Vergi ve cezanın kesinleşmesinden sonra, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere gönderilecek ödeme emri ile ilgili olarak 6183 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi aşağıdaki gibidir.
“ Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunur.
Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceği, müddetinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur. Ayrıca, borçlunun 114'üncü maddedeki vazifeleri ve bu vazifeleri yerine getirmediği takdirde hakkında tatbik edilecek olan ceza bu ödeme emrinde kendisine bildirilir.
Belediye hududu dışındaki köylerde bulunan borçlulara ödeme emirleri muhtarlıkça tebliğ olunur. Ödeme emirlerinin muhtarlığa tevdii tarihinden itibaren 15 gün içinde tebligat yapılmadığı takdirde ödeme emirleri tebliğ edilmemiş olan borçluların isimleri ödeme emri hüküm ve mahiyetindeki bir "ödeme cetveline" alınarak borçlular borçlarını ödemeye ve mal bildiriminde bulunmaya çağrılırlar. Ödeme cetveli köy ihtiyar kurulu kapısına bir örneği de köyde herkesin görebileceği umumi bir mahalle 10 gün müddetle asılmak suretiyle tebliğ olunur ve cetvelin asıldığı köy muhtarlığınca münadi vasıtasıyla ilan olunur. Cetvel asılırken ve indirilirken keyfiyet muhtarlıkça zabıt varakasıyla tespit edilir. Cebren tahsil ve takip ödeme emrinin tebliği veya ödeme cetvelinin indirilmesi tarihinde başlamış olur.
Borcunu vadesinde ödemeyenlere ait malları elinde bulunduran üçüncü şahıslardan bu malları 7 gün içinde bildirmeleri istenir. ”
Ödeme emrini tebliğ alan Limited Şirket ortağı 6183 Sayılı AATUHK Seri A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar da dikkate alındığında, aşağıdaki işlemleri yapmak durumundadır.
1. Limited şirket ortakları ŞİRKETTEN TAMAMEN VEYA KISMEN TAHSİL EDİLEMEYEN veya TAHSİL EDİLEMEYECEĞİ ANLAŞILAN AMME ALACAĞINDAN sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35 ‘inci Maddesinin birinci fıkrasına göre sorumlu olurlar.
Bu nedenle; ödeme emrini tebliğ alan Limited Şirket ortağı öncelikle söz konusu alacağın şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilmesi amacıyla şirkete ödeme emrinin gönderilip gönderilmediği veya tebliğ alınıp alınmadığı ( yapılan tebligatın tebliğ usullerine uygun olup olmadığı ) hususları araştırılmalıdır. Limited şirkete ödeme emri tebliğ edilmeden şirket ortağına tebligat yapılmış ise, yapılan işlem hatalı olup, şirket ortağına yapılan tebligatın iptal edilmesi gerekmektedir.
Tahsil edilemeyen amme alacağı terimi: Amme borçlusunun bu 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan mal varlığı araştırması sonucunda haczi kabil herhangi bir mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal varlığının satılarak paraya çevrilmesine rağmen satış bedelinin amme alacağını karşılamaması gibi nedenlerle tahsil edilemeyen amme alacaklarını,
Tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağı terimi: Amme borçlusunun haczedilen mal varlığına 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre biçilen değerlerin amme alacağını karşılayamayacağının veya hakkında iflas kararı verilen amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas masasından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gibi nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen takip muamelelerinin herhangi bir aşamasında amme borçlusundan tahsil edilemeyeceği ortaya çıkan amme alacaklarını,
İfade etmektedir.
2. Limited Şirket ortağı, amme alacağının doğduğu veya ödenmesi gerektiği zamanlarda şirket ortağı olup olmadığını araştırmalıdır. Eğer Limited şirket ortağı amme alacağının doğduğu veya ödenmesi gerektiği dönemde şirket ortağı ise amme alacağının ödenmesinden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35 ‘inci Maddesinin birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.
