Mustafa Bizimyer
Vergi Müfettiş Yardımcısı
mustafabizimyer@live.com

Yıl İçinde Birden Fazla İşyerinde Çalışanlar Vergi Kaybına mı Neden Oluyor?

Hatırlanacağı üzere, Muhtasar Beyanname ile SGK Prim Bildirgesinin birleştirilmesine ilişkin uygulamanın başlangıç tarihi (Amasya, Bartın ve Çankırı illeri hariç olmak üzere) 1/10/2018 olarak belirlenmişti.

Ancak; Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 5) ile söz konusu uygulamanın başlangıç tarihi ertelenerek 01/07/2019 olarak yeniden belirlenmiş olup şu anda yürürlüktedir.

Vergi daireleri artık SGK’nın sistemine erişebildiğinden, ücret geliri elde etmiş kişilerin geriye dönük vergilendirilmesi ile ilgili çalışmalara başlamış bulunmaktadır.

Bu çalışmalar ışığında geçmiş yıllara dönük gelir vergisi beyannamesi vermesi gerektiği halde vermeyen ücretlilere pişmanlık ve ıslah hükümlerinden yararlanarak beyanname vermeleri hususu ile ilgili tebliğler yapılmaktadır.

Gelir Vergisi Kanununa göre ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde esas olan kaynaktan kesinti sureti olsa da belli şartlarda ücret geliri elde edenler yıllık beyanname vermek durumundadırlar. Bu kapsamda;

- Ücretleri tevkif suretiyle vergilendirilmeyenler,

- Tevkifata tabi olup birden fazla işverenden ücret geliri elde eden ve Gelir Vergisi Kanunu 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar, (2018 yılı için 34.000-TL)

ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bağlı oldukları vergi dairesine bildirmek zorundadırlar. Bu kişilerin kendilerinden dönem içinde yapılan kesintileri beyanname üzerinde mahsup edeceği ise izahtan varestedir.

Vergi dairelerinin yapmış olduğu ücretlilere yönelik geriye dönük çalışma, aynı anda birden fazla işverenden ücret alanları kapsadığı gibi yıl içinde iş değiştirme nedeniyle birden fazla işverene tabi olarak çalışanları da kapsamaktadır.

Örneğin 2018 yılı içinde üç ayrı hukuk bürosunda ücretli olarak çalışmış olan bir avukatla ilgili irdeleme yapalım.

Avukat (A)’nın yıl içinde toplam;

- 1.işverenden aldığı brüt ücret: 20.000-TL

- 2.işverenden aldığı brüt ücret: 32.000-TL

- 3.işverenden aldığı brüt ücret: 48.000-TL olsun.

Bu örneğe göre Avukat (A)’nın birden sonraki işverenden almış olduğu ücret toplamı 2018 yılı için 34.000-TL’yi aştığından, 100.000-TL matrahla beyanname vermesi ve yıl içinde kendisinden tevkif edilen vergi tutarını mahsup etmesi gerekmektedir.

Tam da bu noktada birden sonraki işverenler, Avukat (A)’nın kümülatif yani yeni iş yerinde işe başladığı tarihe kadar olan toplam brüt ücret gelirini (kasten, bilgisizlikten veya ihmalen) sormadıkları için Gelir Vergisi Kanunu 103 üncü maddede yazılı tarifenin birinci gelir diliminde yer alan %15’lik kesinti oranından başlayarak stopaj yapmaktadırlar. Bu durumun ise vergi kaybına (ziyaına) neden olduğu aşağıdaki hesaplama ile görülecektir:

2018 yılında kümülatif tutar dikkate alınmaz ise, şirketler tarafından Avukat (A)’dan kesilen vergi tutarı 3.260-TL + 5.660-TL + 9.840-TL = 18.760-TL olacaktır.

Oysaki (A)’dan yıl içinde kesilmesi gereken toplam stopaj tutarı, kümülatif tutar olan 100.000-TL’lik matrah dikkate alınarak hesaplanan 23.880-TL olmalıydı. Dolayısıyla ücret gelirini yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olan avukatımız burada (23.880-TL - 18.760-TL =) 5.120-TL eksik vergi ödemiş olacak, bundan dolayı tarhiyata ve incelemeye tabi tutulabilecektir.

Birden sonraki işverenden aldığı ücret toplamı 2018 yılı içinde 34.000-TL’yi aşmasına rağmen yıllık beyanname vermeyen avukatımız vergi dairesinden gelen tebligat ile derhal Vergi Usul Kanunu 371 inci madde hükümlerine uygun olarak ‘Pişmanlık Beyannamesi’ adı altında yıllık beyannamesini vermeli, vergi aslı, usulsüzlük cezası ve pişmanlık zammını beyannamenin verilme tarihinden itibaren 15 gün içinde ödemeli ve geç ve eksik tahakkuktan dolayı oluşan 5.120-TL’lik 1 kat vergi ziyaı cezasından kurtulmalıdır.

Vergi dairelerinin yapmış olduğu bu çalışma çok yerinde olup, gerek vergi dairesi gerekse de Vergi Usul Kanununa göre incelemeye yetkili kişiler üzerindeki iş yükünün artmasını engelleyecektir. Bu duruma muhatap olanların re’sen bilgi almaları ve geriye dönük durumlarını kontrol etmeleri yararlarına oalcaktır.

10.07.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.