5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer indirimler” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde; sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'sinin kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
04/03/2016 tarih ve 29643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğiyle 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine eklenen “10.6.1. İndirimin kapsamı” başlıklı bölümünde indirim uygulamasında;
“b) Ticari krediler faiz oranı, bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı olarak dikkate alınacak olan ve TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca Açılan Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları"ndan "Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan) (Tüzel Kişi KMH ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)" faiz oranınının”
dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Gelir İdaresince yayımlanan sirkülerlerde 2015, 2016 ve 2017 yılları için sermaye artırımı indirimi uygulamasında dikkate alınacak faiz oranları aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
Sirküler Tarihi |
Sirküler No’su |
Yıl |
Belirlenen Faiz Oranı |
30/01/2018 |
KVK-47/2018-1 |
2017 |
%17,06 |
15/02/2017 |
KVK-43/2017-1 |
2016 |
%13,57 |
05/04/2016 |
KVK-40/2016-2 |
2015 |
%14,65 |
Yukarıdaki tabloda yer verilen faiz oranlarının nasıl tespit edildiğine ulaşmak amacıyla TC. Merkez Bankasının web sitesinde yayımlanan istatistiki verilerden hareketle sırasıyla aşağıdaki adımlar takip edilmiştir.
Yukarıdaki adımları takip ettiğimizde bankalar tarafından ticari kredilere açılan faiz oranların her hafta için ayrı ayrı olmak üzere haftalık ortalamasına ulaşılmaktadır. İşte bu şeklide oluşturduğumuz tablodaki yılların son haftasına ilişkin oranlar ile sirkülerlerde yer alan oranların birbirine eşit olduğu görülmektedir. Diğer bir ifade ile sirkülerlerde belirlenen oranlar ilgili olunan yılın son haftası içerisinde kullandırılan ticari kredilerin faiz oranlarının haftalık ortalamasıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken konu ticari kredilere ilişkin faiz oranlarının, yılın son haftasında kullandırılan kredilerin haftalık ortalamasının değil yılın tamamında kullandırılan kredilerin yıllık ortalamasının alınması gerektiğidir.
Yılın tamamında kullandırılmış kredilerin yıllık ortalamasına ulaşmak için yukarıda yer alan faiz belirleme aşamalarında 9. Başlığı aşağıdaki gibi değiştirmek yeterli olacaktır:
Yıllık olarak oluşturulan rapora ilişkin ortaya çıkan oranları gösteren tablo aşağıdaki gibidir:
Yıl |
Yıllık Ortalama Faiz Oranı |
2017 |
%14,93 |
2016 |
%13,84 |
2015 |
%12,86 |
Sonuç olarak sirkülerlerde yer alan faiz oranları ile olması gereken faiz oranlarını karşılaştıran tablo aşağıdaki gibidir:
Yıl |
Sirkülerle Belirlenen Faiz Oranı (Yılın Son Haftasında Kullandırılan Kredilere İlişkin Haftalık Faiz Oranı Ortalaması) |
Yıllık Ortalama Faiz Oranı (Olması Gereken) |
FARK |
2018 |
%27,04 |
%24,07 |
%2,97 |
2017 |
%17,06 |
%14,93 |
%2,13 |
2016 |
%13,57 |
%13,84 |
%-0,27 |
2015 |
%14,65 |
%12,86 |
%1,79 |
Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-ı bendinde hüküm altına alınan teşvik niteliğindeki nakdi sermaye artış indirimine yönelik hesaplamada dikkate alınacak faiz oranının yılın tamamına ilişkin dönemin ortalamasının alınması gereğinin nedenlerine aşağıda yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen analizde, Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranını belirlemeye yönelik yayımlanan sirkülerlerde faiz oranı olarak ilgili olunan yılın son haftasında kullandırılan kredilerin haftalık ortalaması alındığı, ancak olması gereken faiz oranının yılın tamamında kullandırılan kredilerin yıllık ortalamasının alınması gerektiği tespit edilmiştir. Bu yolla faiz oranının 2016 yılı dışındaki yılların tamamında olması gerekenden yüksek belirlenmiş olduğu ve buna bağlı olarak kurumlar vergisi beyannamelerinde olması gerekenden fazla tutarda indirim yapılarak vergi ziyaına sebebiyet verildiği ve bu şekilde hesaplamaya devam edilirse ilerde vergi ziyaına sebebiyet verileceği düşünülmektedir.
12.06.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.