Orhan Sözgün
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
sozgunorhan@hotmail.com

Küresel Tedarik Zinciri Desteği Kapsamında İhracatçı Şirketlere Verilen Desteklerde Vergi ve Muhasebe Uygulamaları

Günümüz piyasa koşullarında ülkeler arasında en çok rekabetin yaşandığı faktörlerden birisi de ihracattır. İhracat; ülkelerin üretmiş oldukları mal/hizmetleri başka ülkelere satmasıdır. Ülkemizin de işletmelerin ihracat konusunda yurt dışındaki şirketlerle rekabet edebilmesi ve avantajlı konuma gelmesi için çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlenmelerden birisi de 18 Ağustos 2022 tarihli ve 31927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “5973 Sayılı İhracat Destekleri Hakkında Karar” dır. Söz konusu karar ile şirketlerin ihracata hazırlanması, uluslararası pazarlarda rekabet gücünün arttırılması, şirketlerin kapasitelerinin arttırılması, markalaşmanın sağlanması gibi şirketlerin yapacakları giderlerin “Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) tarafından karşılanmasını sağlayarak desteklenmesi[1] amaçlanmıştır. Söz konusu karar ile şirketlere sağlanan desteklerden bazılarını sayacak olursak;

• Pazara giriş belgesi desteği,
• Yurt dışı marka tescil desteği,
• Pazara giriş projesi hazırlama desteği,
• Yurt dışı pazar araştırması desteği,
• Yurt dışı fuar desteği,
• Yurt içi fuar desteği
• Küresel tedarik zinciri desteği vs…

gibi destekleri sayabiliriz. Biz bu yazımızda küresel tedarik zinciri desteklerine kısaca değindikten sonra söz konusu desteğin vergisel durumu ve muhasebeleştirilmesiyle ilgili hususların üzerinde duracağız.

Küresel tedarik zinciri kapsamında verilen desteklerin temel amacı; ihracatçı firmaların üreteceği mallar için hem kapasitelerini ve hem de firmaların rekabet gücünü arttırmaktır. Devlet tarafından KTZ kapsamında verilen desteklerden yararlanmak isteyen şirketler başvuru, değerlendirme ve sonuçlandırma işlemlerine dair süreçlere ve bu süreçlerin Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden işleyişine yönelik usul ve esaslara Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan “Küresel Tedarik Zinciri Desteklerine İlişkin Genelge[2]” ye bakabilirler. Küresel tedarik zinciri kapsamında işletmelerin yapmış oldukları;

• Makine, ekipman, donanım harcamaları,
• Yazılım harcamaları,
• Eğitim ve danışmanlık hizmeti harcamaları,
• Sertifikasyon, test/analiz, ürün doğrulama harcamalarının,

%50’si desteklenir. KTZ desteğinden gerekli şartları sağlayıp yararlanan şirketlere verilen desteklerin muhasebe ve vergi uygulamalarına gelecek olursak;

1 Seri No'lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği göre devlet tarafından verilen destekler “602 Diğer Gelirler” hesabında muhasebeleştirilir. Küresel tedarik zinciri kapsamında şirketlere verilen % 50 desteğin ilgili şirketin banka hesabına geçtiği tarihteki muhasebe kaydı şu şekilde olacaktır:

------------------------------,-------------------------------

102 BANKALAR HESABI XXXX

            602 DİĞER GELİRLER HESABI XXXX

-----------------------------,-------------------------------

Küresel Tedarik Zinciri kapsamında şirketlere ödenen desteklerin vergiye tabi tutulup tutulmayacağı ile ilgili Manisa Vergi Dairesi Başkanlığı’nın vermiş olduğu 07.07.2022 tarihli ve 85373914-125[49.01.60]-83596 sayılı özelgeye göre;

 “… Buna göre, Ticaret Bakanlığı tarafından desteklenen KTZ Projeleri kapsamında, şirketinize ödenen destek tutarının kurum kazancınıza dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmekte olup, bu ödemelerin mahiyet ve tutar itibarıyla kesinleştiği hesap döneminin kazancıyla ilişkilendirmek suretiyle beyan edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, bahse konu destek ödemeleri üzerinden herhangi bir vergi kesintisi yapılmayacağı tabii olup, söz konusu hibelerin sermayeye ilave edilmesi de vergilendirme açısından durumu değiştirmeyecektir.[3]”

şeklinde görüş verilmiştir. Söz konusu özelgeden de anlaşılacağı üzere devlet tarafından KTZ kapsamında şirketlere ödenen destek tutarının kurum kazancına dâhil edilerek beyan edileceği ve vergilendirileceği; ayrıca verilen desteğin sermayeye ilave edilmesi durumunda dahi vergisel açıdan durumu değiştirmeyeceği,  bu destekler içinse herhangi bir vergi kesintisi de yapılmayacağı açıktır.

Sonuç olarak günümüz piyasa koşullarında şirketlerin rekabet edebilmesi için devlet tarafından KTZ kapsamında verilen desteklerin ilgili dönemin kurum kazancına dâhil edilip vergilendirilmesi gerekmektedir.

KAYNAKÇA:

1. 18 Ağustos 2022 tarihli ve 31927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5973 Sayılı İhracat Destekleri Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı
2. Ticaret Bakanlığı’nın Küresel Tedarik Zinciri Desteklerine İlişkin Genelgesi
3. Manisa Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 07.07.2022 tarihli ve 85373914-125[49.01.60]-83596 sayılı özelgesi
4. 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği

---

[1] 5973 Sayılı İhracat Destekleri Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı Md.1

[2] Küresel Tedarik Zinciri Desteklerine İlişkin Genelge https://ticaret.gov.tr/data/634025dc13b87692b0e3b8f9/K%C3%BCresel%20Tedarik%20Zinciri%20Desteklerine%20%C4%B0li%C5%9Fkin%20Genelge%2010.09.2024.pdf

[3] Manisa Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 07.07.2022 tarihli ve 85373914-125[49.01.60]-83596 sayılı özelgesi

27.11.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.