; Sigortalının iş göremediği iki günlük sürenin işveren tarafından ödenmesinin zorunlu olduğu yönünde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu veya 4857 sayılı İş Kanunu’nda bir hüküm bulunmamaktadır. Fakat işçinin ücreti aylık olarak (maktu) belirlenmişse bu durumda da söz konusu iki gün için işverenin işçiye ücret ödemesi gerekir. Çünkü, 4857 sayılı İş Kanununun “Geçici iş göremezlik” başlıklı 48 inci maddesine istinaden.

07.02.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.