YAZARLARIMIZ
Necdet Doğruç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
necdetdogruc@gmail.com



Kurumlarda Dönem Karı ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıklarının Ayrılması ve Örneklerle Muhasebe Kayıtları

TEBLİĞ:1 sıra no lu muhasebe sistemi uygulama gnl tebliği

KULLANILACAK HESAPLAR

102 BANKALAR

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR

370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER KARŞILIKLARI

371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE DİĞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI

691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER KARŞILIKLARI

692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

570 GEÇMİŞ YIL KARLARI

590 DÖNEM NET KARI

591 DÖNEM NET ZARARI

ÖRNEKLER

3 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ ÖDENMESİ DURUMU

A A.Ş

1.DÖNEM    200.000TL

2. DÖNEM  100.000 TL

3. DÖNEM  300.000 TL

TOPLAM     600.000 TL GEÇİCİ VERGİ TAH ETMİŞ VE BANKA KANALIYLA ÖDEMİŞTİR. A. A.Ş  2024 HESAP 4.000.000 TL KAR ELDE ETMİŞTİR. KURUMLAR VERGİ BEYANNAMESİNDE İNDİRİM VE İLAVE EDİLECEK BİR TUTAR BULUNMAMAKTADIR.

KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI  :4.000.000 TL

KURUMLAR VERGİSİ %25           :1.000.000 TL TAH ETMİŞTİR.

1 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

------------------------------------31/03/2024---------------------------------

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  200.000

                             360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    200.000

1 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

---------------------------------------/--------------------------------------------

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    200.000

                                    102 BANKALAR                           200.000

GEÇİCİ VERGİNİ ÖDENMESİ

---------------------------------/---------------------------------------

2. GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

-------------------------------30/06/2024-----------------------------

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  100.000

                                      360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    100.000

2 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

--------------------------------------/-------------------------------------

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    100.000

                                    102 BANKALAR                           100.000

GEÇİCİ VERGİNİ ÖDENMESİ

-------------------------------------/---------------------------------------

3. GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

-------------------------------30/09/2024--------------------------------------

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  300.000

                                      360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    300.000

3 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

---------------------------------------/---------------------------------------------

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    300.000

                                    102 BANKALAR                           300.000

GEÇİCİ VERGİNİ ÖDENMESİ

-----------------------------/------------------------------------------

KURUM MATRAHI                              :4.000.000 TL

KURUMLAR VERGİ  S %25               :1.000.000 TL

ÖDENEN GEÇİCİ VERGİ MAHSUP-  :   600.000 TL

 ÖDENECEK  KURUMLAR VERGİSİ :   400.000 TL

------------------------------------------31.12.2024-------------------------------------

371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK   600.000

                            193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  600.000

GVK 252 NO LU TEBLİĞ GEREĞİ ÖDENEN GEÇİCİ VERGİNİN İLGİLİ HESABA VİRMANI

---------------------------------------------/---------------------------------------------

Beyanname Üzerinden Hesaplanan Vergiye Mahsup(GVK 252 NOLU GNL TEBLİĞ)

Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden ilgili hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde ödenen geçici vergi mahsup edilir.

Mahsup işleminin yapılabilmesi için, tahakkuk ettirilmiş geçici verginin ödenmiş olması gerekmektedir. Geçici vergi dönemleri itibariyle tahakkuk ettirilmiş, ancak ödenmemiş bulunan geçici verginin yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün değildir.

Tahakkuk ettirilmiş ancak ödenmemiş olması dolayısıyla yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup imkanı bulunmayan geçici vergi tutarları terkin edilir. Terkin edilen geçici vergi tutarı için vade tarihinden terkin edilmesi gereken tarih olan yıllık beyannamenin verilmesi gereken kanuni sürenin başlangıç tarihine kadar gecikme zammı uygulanır.

----------------------------------------31.12.2024----------------------------------

691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR   1.000.000

             370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR       1.000.000

KURUMLAR VERGİSİ KARŞILIĞI AYRILMASI

-----------------------------------------31.12.2024----------------------------------

690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI      4.000.000 TL

               691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR   1.000.000 TL

               692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI                          3.000.000 TL                     

İLGİLİ HESAPLARA VİRMA

------------------------------------------31.12.2024-------------------------------

692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI                 3.000.000 TL

                                                  590 DÖNEM NET KARI                         3.000.000 TL

İLGİLİ HESABA VİRMAN

----------------------------------------/-----------------------------------------------

  BU KAYITLARDAN SONRA HESAP BAKİYELERİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.

