Orhan Kotan
İş Başmüfettişi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
orhankotan@gmail.com

Radyoloji Çalışanlarının Çalışma Süreleri

I-Giriş

Çalışma süresi tam olarak anlaşılamadan fazla çalışmanın anlaşılması mümkün değildir. Çalışma süresinin hesabı, gerek işçinin verimliliğinin sağlanması ve gerekse doğurduğu maddi haklar açısından çok önemlidir. İşçinin haftada kaç saat çalıştığı, günlük kaç saat çalıştığı işveren tarafından dikkatlice hesaplanmalıdır. Çalışma süresi kavramı kural olarak işçinin çalıştırıldığı işte geçen süreyi ifade eder. Bu yazımızda özellikle çalışma süreleri açısından kanunen korunan radyoloji çalışanları ile ilgili çalışma süreleri konusunu açıklamaya çalışacağız.    

II-4857 sayılı İş Kanunu Açısından Çalışma Süresi

4857 sayılı İş Kanununun çalışma süresi başlıklı 63. Maddesinde; Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 (kırk beş) saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 (on bir) saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz.

Yani İş kanunu çerçevesinde bir iş sözleşmesine dayalı olarak çalışan gerçek kişiler için haftalık azami çalışma süresi 45 saat, günlük azami çalışma süresi 11 saat olarak sınırlandırılmıştır.

III-Radyoloji, Radyom ve Elektrik ile Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Tüzük Yönünden Çalışma Süresi

Radyoloji teknikerleri/teknisyenlerinin çalışma saatleri özel olarak 3153 sayılı Kanun dayanak yapılarak çıkarılan “Radyoloji, Radyom ve Elektrik ile Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Tüzük”  kapsamında düzenlenmektedir.

Bu Tüzüğün 21. Maddesinde; “Röntgen ve radyom ile daimi olarak günde 5 (beş) saatten fazla çalışılamaz. Röntgen muayenehanelerinde pazardan başka ayrıca bir gün daha öğleden sonra tatil yapılmalıdır.”  şeklinde düzenleme ile radyoloji çalışanları için güzlük azami çalışma süresi günde 5 saat olarak sınırlandırılmış, yine pazar günlerinden başka çalışanlara yarım gün daha izin verilecektir denilmek suretiyle haftanın 5 günü tam yani 5 saat, haftanın 1 günü yarım yani 2,5 saat çalışma olacaktır. Buna göre radyoloji bölümünde çalışanların haftalık çalışma süresi 27,5 saat olacaktır.

IV-3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun Yönünden Çalışma Süresi

30.01.2010 tarih ve Resmi Gazetede yayımlanan 3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun Ek Madde 1 ile yeniden düzenlenmiş olup söz konusu hüküm şöyle düzenlenmiştir. “İyonlaştırıcı radyasyonla teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personelin haftalık çalışma süresi 35 saattir. Bu süre içerisinde, Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirtilen radyasyon dozu limitleri de ayrıca dikkate alınır. Doz limitlerinin aşılmaması için alınması gereken tedbirler ile aşıldığı takdirde izinle geçirilecek süreler ve alınacak diğer tedbirler Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” denilmek suretiyle de söz konusu kanun maddesi haftalık çalışma süresine 35 saat hükmü ile azami bir sınır koymaktadır.

Böylece daha önce radyoloji çalışanlarına ilişkin günlük 5 saat, haftalık 27,5 saat olan çalışma sınırı 30.01.2010 tarihinde yapılmış olan ek bir düzenleme ile haftalık 35 saat olarak düzenlenmiştir.

V-Şua İzni

Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında Tüzüğün 24. maddesinde “bu gibi müesseselerde, her röntgen mütehassısının veya röntgen ve radyom ile iştigal eden kimsenin senede dört hafta muntazaman devamlı tatil yapılması mecburidir” ifadelerine yer verilmiştir.  

Uygulamada şua izni adı verilen bu izin yıllık ücretli iznin haricinde olup işverenlerin çalışanlara bu izni de  kullandırmaları zaruridir.  Söz konusu iznin bölünerek değil, bir bütün halinde kullandırılması esastır.

VI-Sonuç

Yapılan işin niteliği dikkate alındığında radyoloji tekniker/teknisyenleri sürekli radyasyona maruz kalmakta olduklarından yaptıkları görev gereği bir takım özel düzenlemelere gerek duyulmaktadır. Yürürlükteki kanun hükümlerine göre haftalık çalışma süresi 35 saat olarak sınırlandırılmıştır. Ancak 35 saatlik çalışma süresinin üzerinde bir çalışma yapılması halinde personelin/çalışanın fazla çalışma ücreti hakkı doğmaktadır.

30.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.