Emlak vergisi, belediyeler tarafından tarh, tahakkuk ve tahsil edilen bir vergidir. Vergi türlerini gelir, harcama ve servet üzerinden alınmaları bakımından üçe ayırdığımızda emlak vergisi; motorlu taşıtlar vergisi ve veraset ve intikal vergisi ile beraber servet üzerinden alınan vergiler kategorisinde yer alır.
Emlak vergisinin konusuna arsa, arazi, işyeri ve konutlar girmekte olup verginin mükellefi malikler, varsa intifa hakkı sahipleri, her ikisi de yoksa bunlara malik gibi tasarruf edenlerdir.
Emlak vergisi mükellefiyeti;
-Yeni bina inşa edilmesi (Mevcut binalara ilaveler yapılması veya asansör veya kalorifer tesisleri konulması yeni inşaat hükmündedir),
- Arazinin parsellenmek suretiyle arsalar haline getirilmesi,
- Bir binanın kullanış tarzının tamamen değiştirilmesi veya bir binanın ikamete mahsus mahallerinden bir kısmının dükkân, mağaza, depo gibi ticaret ve sanat icrasına mahsus hale dönüşmesi hallerinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,
- Takdir komisyonları tarafından dört yılda bir yapılan takdir işlemlerinde ise takdir işleminin yapıldığı tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlar.
Emlak vergisi oranları;
- konutlarda ve arazilerde binde 1,
- işyerlerinde binde 2,
- arsalar için ise binde 3’tür.
Ülkemizdeki büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde bu oranlar iki kat yani %100 artırımlı olarak uygulanmaktadır. Cumhurbaşkanının, bu vergi oranlarını yarısına kadar indirmeye, üç katına kadar artırmaya yetkisi olduğunu da ayrıca ifade edelim.
Emlak vergisine istinaden yapılan ek bir ödemeye de burada değinmek gerekiyor. Yukarıda belirtilen oranlara göre ödeme yapan mükelleflerden, emlak vergisinin %10’u kadar ayrıca ‘tabiat varlıklarını koruma payı’ tahsilatı da yapılmaktadır, bilginize.
Emlak vergisinde önceleri (09.04.2002 tarihine kadar) beyan sistemi yer almaktaydı ve mükellefler bu vergi ile ilgili beyanname vermek durumundaydı. Anılan tarihten itibaren vatandaşlar sadece bağlı bulunduğu belediye giderek örneğin, “ben yeni ev aldım, bilgileri de bu” şeklinde bir bildirimde bulunmakla bu yükümlülüğünü yerine getirmiş olacaktır.
Emlak vergisi, Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre hesaplanan vergi değeri esas alınarak yıllık olarak tarh olunur. Bu değer (Vergi Değeri);
- Arsa ve araziler için takdir komisyonlarınca dört yılda bir belirlenen değer üzerinden,
- Binalar (işyeri ve konut) için ise, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre ve Şehir Bakanlıklarınca müştereken tespit ve ilân edilecek bina metrekare normal inşaat maliyetleri ile takdir komisyonlarınca dört yılda bir hesaplanan arsa veya arsa payı değeri esas alınarak Cumhurbaşkanınca hazırlanacak yönetmelik hükümlerinden yararlanılmak suretiyle hesaplanacaktır.
Vergi değeri, mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren her yıl, bir önceki yıl vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunur. Geçen yıl edindiğiniz emlak vergisine konu bir varlıkla ilgili ödemiş olduğunuz vergiler bu yıl, yeniden değerleme oranının yarısı kadar yani yaklaşık %12 kadar artırılarak yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilecektir.
Vergi değerinin hesabında bin liraya, vergi değeri üzerinden hesaplanan vergi miktarında ise bir liraya kadar olan kesirler dikkate alınmaz.
Adınıza tarh ve tahakkuk ettirilen bu verginin yarısı 31 Mayıs’a kadar, diğer yarısı ise 30 Kasım’a kadar gayrimenkulün bulunduğu belediyeye ödenmelidir. Ödenmeyen kısım için her ay %2 oranında gecikme zammı adınıza tahakkuk ettirilecektir.
En fazla brüt 200 m2 ve tek bir konuta sahip olup;
- Hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler (ev hanımı, işsizler vb.),
- Geliri sadece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aldığı aylıktan ibaret olanlar (bunların dul ve yetimleri dâhil),
- Gazilerimiz,
- Engel(siz) vatandaşlarımız ve
- Şehitlerimizin dul ve yetimlerimi emlak vergisinden muaftırlar.
Bu durumda olup geriye dönük 5 yıl içerisinde bu vergiyi ödemiş olanlar bir dilekçe ile emlak vergisine konu varlığın bulunduğu belediyeye dilekçe vererek ödemiş olduğu vergiyi geri alabilirler.
Ancak birden fazla meskeni olanlar, ara sıra dinlenme amacıyla kullanılan meskenler ve işyerleri hakkında sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanmak mümkün değildir.
Mükelleflerin bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan sınırları içinde bulunan arazisinin (arsalar hariç) toplam vergi değerinin 10.000-TL’si Arazi Vergisinden müstesnadır.
13.05.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.