 371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK   600.000 TL   (B)

 370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR          1.000.000 TL   (A)

 590 DÖNEM NET KARI                                                          3.000.000 TL  (A)

2025 HESAP DÖNEMİNDE  YAPILACAK MUHASEBE KAYITLARI

-----------------------------------01/01/2025---------------------------------------

590 DÖNEM NET KARI    3.000.000 TL

                                570 GEÇMİŞ YIL KARLARI  3.000.000 TL

VİRMAN  

-----------------------------------30/04/2025------------------------------------------

370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR       1.000.000 TL

          371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK       600.000 TL

          360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR                                           400.000 TL

KURUMLAR VERGİSİ TAHAKKUKU

---------------------------------------------------/--------------------------------------------------

BİRİNCİ VE İKİNCİ DÖNEM GEÇİCİ VERGİNİN ÖDENMESİ  SON  DÖNEM GEÇİCİ VERGİNİN ÖDENMEMESİ DURUMU

 A A.Ş

1.DÖNEM    200.000TL

2. DÖNEM  100.000 TL

3. DÖNEM  300.000 TL

TOPLAM     600.000 TL GEÇİCİ VERGİ TAH ETMİŞ VE 300.000 TL BANKA KANALIYLA ÖDEMİŞTİR. SON DÖNEM GEÇİCİ VERGİ ÖDENMEMİŞTİR. A. A.Ş  2024 HESAP 4.000.000 TL KAR ELDE ETMİŞTİR. KURUMLAR VERGİ BEYANNAMESİNDE İNDİRİM VE İLAVE EDİLECEK BİR TUTAR BULUNMAMAKTADIR.

KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI  :4.000.000 TL

KURUMLAR VERGİSİ %25           :1.000.000 TL TAH ETMİŞTİR.

ÖDENEN GEÇİCİ VERGİ                  :300.000 TL

ÖDENMEYEN GEÇİCİ VERGİ          :300.000 TL

1.GEÇİCİ DÖNEMİ

---------------------------------31/03/2024--------------------------------------

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  200.000 TL            

                                      360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    200.000 TL

1 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

-------------------------------------------/------------------------------------------

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    200.000 TL

                                    102 BANKALAR                        200.000 TL

GEÇİCİ VERGİNİ ÖDENMESİ

------------------------------------/-------------------------------------

2. GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

-----------------------------30/06/2024-------------------------------

193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  100.000

                                      360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    100.000

2 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

-----------------------------------/----------------------------------------

360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    100.000

                                    102 BANKALAR                           100.000

GEÇİCİ VERGİNİ ÖDENMESİ

 -----------------------------------/----------------------------------------     

3. GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

---------------------------------------30.09.2024---------------------------------------

 193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR       300.000 TL

                                      360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR    300.000 TL

3 DÖNEM GEÇİCİ VERGİ TAH

------------------------------------------/----------------------------------------------

-----------------------------------------31.12.2024-----------------------------------------------

371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK              300.000

             193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR                                     300.000

GVK 252 NO LU TEBLİĞ 2.2 VE TEK DÜZEN HESAP PLANINA GÖRE

 GEÇİCİ VERGİLERİN  ÖDENEN TUTARININ  İLGİLİ HESABA VİRMANI

------------------------------------------31.12.2024---------------------------------------------

691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR   1.000.000

             370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR                   1.000.000

KURUMLAR VERGİSİ KARŞILIĞI AYRILMASI

----------------------------------  31.12.2024-------------------------------------------

690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI      4.000.000 TL

               691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR   1.000.000 TL

               692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI                          3.000.000 TL                     

İLGİLİ HESAPLARA VİRMAN

------------------------------------------31.12.2024------------------------------------

692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI                 3.000.000 TL

                                          590 DÖNEM NET KARI                         3.000.000 TL

İLGİLİ HESABA VİRMAN

------------------------------------------/------------------------------------------------

BU KAYITLARDAN SONRA HESAP BAKİYELERİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.

