Mustafa Kulak
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
mustafa.kulak06@gmail.com

E-Fatura Düzenlenmesi Gerekirken Vergi Kimlik Numarasının Hatalı Yazılmasından Dolayı E-Arşiv Fatura Düzenlenmesi Nedeniyle Kesilen Özel Usulsüzlük Cezası Yasal Mı?

I- GİRİŞ

Ticari hayat içerisinde özellikle emtia ve hizmet alışlarında fatura düzenlenmesi esnasında vergi kimlik numarasının yanlış söylenmesi veya yanlış yazılması üzerine satıcı firmanın sizin şirketinizin e-fatura mükellefi olmadığını düşünülerek e-arşiv düzenlemesi neticesinde özel usulsüzlük cezası ile muhatap olunmaktadır.

Fatura, 213 sayılı VUK’un 229. maddesinde “Satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır” şeklinde tanımlanmıştır.

E-Fatura ülkemizde ilk olarak 05.03.2010 tarihinde yayınlanan 397 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile başlamış bulunmaktadır. Daha sonra yayınlanan tebliğler ile e-fatura ve a-arşiv faturalarının kapsam alanları genişletilmiştir.

Yazımızın konusu, vergi idaresinin bu tür işlemler ile ilgili e-fatura düzenlenmesi gerekirken sehven vergi kimlik numarasının hatalı yazılması nedeniyle e-arşiv fatura düzenlenmesi sonucu vergi mevzuatı ve yargı kararları çerçevesinde VUK’un 353/1 maddesi kapsamında uygulanan özel usulsüzlük cezasının yasal olup olmadığını oluşturmaktadır.

II- TEBLİĞDE İFADE EDİLEN E-FATURA ve E-ARŞİV FATURA AÇIKLAMASI

509 Sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde; e-fatura ve e-arşiv fatura tanımlamaları şu şekilde yapılmıştır.

Elektronik Fatura (e-Fatura) : Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun olan ve elektronik belge biçiminde oluşturulan faturadır.

Elektronik Arşiv Fatura (e-Arşiv Fatura) : Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun şekilde elektronik ortamda oluşturulan ve e-Fatura dışında kalan elektronik faturadır. 

E-fatura ile e-arşiv fatura; içeriği ve bulunması zaruri bilgiler yönünden; tümü yönleri ile birebir aynıdır.

III-İDARE ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASINI NASIL TESPİT EDİYOR?

Özellikle iade talep mükelleflerde, KDV İadesi Kontrol Raporuna İstinaden; GEK08-1.Alt Mükelleflerin Belge Basım Bilgileri Kontrolü ve GEK17.E-Fatura Uygulaması Kapsamındaki Mükelleflerin Fatura Bilgileri Kontrolünde bu faturaların veri ambarında bulunmadığı tespitine istinaden işlem tesis edilmektedir.

VUK’un 364 maddesine “Vergi cezalarını gerektiren olaylar vergi dairelerince veya yoklamaya ve vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından tespit olunur. Yoklama ve vergi incelemesi sırasında rastlanan, vergi cezasını gerektirici olayların, raporlarda gösterilmesi, delillerin kaybolması ihtimalinin bulunduğu hallerde bunların tutanakla tespit edilmesi mecburidir.” Şeklinde amir hükme rağmen KDV iade kontrol raporuna istinaden özel usulsüzlük cezasının işlem tesis edilmesi tamamıyla hatalı bir uygulamadır.

Vergi Usul Kanunu’nun 353/1 nci maddesi kapsamında e-Fatura mükelleflerin birbirlerine e -Fatura yerine e-Arşiv fatura düzenlendiği gerekçesiyle düzenlenen e-Arşiv faturasının hiç düzenlenmemiş sayılmasına istinaden özel usulsüzlük cezasının kesilmesi tamamıyla hatalı bir uygulamadır. Çünkü süresinde düzenlenmemiş bir fatura söz konusu değildir. Aksine yasanın öngördüğü şekil şartlarına istinaden elektronik bir belge tanzim edilmiştir. Vergi Usul Kanunu’nun 353/1 nci maddesi kapsamında verilmemiş, alınmamış veya gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmediği, kağıt ortamında düzenlenmediği, VUK’nun 227 ve 231 nci maddeleri kapsamına da girmediğinden ötürü ceza tatbikinin hukuken kabul edilmesine ve adil bir müeyyide olduğunu söylenebilmesine imkan bulunmamaktadır.

IV-İDARENİN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASINDA DANIŞTAY’IN GÖRÜŞÜ NE YÖNDE?

Danıştay 3. D. 2021/4154 sayılı kararında; “…..Vergi kimlik numarasının hatalı yazılması nedeniyle e-Fatura yerine e-Arşiv fatura kesilmesi, kabahatlerde ihmal cezayı kaldırmadığından özel usulsüzlük cezasını gerektirse de, elektronik belge tanımı her ikisini de kapsadığından yasal değil ve kesilemez.” Yönünde karar vermiştir.

V-SONUÇ

Vergi Usul Kanunu’nun 353/1 nci maddesi kapsamında e-Fatura mükelleflerin birbirlerine e -Fatura yerine e-Arşiv fatura düzenlendiği gerekçesiyle düzenlenen e-Arşiv faturasının hiç düzenlenmemiş sayılmasına istinaden özel usulsüzlük cezasının kesilmesi kanun hükmüne uygun olmayan, suç ve cezai hükmün oluşmadığı davranıştan, mükelleflerin cezalandırılmasının hukuki ve adil değildir. KDV iadesi kontrol raporuna göre e-Fatura uygulaması kapsamında bulunulduğu halde düzenlenen faturaların e-Arşiv fatura ortamında düzenlendiğinin tespit edilmesi dışında, yasada öngörülen tutanağın düzenlenmemesi ve konuya taraf olan kişiler nezdinde imza altına alınmaması nedeniyle kesilen cezanın geçersiz sayılması ve kaldırılması gerekir.

İdarenin cezai yaptırımlarını yasal zemine taşımalıdır. Yargı kararlarına bakıldığında bu cezaların iptal edileceği ve Hazinenin vekalet, dava masrafları vb maliyetler ile karşı karşıya kalacağı açıktır.

Özellikle KDV İade talep eden mükelleflerin bu tür cezalar ile karşı karşıya kalınmaması için düzenlenen elektronik faturalarda vergi kimlik numaralarının kontrol edilmesi önem arz etmektedir.

17.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.