Ozan Bingöl
Vergi Uzmanı
ozanbngl@hotmail.com

Anti-Damping Vergileri

Günümüzde anti-damping uygulamaları, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin başvurdukları, ithalatın düzenlenmesine yönelik önlemlerin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır. Anti-damping uygulamalarının asıl amacı yerli üreticiyi ucuz ithal ürüne karşı korumaktır. Öncelikle anti-damping uygulamasının varoluş sebebi olan dampingi kısaca tanımlamakta yarar bulunmaktadır. Aslında damping kavramı göreceli olup, bir karşılaştırma meselesidir. Bu karşılaştırma, bir ürünün ihraç fiyatı ile ihracatçı ülkedeki eşdeğer ürünün “normal değer”i (genellikle yerel piyasa fiyatı) arasında yapılmalıdır. Eğer, ihraç fiyatı normal değerden düşükse, ürünün dampingli olduğu kabul edilir. İkisi arasındaki farkada “damping marjı”denilir. Bir ürünün sadece ihraç fiyatını bilerek dampingli olup olmadığını belirlemek mümkün değildir. Örneğin; bir ürün ucuz fakat dampingsiz, veya pahalı fakat dampingli olabilir. Bu nedenle her koşulda anti-damping uygulanmasını gerektirmeyebilir.

Anti-damping nedir? Sorusunun cevabına bakacak olursak; Bir ürünün adil fiyat değerinin altında ihraç edilmesine damping denir demiştik. İşte bu doğrultuda DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) kurallarınca, bir ülkedeki yerel üreticiler, damping ile karşılaştıkları anda kendi ülkelerindeki dış ticaret ile ilgili kamu kurumlarına anti-damping soruşturması için başvurabilir ve söz konusu ürünler için anti-damping vergisi talep edebilirler. Bu soruşturmada yerli üreticiler öncelikle dampingin varlığını, ikinci olarak da var olan dampingin yerel üreticilere maddi zarar sağladığını belgelemekle yükümlüdürler. Soruşturmayı inceleyen kuruluşlar eğer soruşturmayı olumlu sonuçlarlarsa ithal edilen ürüne anti-damping vergisi koyarak, ürünün yerel piyasadaki fiyatının adil seviyeye çıkmasını sağlarlar. Antidamping vergilerine ait verilere bakıldığında bu vergilerin tarifelere göre oldukça yüksek olduğu ve uygulandıklarında dış ticaret rakamlarına oldukça sert bir negatif etki yaptığı da gözlenmektedir.

Örnek olarak iplikte birkaç anti-damping vergisi gösterecek olursak;

NAYLON İPLİK ANTİ-DAMPİNG ORANLARI

GTİP	Eşyanın Tanımı	Menşe Ülke	Dampinge Karşı Vergi Oranı
			(CIF Bedelin %’si)
5402,31	Naylon veya diğer poliamidlerden tek katının her biri 50 teksi geçmeyen tekstürize iplikler	Çin Halk Cumhuriyeti	37,40%

 

POLİESTERLERDEN SENTETİK DEVAMSIZ LİFLER (POLYESTER ELYAF) ANTİ-DAMPİNG ORANLARI

G.T. İ.P.	Madde	Menşe Ülke	Üreticiler	Dampinge Karşı vergi oranı (CIF %)
5503.20.00.00.00	Poliesterlerden	Güney Kore	Tüm üreticiler	%6,2
		Endonezya	P.T . Indorama Synthetics Tbk	%6,2
			Diğerleri	%12

 

Ayrıca ülkemizdeki yerli üreticinin korunması ve ithalatta haksız rekabetin önlenmesi amacıyla DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü)  çerçevesindeki anti-damping anlaşmasına uygun biçimde çıkarılmış bulunan anti-damping mevzuatı hükümleri uyarınca çeşitli ülkelerden, Çin’den, Uzakdoğu ve Asya ülkelerinden ithal edilen bazı ürünler ile ilgili olarak muhtelif önlemler yürürlüğe konulmuş bulunmaktadır. Bu kapsamda, gazlı cep çakmakları, çelik boru bağlantı parçaları, sentetik ve suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat, pilli duvar saatleri, sentetik filamentten mensucat, cırt bant, grafitli kurşun kalemler ve kurşun boya kalemleri, plastikten dolma kurşun kalemler plastikten mürekkepli bilyeli kalemler diğer mobilyalar için diğer adi metallerden donanım, tertibat ve benzeri eşya sabit askılıklar, şapka askıları, dirsekler akrilik battaniyeler, matkap uçlu vidalar, polyesterlerden tekstürize iplikler ayakkabı bantları, gemi zincirleri, camdan tencere kapakları, bisiklet ve motosiklet iç ve dış lastikleri, kapı kilitleri, tükenmez, dolma, kurşun kalemler gibi ürünlere dampinge karşı anti-damping vergileri uygulanmakta olup, matkap uçları, parmak frezeler ile otomatik kapı kapayıcıları, çekmece rayları ve çocuk arabaları konusunda da damping soruşturması aşamasında bulunulmaktadır.

Bir başka anti-damping uygulamasına örnek verecek olursak Dünya Ticaret Örgütü Korunma Önlemleri Anlaşmasına paralel olarak çıkarılan mevzuat uyarınca münhasıran Çin’den yapılan şerit metreler, seramikten izolatörler, vantilatörler, gözlük çerçeveleri ve güneş gözlükleri ithalatında kota, bisiklet çerçevelerinde ise gözetim önlemi uygulanmaktadır. Ayrıca aynı mevzuata dayalı olarak telefon cihazları, buharlı ütüler, gözlük camları, demir-çelikten sofra ve mutfak eşyası, musluklar, çantalar, bavullar, diş fırçaları, ayakkabılar, porselen ve seramikten eşya, bisikletler gibi ürünlerin Çin dahil bütün ülkelerden ithalatı fiyat kriterli gözetim uygulanmasına tabi tutulmaktadır.

Sonuç olarak yerli üreticiyi korumak ve ithalatta oluşan haksız rekabeti önlemek amacıyla başvurulan anti-damping uygulaması son yıllarda büyük önem kazanmış olup özellikle Uzakdoğu ve Asya ülkelerinden yapılan ithalatlarda uygulama alanı bulmuştur. Fakat uygulanan anti-damping vergilerinin birim ihracat fiyatlarını arttırabileceğini, yüksek oranda anti-damping oranlarına sebep olacağını ve aynı anti-dampingin diğer ülkeler tarafından da bizlere uygulanacağını bilmekte yarar bulunmaktadır.

12.08.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.