 193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR               300.000     (B)

 360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR                                    300.000     (A)

 371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK   300.000 TL (B)

 370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR          1.000.000 TL( A)

 590 DÖNEM NET KARI                                                          3.000.000 TL (A)

2025 HESAP DÖNEMİNDE  YAPILACAK MUHASEBE KAYITLARI

-----------------------------------------01.01.2025------------------------------------

590 DÖNEM NET KARI    3.000.000 TL

                                570 GEÇMİŞ YIL KARLARI  3.000.000 TL

VİRMAN  

------------------------------------------30.04.2025/-----------------------------------

  360  ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR            300.000

                                 193  HESAP PEŞİN ÖDENEN  VERGİ VE FONLAR  300.000

 KURUMLAR VERGİSİ BEYANININ VERİLMESİ 
ÖDENMEYEN GEÇİCİ VERGİ HESABININ KAPATILMASI          

------------------------------------------/-----------------------------------------------

Tahakkuk ettirilmiş ancak ödenmemiş olması dolayısıyla yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup imkanı bulunmayan geçici vergi tutarları terkin edilir.

GVK 252 NOLU GNL TEBLİĞ 2.2)

------------------------------------------30.04.2025---------------------------------------

370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR          1.000.000 TL

                  371 DÖNEM KARININ  PEŞİN ÖDEN  VERGİ VE DİĞ YÜK   300.000 TL

                  360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR                                       700.000 TL

KURUMLAR VERGİSİ TAHAKKUKU

-----------------------------------/--------------------------------------------------------

GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE  ZARAR OLUŞMASI HESAP DÖNEMİ SONUNDA KKEG DOLAYI KURUMLAR VERGİSİNİN ÇIKMASI DURUMU

B A.Ş  31.12.2024

DÖNEM ZARARI   690 HES            (-)     :   600.000 TL

KKEG                                              (+)   :1.200.000 TL

KURUM MATRAHI                                 :   600.000 TL

KURUMLAR VERGİSİ   %25                 :   150.000 TL

-----------------------------------31.12.2024----------------------------------------------

691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR   150.000 TL

                           370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR  150 000  TL

KURUMLAR VERGİSİ KARŞILIĞI AYRILMASI

-----------------------------------31.12.2024----------------------------------------------

 692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI       750.000 TL

                        690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI                                     600.000 TL

                        691 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR     150.000 TL

 VİRMAN   

-----------------------------------31.12.2024-----------------------------------------------

591 DÖNEM NET ZARARI      750.000 TL

                                      692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI       750.000 TL

VİRMAN

-----------------------------------01.01.2025---------------------------------------   

580 GEÇMİŞ YIL ZARARLARI         750.000 TL

                                          591 DÖNEM NET ZARARI      750.000 TL

VİRMAN                        

-----------------------------------30.04.2025--------------------------------------- 

370 DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞ YASAL YÜK KAR     150 000  TL

                                  360 ÖDENECEK  VERGİ VE FONLAR            150.000 TL

ÖDEN VERGİ VE FON VİRMANI

---------------------------------------/-----------------------------------------------

KONUMUZU ÖZETLERSEK

1- YIL İÇİNDE ÖDENEN GEÇİCİ VERGİLER 31.12.2024 TARİHİNDE 371 HESABA VİRMAN OLACAK.

2- 4. DÖNEM GEÇİCİ VERGİ BEYANI KALDIRILDIĞI İÇİN GEÇİCİ VERGİ TUTARLARI KURUMLAR VERGİSİNDEN MAHSUP İŞLEMİNE AİT MUHASEBE KAYDI ERTESİ YIL 2025/ NİSAN AYINDA YAPILACAKTIR.

3- YIL İÇİNDE ÖDENMEYEN GEÇİCİ VERGİ TUTARI 193 HESAP 31.12.2024 TARİHLİ BİLANÇODA YER ALACAK.

4- KURUMLAR VERGİSİ BEYAN TARİHİNE KADAR GEÇİCİ VERGİ ÖDENMEDİĞİ TAKDİRDE 193 HESAP VE 360 HESAP KAPATILACAK.

5- DÖNEM ZARARI OLUP KKEG DOLAYI KURUMLAR VERGİSİ ÇIKMASI DURUMUNDA VERGİ KARŞILIĞI KADAR ZARAR

TUTARI ARTACAKTIR.

07.02.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.

GÜNDEM