Finansal kiralama, bir yatırım malının mülkiyetinin finansal kiralama şirketinde kalarak, belirlenen kiralar karşılığında kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve mülkiyetin sözleşmede belirlenen değer üzerinden dönem sonunda kiracıya geçmesini sağlayan bir finansman yöntemidir. Finansal kiralama, yatırımcıların ihtiyaç duydukları yatırım mallarının öz kaynak veya banka kredisi kullanılarak satın alınması yerine, bir finansal kiralama şirketinden kiralanması; firmaların işletme sermayelerini daha akılcı bir şekilde kullanmalarını sağlayarak verimliliğin ve kârlılığın artmasında önemli rol üstlenmektedir.[1]
Yazımızda finansal kiralama sözleşmesi kapsamında alınan binek otomobilin KDV’si indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususu, idarenin konu ile ilgili özelgeleri de dikkate alınarak irdelenecektir.
3065 sayılı KDVK’nın 30/b maddesinde; faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV’nin, mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.[2]
İdare KDV 30/b maddeyi gerekçe göstererek, finansal kiralama yoluyla kiralanan binek otolar için ödenen KDV'lerin indirilemeyeceğini ifade etmiştir. Danıştay da eski kararlarında bu konuyu satış olarak değerlendirip KDV indirimine izin vermemiştir.
Finansal kiralama için KDV'nin düşük oranlı uygulandığı dönemlerde konu üzerinde idare mükellefleri yakın markaj altına almamıştı. Ama bildiğiniz üzere yapılan bir değişiklikle finansal kiralama işlemlerinde, işleme konu malın tabi olduğu oran uygulanmaya başlayınca KDV iadelerinde binek oto leasing KDV'lerinin indirime konu edilmemesi gerektiği yönünde eleştirisinin söz konusu olduğu ve bu giderlerin listeden çıkarılmasını istemektedir.
Bu konuda İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın verdiği 19.04.2013 tarih ve 39044742-KDV.30-602 sayılı özelgesinde; İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, serbest muhasebeci mali müşavir olarak faaliyette bulunduğunuz; leasing (finansal kiralama) yöntemi ile 4 yıl vadeli binek aracı almak istediğiniz ve söz konusu araçların 4 yıl süresince finansal kiralama şirketi üzerinde kayıtlı olacağı belirtilerek bu araca ait amortisman ile tamir, akaryakıt ve diğer giderlerin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır. Buna göre, finansal kiralama işleminin süre bitiminde malın mülkiyetinin kiracıya geçmesi durumunda, binek otomobillerine ait yüklenilen KDV’nin indirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Sözleşme sonunda malın kiraya verende kalması durumunda ise söz konusu işlem bir kiralama hizmeti olarak değerlendirileceğinden, kira tutarları üzerinden ödenen KDV indirim konusu yapılabilecektir. Öte yandan, finansal kiralama yöntemi ile kiralanan aracın mesleki faaliyette kullanılması şartı ile kullanım aşamasındaki akaryakıt, bakım ve benzeri giderler nedeniyle yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.[3]
Konu ile başka bir özelgede; parelel yönde görüş verildiği anlaşılmış olup, verilen özelgede; İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın verdiği 02.12.2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.35.17.01-35-02-121 sayılı özelgesinde; Finansal kiralama ile şirketinize almış olduğunuz binek araçlar için aylık olarak ödenen kira bedellerine ilişkin olarak düzenlenen faturalarda hesaplanan katma değer vergilerinin (KDV) indirim konusu yapılıp yapılmayacağının bildirilmesi istenilmektedir. Finansal kiralama işleminin süre bitiminde malın mülkiyetinin kiracıya geçmesi durumunda, binek otomobillerine ait yüklenilen KDV’nin indirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Sözleşme sonunda malın kiralayanda kalması durumunda ise söz konusu işlem bir kiralama hizmeti olarak değerlendirileceğinden, kira tutarları üzerinden ödenen KDV indirim konusu yapılabilecektir.[4]
İdarenin vermiş olduğu görüşe katılmak mümkün değildir KDV 30/b maddesini gerekçe göstererek binek oto satışlarında geçerli olan bir kuralı, finansal kiralama için de kıyas yoluyla uygulanmaya çalışılmıştır. Alıcının kiralamış olduğu binek otomobili kiralama süresi bitince alıp almama konusunda sözleşme özgürlüğünün bulunduğu, finansal kiralama müddetince otomobilin mülkiyeti finansal kiralama şirketine ait olduğu, kiracı edimlerini tam olarak yerine getirmedikçe ve asgari 4 yıl geçmedikçe mülkiyetin devri mümkün olmayacaktır. KDV’nin 30/b maddeye dayanak gösterilerek indiriminin engellenmesi hukuki değildir.
[1] Ahmet EROL - A. Ercan YILDIRIM - M. Vefa TOROSLU, Tüm Yönleriyle Finansal Kiralama (Leasing), Yaklaşım Yayıncılık, 2011, s.32
[2] 3065 sayılı KDVK’nın 30/b maddesi
[3] İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın verdiği 19.04.2013 tarih ve 39044742-KDV.30-602 sayılı özelgesi
[4] İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın verdiği 02.12.2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.35.17.01-35-02-121 sayılı özelgesi
05.08.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.