Ozan Bingöl
Vergi Uzmanı
ozanbngl@hotmail.com

Sat-Kirala-Geri Al (Sell And Leaseback)

Uygulamada “Sat ve Geri Kirala” olarak adlandırılan bu yöntemde finansal kiralama şirketleri bizzat kiracılardan satın aldıkları taşınır ve taşınmaz malları aynı kiracılara finansal kiralama sözleşmesi ile tekrar kiralayabilmektedirler.  Öncelikle belirtmek gerekir ki “Sat ve Geri Kirala” uygulamasının en büyük avantajı iyi bir finansman yöntemi olmasıdır. Bunun yanında bir diğer önemli avantajı ise taşınmazların “Sat ve Geri Kirala” yöntemiyle gerçekleştirilen finansal kiralama işlemleri 6495 sayılı Kanunla KDV ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yapılan düzenlemelerle, bu vergilerden istisna edilmiş olmasıdır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin birinci paragrafında yer alan parantez içi hüküm, 6495 sayılı Kanunla “Sat ve Geri Kirala” yöntemini kapsayacak şekilde 02/08/2013 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilmiş, 6361 sayılı Kanun kapsamında “Sat ve Geri Kirala” yöntemiyle yapılan taşınmaz satışları KDV ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.    

Taşınmazlardan Kastedilen Husus:

İstisnaya konu olan taşınmazlar, Türk Medeni Kanununda “Taşınmaz” olarak tanımlanan ve esas niteliği bakımından bir yerden başka bir yere taşınması mümkün olmayan, dolayısıyla yerinde sabit olan mallardır. Bunlar Türk Medeni Kanununun 704 üncü maddesinde aşağıdaki şekilde sayılmıştır;

- Arazi,

- Tapu siciline ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,

- Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler.  Taşınmaz tanımına, taşınmazın bütünleyici parçası niteliğinde olan unsurları da girecektir. Bütünleyici parça, Türk Medeni Kanununun 684. maddesinde, “Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır.” şeklinde tanımlanmıştır. 

Yukarıda ki açıklamalara göre taşınmazların “Sat ve Geri Kirala” yöntemiyle; İlk satışı, kiralanması ve geri devir işlemleri KDV’den istisna edilmiştir. Gerek KDV,  gerekse Kurumlar Vergisi istisnası uygulanabilmesi için söz konusu taşınmazın iki tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı da aranmamaktadır. Ayrıca satıştan doğan kazancın %100′ü kurumlar vergisinden istisna edilmektedir. Ancak bu satış kazancının satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında tutulması şartı KVK Madde 5/1-(e) kapsamında klasik taşınmaz satış kazancı istisnasında olduğu gibi aynen geçerlidir.

Yukarıda yapmış olduğum açıklamalar çerçevesinde “Sat ve Geri Kirala” yöntemini teşvik etmek üzere yapılan bu düzenleme, söz konusu yönteme başvuran taşınmaz sahibi şirketleri, bu taşınmazlar nedeniyle yüklenilen KDV’leri indirememe, indirilmiş ise düzeltme sorunu ile karşı karşıya bırakacaktır. Ayrıca, düzeltilen KDV’nin gider yazılıp yazılamayacağı konusu da tartışmalı bir hal almıştır.  Bu sorunların aşılabilmesi ve anılan düzenlemeden beklenen faydanın sağlanabilmesi bakımından, söz konusu bent hükmünün sonuna mutlaka,

- Hiç KDV düzeltmesi yapılmaması bakımından (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz.)

ya da

- KDV Kanununun 17/4-r maddesinde olduğu gibi, “İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.” şeklinde bir hüküm eklenmesi uygun olacak ve sorunda böylece giderilmiş olacaktır.

Ayrıca 6361 sayılı Kanunun 37. maddesine göre, satıp geri kiralama yöntemi ile yapılan kiralama sözleşmeleri kapsamında kiralanan taşınmazların sözleşme süresi sonunda kiracı adına tapuya tescili tapu harcından müstesnadır. Diğer bir ifadeyle, geri kiralama yöntemiyle gerçekleştirilen finansal kiralama sözleşmesinin sonunda, gayrimenkulün finansal kiralama şirketi tarafından kiracıya geri satılması sırasında binde 20 olan tapu harcı ödenmeyecektir. Sadece ilk satışta; taşınmazın kiracı tarafından finansal kiralama şirketine devredilmesi aşamasında binde 4,55 oranında bir harç ödenmesi söz konusu olacak ve bu yapılan gider Kurumlar Vergisi açısından kanunen kabul edilmeyen gider sayılacaktır.

11.07.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.