Özgül Höbek
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Emekli Vergi Dairesi Müdürü
ozgulhobek@hotmail.com

Vergi Borcu Yoktur Yazısı Alınırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Vegi Borcu Yoktur Yazısı,vergi mükelleflerinin vergisel yönden borç durumunu gösteren bir belgedir. İlgili belge, vergi mükelleflerinin resmi ve hukuki işlemlerini devam ettirebilmesi için gerekli olan bir belgedir. Bu yazımızda Vergi borcu Yoktur belgesi alınırken herhangi bir sorunla karşılaşmamak adına dikkat edilmesi gereken hususlardan bahsedeceğim.

HANGİ İŞLEMLERDE VERGİ BORCU YOKTUR YAZISI İSTENİR?

Söz konusu işlemlerin hangileri olduğu 6183 Sayılı Kanunun Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinde belirlenmiştir. Buna göre;

1. 5018 sayılı Kanuna tabi kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermaye işletmelerinin, kaynağına bakılmaksızın hak sahiplerine 5.000 TL.nin üzerinde yapacakları ödemeler (Hangi gider ödemelerinin kapsamda olduğu tebliğin ekinde ve tebliğde belirtilmiştir.)
2. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların, mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle 5.000 TL.nin üzerinde yapacakları ödemeler
3.  5018 sayılı Kanuna tabi olmayan ve 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunmayan kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşların (meslekî kuruluşlar ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle 5.000 TL.nin üzerinde yapacakları ödemeler
4. Kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teşvikler ve destekler nedeniyle kurumların 5.000 TL.nin üzerinde yapacakları ödemeler
5. 492 sayılı Harçlar Kanunu Kapsamında silah taşıma ve bulundurma vesikaları ile yivsiz tüfek ruhsatname talepleri üzerine yapılacak işlemler sırasında
6. Maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, sürelerinin uzatılması, devir ve intikalleri ile çevreyle uyum bedeli iadelerine ilişkin müracaatlarda

İlgililerden vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranır.

Peki yukarıda belirtilen kuruluşlarca yapılan her ödemede bu zorunluluk var mıdır? Tabi ki bunun da birtakım istisnaları mevcuttur. Örneğin; Eğitim ve öğretime yönelik burs ve diğer adlarla yapılan ödemelerde, 6183 sayılı Kanunun 105 inci maddesinde sayılan tabii afetlere maruz kalanlara yapılan Devlet yardımı, teşvik ve destek ödemelerinde, Su alımı ödemelerinde …vb.

HANGİ VERGİ BORÇLARI BU KAPSAMA DAHİLDİR?

 6183 sayılı kanunun 22/A maddesinde kapsama giren vergi borçlarını belirleme yetkisi Hazine ve Maliye Bakanına verilmiştir.  Söz konusu belirleme Seri A Sıra No:1 Tahsilat genel tebliğinde yapılmıştır.Buna göre toplamda 5.000 TL.yi aşan , vadesi geçmiş ve vergi borcu olarak değerlendirilen borçlar arasında ;

1. yıllık gelir,
2. yıllık kurumlar,
3.  katma değer,
4. özel tüketim,
5. özel iletişim,
6.  motorlu taşıtlar,
7. şans oyunları,
8. damga,
9.  banka ve sigorta muameleleri vergileri,
10. gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve
11. geçici vergiler ile
12.  harçlar ve
13. bu alacaklara ilişkin vergi ziyaı cezaları, gecikme zam ve faizleri
14. muhtelif kanunlar kapsamında yapılan matrah ve vergi artırımları (yukarıda belirtilen vergi türlerinden olması halinde) yer almaktadır.

Diğer taraftan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamı dahilinde istenilen vergi borcu yoktur yazılarındaki vergi türleri farklılık göstermektedir. Söz konusu vergi türlerine Kamu İhale kanunu Genel Tebliğinden ulaşılabilir.

ÖZELLİK İÇEREN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

--Vergi mükelleflerinin resmi işlemlerinde herhangi bir sorunla karşılaşmamaları adına öncelikli olarak vergi borcu yoktur yazısının hangi işlem için istenildiği belirlenmelidir. Çünkü  vergi borcu yoktur yazısında hangi vergi türlerinin borç olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği işlem türüne göre değişebilmektedir.Örneğin 5018 Sayılı Kanuna tabi kamu idarelerinin hak sahiplerine yapacağı ödemelerde belirlenen vergi türleri ile 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların mal ve hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle yapılacak ödemeler için istenilen vergi borcu yoktur yazılarında bulunan vergi türleri farklıdır.

-- Vergi borcu yoktur yazıları tanzim edildikleri tarihten itibaren 15 gün geçerlidir. Bazı durumlarda belgenin tarihi  ibraz edileceği kuruma göre önem arz edebilmektedir. Özellikle 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde belge tarihine dikkat edilmelidir. Aksi bir durumda ihalenin iptaliyle karşılaşılabilmektedir.

--Vadesi geçtiği halde ödenmemiş borç bulunmakla birlikte, yargı mercilerince amme alacağının takibinin durdurulmasına karar verilmesi veya takibin kanunen durdurulması gereken diğer hallerde kapsama giren tür ve tutarda borç bulunmasına rağmen vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge “ödeme/işlem yapılmasına muvafakat edildiğini” belirten bir ifadeyle tanzim edilerek verilmesi gerekmektedir.

--7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun 2. maddesi kapsamında yapılandırılan borçların borç durumunu gösterir belgede yer almaması için bu borçların en az %10’unun ödenmiş olması şarttır.

SONUÇ

Vergi borcu yoktur belgesi resmi ve hukuki işlemlerin yürütülebilmesi için gerekli olan belgeler arasındadır. Vergi mükelleflerinin resmi ve hukuki işlemlerini yaparken sıkıntı yaşamamaları adına yukarıda belirtilen hususlara dikkat etmeleri gerekmektedir. Saygılarımla…

26.11.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.