Nesimi Yaşar
Yeminli Mali Müşavir
E. Maliye Başmüfettişi
nesimiyasara@gmail.com

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Nezdinde Müşterilerini İncelemek

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir hakkında vergi incelemesi yaparken, o esnada mali müşavirin ofisinde bulunan müşterilerine ait defterlerin boş olduğu, gerekli muhasebe kayıtlarının yapılmamış olduğunun görülmesi üzerine, söz konusu boş defterlere el konulup, bu defterlerin sahibi müşteriler de vergi incelemesine alınıp, bütün KDV indirimleri reddedilebilir mi?

KONU İLE İLGİLİ MEVZUAT ve DEĞERLENDİRME

Vergi idaresinin, mükelleflerin vergi kanunlarına uyup uymadıklarını denetleme araçları ve denetleme işlevini yerine getirirken tabi olacağı kurallar, Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) ''Yoklama ve Vergi İncelemesi'' başlıklı yedinci kısmında; Yoklama, Vergi İncelemeleri, Arama ve Bilgi Toplama başlıklarını içeren dört bölümde, 127 ilâ 152/A maddeleri arasında düzenlenmiştir.

VUK’nun 134'üncü maddesinde “vergi incelemesi”nin tanımı; ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak şeklinde yapılmıştır.

Aynı Yasanın 3'üncü maddesinde de; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya normal ve olağan olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa yüklenilmiş, vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun ''incelemede uyulacak esaslar'' başlıklı 140'ıncı maddesinde, vergi incelemesine ilişkin kurallar, net ve açık olarak belirlenmiş, konunun detayları da Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te (Resmi Gazete tarih: 21.10.2011 sayı: 29868) açıklanmıştır.

Bu düzenlemelerle birlikte, inceleme elemanlarının, inceleme dönemini veya incelenen vergi türünü re'sen genişletme veya mevcut inceleme kapsamında başka mükellefleri de inceleme yetkisi sona erdirilmiştir. İlgili denetim elemanının vergi incelemesini genişletme talebinde bulunması halinde, görevlendirme yapma yetkisi, denetim biriminin takdirine bırakılmıştır.

VUK’na göre vergi incelemesinin, incelemeye tabi olan mükellef veya vergi sorumlusunun iş yerindeyapılması kural olup, iş yerinin müsait olmaması, ölüm ve işi terk gibi zorunlu hallerin varlığı ile mükellef veya sorumluların, incelemenin dairede yapılmasını isteme halleri, bu kuralın istisnalarıdır.

İncelemenin vergi müfettişinin resmi dairesinde yapılmasını gerektiren durumlarda, ibraz zorunluluğuna aykırı davranıştan söz edilebilmesi için defter ve belgelerin usulüne uygun tebliğ edilen yazıyla istenmesi, ayrıca ibraz için yükümlülere belli bir süre verilmesi gerekmektedir.

Vergi inceleme elemanlarının, gerekli gördükleri hallerde aramalı vergi incelemesi yapma yetkisi bulunmakla birlikte, bu aramanın da yetkili sulh yargıcından alınmış bir kararla yapılması gerekir.

SONUÇ

Serbest muhasebeci mali müşavirlik faaliyetiyle ilgili yapılan bir inceleme sırasında, muhasebe bürosunda muhafaza edilmekte olan, birçok mükellefin yasal defterlerinin boş olduğu, kayıtlarının işlenmediği tespit edilerek, bu defterlere el konulması, defterlerin asıl sahiplerinin haberi olmaksızın mali müşavir nezdinde tutanak düzenlenmesi, mükelleflerden usulüne uygun yazı ve süreyle defter ve belgelerin istenilmeksizin, muhasebe kayıtlarının yapılmadığından bahisle KDV indirimlerinin reddedilerek cezalı tarhiyat yapılması yasaya ve hukuka uygun bir uygulama değildir.

Konu ile ilgili olarak aynı paralelde Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun; Esas No: 2017/368, Karar No: 2017/626, Tarih: 13.12.2017 Kararı da mevcuttur.

KAYNAKÇA

T.C. Yasalar (10.01.1961). 213 sayılı Vergi Usul Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (10705 sayılı).

Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (Resmi Gazete tarih: 21.10.2011 sayı: 29868).

Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun da; Esas No: 2017/368, Karar No: 2017/626, Tarih: 13.12.2017 Kararı.

15.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.