Özgür Akkaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Ottimo Yönetim Danışmanlığı ve Müşavirliği A.Ş.
ozgur_akkaya@ismmmo.org.tr

Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinde Genel Giderlerin Dağıtımında Genel Esaslar

Bilge olan, Tanrı’dan sağlam bir bedenle, sağlam bir ruhtan başka bir şey istemez.   (Juvenalis)

1-Genel Esaslar

Bir yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde,  ortak (müşterek) genel giderlerin ve amortismanların dağıtımı değişik özellikler arz etmektedir.

Ortak genel giderlerin ne şekilde dağıtılacağı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 43’ üncü maddesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre, yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek giderler, bu işlere ait harcamaların birbirine olan nispeti dahilinde, yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu “madde şumulüne” yani kapsamına girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde ise, her yıla ait ortak genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılat tutarının birbirine olan nispeti dahilinde dağıtıma tabi tutulacaktır.

2-Madde şumulüne giren iş kavramı

Madde şumulüne giren iş kavramı açık olup, bununla birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarma işleri kasdedilmiş , bu işin içerdiği ve vergileme rejimi açısından taşıdığı özel anlam ise, gerek Gelir Vergisi Kanunu’nda gerekse vergi idaresinin tebliğlerinde ayrıntılarıyla açıklanmıştır.

3-Ortak genel giderlerin dağıtımında öngörülen amaç

Yukarıda da belirttiğimiz gibi, GVK’nın 43’üncü maddesine göre, ortak genel giderler; birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yaılması halinde bu işlere ait harcamaların, birbirine olan nispetine göre, yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin diğer işlerle birlikte yapılması halinde ise bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış veya hasılat tutarlarının birbirine olan nispeti dahilinde dağıtıma tabi tutulacaktır. Kanun koyucu bu hükümle işletmelerin yapılan işler itibariyle oluşan maliyetlerini gerçeğe yakın biçimde tespit etmeyi amaçlamaktadır.

4-Maliye ve Danıştay’ın genel giderlerin dağıtımı ile ilgili görüşleri

Maliye Bakanlığı’nın 14.04.1992 tarih ve B.07ç0.GEL.0.51/511436-15541 sayılı Özelgede;

“Ticari bir organizasyonun belli faaliyetlerle doğrudan ilgili olmayan ortak genel giderlerinin organizasyon içinde gelir elde etmek için yapılan her türlü işlemden elde edilen hak ediş ve hasılata pay verilmesi gerektiği” yönünde görüş bildirmiştir.

Danıştay Dördüncü Dairesinin 24.04.1998 tarih ve 1998/1573 sayılı kararında;

Gelir Vergisi Kanunu’nun 43’üncü maddesine göre müşterek genel giderlerin gelirlere göre dağıtımı esasında demirbaş ve gayrimenkul kira ve satış gelirleri, iştirak gelirleri, makine kiraları ile kur farkı gelirlerinden oluşan diğer gelirlere de pay verilmesi müşterek genel giderler bu gelirlerle de ilgili olduğundan yerindedir.” Görüşü yer almaktadır.

5-Birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması üzerine bir örnek

Aynı anda yıllara yaygın üç inşaat işini birlikte yapan mükellefin,

bu üç faaliyetiyle ilgili 40.000 TL ortak gideri bulunmaktadır.

Birinci inşaat için 720.000 TL,

ikinci inşaat için 1.200.000 TL harcama yapılmış olup, bu iki inşaat tamamlanmıştır.

Tamamlanmamış olan üçüncü inşaat için ise 480.000 TL harcama yapılmıştır. Buna göre, genel giderlerin işlere dağıtımı aşağıdaki şekildedir.

FAALİYET	YAPILAN HARCAMA TUTARI	HARCAMANIN TOPLAMDAKİ ORANI (%)	FAALİYETE DÜŞEN ORTAK GENEL GİDER
1. İNŞAAT	720,000.00	30.00	40.000 X % 30 = 12.000
2. İNŞAAT	1,200,000.00	50.00	40.000 X % 50 = 20.000
3. İNŞAAT	480,000.00	20.00	40.000 X % 20 = 8.000
TOPLAM	2,400,000.00	100.00	40,000.00

Inşaatlardan birinin henüz bitmemiş olması, genel giderlerden pay verilmesine engel değildir. Bitmeyen 3. Inşaat işi ile ilgili 8.000 TL lik genel gider, inşaatın genel giderleri hesabına intikal ettirilir ve işin bitiminde gayrisafi hasılattan indirilir.

03.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.