Bilindiği gibi, zamanaşımının bitmesine çok kısa bir zaman kala vergi incelemeleri bitirilemediği için düzenlenen vergi tekniği raporları veri olarak takdir komisyonlarına yansıtılmaktadır.[1] Takdir komisyonu da bu veri raporlarına istinaden matrah takdir etmektedir. Bu şekilde yapılan cezalı tarhiyatlara karşı mükellefler tarafından açılan davalar mükellefler lehine neticelenmektedir. [2]
Oysaki, takdir komisyonları, vergi inceleme elemanlarının üzerinde matrah takdiri edebilecek yetkili bir organ değildir. Dolayısıyla zamanaşımının bitmesine çok kısa bir zaman kala vergi incelemesinin salt tamamlanamamış olması nedeniyle olayın takdire sevki hukuki bir sevk nedeni değildir. 30.12.2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan vergi incelemelerinde uyulacak usul ve esaslarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre vergi incelemelerinde yeni bir dönem başlamıştır.[3] Buna göre, kısa vergi incelemeleri 6 ay içerisinde uzun vergi incelemeleri ise 1 yıl içerisinde bitirilmesi zorunlu hale gelmiştir.[4]
Bu durumda, umarız yeni vergi inceleme yönetmeliğine göre vergi incelemeleri kısa zamanda bitirilerek takdir komisyonlarına sevk edilmez. Takdir komisyonlarının vergi müfettişleri kadar vergi incelemesi alanında yeterli ve donanımlı bir uzmanlık deneyimi yoktur. Salt zamanaşımının uzatılmasına yönelik vergi incelemesi 5 yıl içinde tamamlanamadığı için bu durumun önlenmesine yönelik olay vergi incelemesinden takdire sevk olunmaktadır.[5]
Konumuzla ilgili yargıya intikal eden bir hadisede vergi müfettişi elindeki vergi incelemesi dosyasını zamanaşımının bitmesine kısa bir süre kala 6.2.2012 tarihinde takdire sevk etmiştir. Bu tarih itibariyle zamanaşımının bitmesine 10 ay 25 gün kalmaktadır. Vergi müfettişi 10 ay içerisinde vergi incelemesini sonuçlandıramayacağı için olayı takdire sevk etmiştir. Sonuçta, cezalı tarhiyat, vergi inceleme raporuna göre değil, takdir komisyonu kararına istinaden yapıldığı için vergi mahkemesi mükellefin 2006 yılı cezalı tarhiyatını iptal etmiştir.[6]
Mahkeme kararının dayandığı gerekçe kısaca şöyledir:
“….
Olayda; uyuşmazlık konusu dönem 2006 olduğundan tarh zamanaşımı 31.12.2011 de dolmakta olup, davalı idarece, davacıya bu tarihe kadar herhangi bir ihbarname tebliğ edilmemiştir.
Her ne kadar takdir komisyonuna başvurulmuş ise de; takdir komisyonu kararında takdire sevk tarihi olarak 6.2.2012 tarihi belirtilmekte yani sevk tarihi itibari ile olayda tarh zamanaşımı dolmuş bulunmaktadır.
Bu durumda; 5 yıllık zamanaşımı süresinin son günü olan 31.12.2011 tarihine kadar tarh ve tebliğ edilmeyen dava konusu cezalı tarhiyatlara zamanaşımı nedeni ile hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; davanın kabulüne, dava konusu cezalı tarhiyatın terkinine,…” şeklinde karar verilmiştir.
Sonuç olarak, vergi incelemelerinde zamanaşımı riskinin ortadan kaldırılabilmesi için olayın takdire sevki yerine zamanında bitirilmesinde yarar görülmektedir. yasadaki vergi inceleme süresi 5 yıl olup, bu süre başka bir ifade ile tarh zamanaşımıdır. Tarh zamanaşımı zarfında vergi incelemesinin bitirilmesi zorunludur. Vergi denetim kurulunun vergi incelemelerini zamanaşımı süresi içerisinde tamamlattırılması gerekmektedir
[1] Vergi tekniği raporlarına istinaden mükelleflere cezalı tarhiyat yapılıp yapılamayacağı konusunda da değişik görüşler bulunmaktadır. Esasen vergi tekniği raporları uygulamada yatırım indirimi istisnası, yenileme fonu, amortisman uygulamaları vs. konularda düzenlenen teknik raporlardır. Bu raporlar 213 sayılı VUK’nun 35/12 hükmü gereğince tarhiyatın veya ihbarnamenin eki olamaz. Konuyla ilgili İzmir 1. Vergi Mahkemesi tarafından verilen 25.9.2012 gün ve E:2012/473-K:2012/1200 sayılı kararda vergi tekniği raporuna istinaden yapılan cezalı tarhiyat iptal edilmiştir.
[2] KESKİN K.Serkan, “Yeni Düzenlemeler Işığında Vergi İncelemelerini Etkileyen Üç Şart: Niteliksel Şart, Niceliksel Şart, Süresel Şart, “Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Kasım 2012, s.73
[3] Vergi müfettişlerinin yapmış olduğu incelemelerle ilgili vergi denetim kurulu performans değerlendirme sistemi yönetmeliği 30.12.2011 gün ve 28158 sayılı RG’de yayınlanmıştır.
[4] Yönetmelik 31.12.2012 gün ve 28101 sayılı RG’de yayınlanmıştır. Bu yönetmelikte vergi incelemeleri konusunda süre getirilmiştir.
[5] SAKAL Mustafa-ALPASLAN Mustafa, “Vergi İnceleme Elemanlarınca Matrah Takdiri İçin Takdir Komisyonuna Müracaat Edilmesi ve Zamanaşımı Tartışmaları”, Yaklaşım Dergisi, Ağustos 2011, Sayı:224.
[6] İzmir 1. Vergi Mahkemesinin 13.12.2012 gün ve E:2012/652-K:2012/1626 sayılı kararları.
24.01.2013
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.