Orhan Kotan
İş Başmüfettişi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
orhankotan@gmail.com

Tüm Yönleriyle İşsizlik Sigortası/Ödeneği

Giriş

İşsizlik ödeneği/maaşı; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden sigortalılara işsiz kalmaları nedeniyle uğradıkları gelir kaybını belli süre ve ölçüde karşılayan, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren zorunlu sigortayı ifade etmektedir.

Başka bir anlatımla; belirli veya belirsiz süreli olarak herhangi bir hizmet akdine bağlı olarak çalışan işçilerin kendi istekleri dışında işin sona ermesi durumunda işsiz kaldıkları zaman diliminde gereksinimlerini karşılamasına adına belirli süre için İŞKUR tarafından ödenen tutara işsizlik maaşı denir.

İşsizlik maaşı için işçinin planı dışında işsiz kalması döneminde devreye giren acil bir destek sistemi olarak bakabiliriz.

Bugünkü yazımızda, işsizlik sigortası ödeneğinin 2024 yılı miktarını ve diğer yönlerini açıklamaya çalışacağız.

İşsizlik Maaşı Alma Şartları Nelerdir?

Yeni işsizlik maaşı alma şartları işçinin, işsizlik maaşını alabilmesi için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu 51. maddesinde belirtilen şartları karşılaması gerekmektedir.

İşsizlik maaşı alma şartları ile ilgili kanun maddesinde belirtilen işsizlik maaşı alma şartları 2024 için;

1- Kişinin hizmet akdinin kendi isteği dışında sona ermesi,

2- İşçinin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi

olması,

3- Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik

sigortası primi ödemiş olması,

4- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya

da elektronik ortamda başvuru yapması gerekliliklerini taşıyan işçiler işsizlik maaşından yararlanabilmektedir.

Kimler İşsizlik Maaşından Yaralanabilir?

1- Bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalılar,

2- Banka sandıklarına tabi sigortalılar,

3- İstekleri halinde; kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılar, taksi, dolmuş ve

benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişiler.

İşsizlik Sigortası Prim Oranı Ne Kadardır?

İşsizlik sigortası primi %3 tür. Sigortalının prime esas aylık brüt kazançların üzerinden

hesaplanan;

% 1 Sigortalı,

% 2 İşveren ve

%1 Devlet payından oluşmaktadır.

İşsizlik Ödeneği/Maaşı Miktarı 2024 Yılında Ne Kadar Oldu?

İşsizlik maaşı hesaplama günlük işsizlik maaşı, işçinin son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanır. Son 4 aylık kazancının günlük brüt %40’ı olarak (2024 yılı için 20.002,50 TL x 40/100 = 8.001,00 TL) hesaplanmaktadır. Fakat işsizlik maaşı miktarı, aylık brüt asgari ücretin %80’inden fazla olamamaktadır. (2024 yılı için 20.002,50 TL. x 80/100=16.002,00 TL maksimum miktardır.)  İşsizlik maaşından yasal kesintilerden sadece damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.

Son Dört (4) Aylık Prime Esas Kazancın Aylık Ortalaması	Brüt Aylık İşsizlik Maaşı	Damga Vergisi	Net Aylık İşsizlik Maaşı
(a)	(b) = (a) * %40	(c) = (b) *%0,759	(d) = (b) – (c)
20.002,50 TL (Asgari Ücret)	8.001	60,73	7.940,27
40.005 TL	16.002	121,46	15.880,54

İşsizlik Maaşı Kaç Ay Boyunca Ödenir?

İşsizlik maaşı kaç ay alınır? İşsizlik maaşı ne kadar? İşsizlik maaşının süresini kişinin

çalıştığı dönemlerdeki prim gününe göre değişmektedir. Buna göre işçinin hizmet akdinin feshedilmesinden önceki son 3 yıl içerisinde, tabloda belirtilen süre kadar boyunca işsizlik maaşı ödenmektedir. 

Son 3 Yıl İçerisinde Yatırılan İşsizlik Prim Günü	İşsizlik Maaşı Alınacak Gün Sayısı
600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere	6 ay (180 gün)
900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere	8 ay (240 gün)
1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere	10 ay (300 gün)

İşsizlik Maaşı Alma Kodları Nedir?

Sigortalının işsizlik sigortasından faydalanması için en önemli şart kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmiş olmasıdır. Bu nedenle sigortalılar işten çıkarıldıklarında çıkarılma neden olarak gösterilen kodlar burada önem taşımaktadır. SGK İşten çıkış kodları bu anlamda büyük ödem arz etmektedir. Sigortalılar aşağıdaki kodlardan biri ile çıkış verilmesi durumunda işsizlik maaşı alabilirler;

Fesih Kodu	SGK Fesih Nedeni
04	Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
05	Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
12	Askerlik
15	Toplu işçi çıkarma
17	İşyerinin kapanması
18	İşin sona ermesi
23	İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24	İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25	İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
27	İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28	İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
31	Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32	4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
33	Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34	İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih

Emekliler İşsizlik Maaşından Faydalanabilir Mi?

Emekli olduktan sonra hizmet akdine bağlı olarak bir işyerinde sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışanlar, çalıştıkları bu süre zarfında hem kendilerinden işsizlik sigortası primi kesilmemesi, hem de işsizlik ödeneğinden yararlanılabilmesi için herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaması şartı nedeniyle, kendi istek ve iradeleri dışında işten çıkartılmış olsalar bile işsizlik maaşından yararlanamazlar.

İşsizlik Maaşı Ne Zaman, Nereye Ödenir?

İşsizlik maaşı başvuruyu izleyen ayın sonuna kadar sonuçlanır. Her ayın 5’inde işsizin hesap numarasına ödenir. Hesap veya IBAN bilgisinin paylaşılmadığı durumda PTT’ye işsiz kişi adına yatırılır.

KAYNAKÇA  :

• 4857 sayılı İş Kanunu.
• 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu.
• www.calisma.gov.tr
• www.mevzuat.gov.tr

06.03.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.