Öte yandan Limited Şirket ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35 ‘inci Maddesinin birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.
3. Limited Şirket ortağın, ödeme emrinde belirtilen ödeme yapmayı düşünüyor ise ödeme emrinin tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde vergi dairesine veya anlaşmalı bankalara ödeme yapması gerekmektedir.
4. 6183 Sayılı Kanunun 60 ’ıncı maddesi uyarınca amme borçlusunun yedi günlük sürede borcunu ödemediği ve dava açmadığı durumda bu süre içinde mal bildiriminde bulunması gerekmektedir. Amme borçlusu mal bildiriminde bulunmadığı takdirde, borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacak, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacaktır. 6183 Sayılı Kanunun 59 ’uncu maddesine göre asıl olan borcu karşılayacak miktarda mal bildiriminde bulunmaktır. Mal bildirimi servet beyanı olmadığından, borcuna yetecek miktarda mal bildiren amme borçlusunun daha fazlasını bildirmeğe zorlanması mümkün değildir.
Diğer taraftan Limited Şirket ortağının haczedilebilecek malları olmadığını bildirmesi mal bildirimi hükmündedir.
6. Limited Şirket ortağın ödeme emrinin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde vergi mahkemesinde 6183 sayılı Kanun’un 55’inci maddesine göre aşağıda belirtilen üç nedenden ötürü dava açabilir.
a. Böyle Bir Borcunun Olmadığı, |
b. Borcunu Kısmen Ödediği, |
c. Borcun Zamanaşımına Uğradığı, |
7. Dava açan Limited Şirket ortağı hakkında takip işlemleri, davayı gören mahkeme tarafından yürütmeyi durdurma kararı verilmediği sürece takip ve tahsil işlemleri devam eder. Bu nedenle açılacak davada yürütmeyi durdurma talep edilmesi amme borçlusunun lehine sonuç doğurabilecektir.
Ayrıca, açmış olduğu davada tamamen veya kısmen haksız çıkan Limited Şirket ortağının itirazının reddolunduğu miktardaki amme alacağı üzerinden 6183 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin beşinci fıkrasına göre %10 haksız çıkma zammı tahsil edilir. Bu düzenleme, ödeme emrine karşı mesnetsiz dava açılmasını önlemeye yönelik bir düzenleme olduğundan, ödeme emrine karşı açılan davaların reddi halinde kesinleşecek kararlar üzerine %10 zammın uygulanması gerekmektedir. 6183 sayılı Kanunda %10 zammın hangi sürede ödeneceğine yönelik özel bir düzenleme yer almadığından, bu alacağın vadesinin 6183 sayılı Kanunun 37’ nci maddesine göre amme borçlusuna Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılacak tebliğ ile verilecek bir aylık ödeme süresi ile belirlenmesi gerekmektedir. Haksız çıkma zammına, süresinde ödenmemesi halinde gecikme zammı uygulanmamaktadır.
9. Limited Şirket ortağının, borcun tamamına veya bir kısmına karşı vergi mahkemesinde açtığı davanın tamamen veya kısmen reddi halinde, ret kararının kendisine tebliği tarihinden itibaren 7 gün içinde mal bildiriminde bulunmak mecburiyetindedir. Bu 7 günlük süre içerisinde ödeme emrine konu borcun tamamen ödenmesi halinde mal bildiriminde bulunma yükümlülüğü de ortadan kalkmaktadır. Diğer taraftan, vergi mahkemesinde açtığı davayı kaybeden borçlunun itiraz edilen borç tutarına göre istinaf ve temyiz yoluna başvuru yapma hakkı bulunmaktadır.
10. Dava açılması durumunda mal bildiriminde bulunmak zorunda olmayan mükellef, açılan davanın kısmen ya da tamamen borçlu aleyhine sonuçlanması durumunda, borçlunun ayrıca bir bildirim beklemeksizin ret kararının kendisine tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde ret olunan tutar kadar mal bildiriminde bulunması gerekmektedir.
01.09.2014
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.