Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Çalınan, Kaybolan veya Bir Şekilde Zayi Olan Motorlu Taşıtların MTV Borçları Sorun Yaratmaktadır

Uygulamada çalınan, yanan veya bir şekilde zayi olan motorlu araçların MTV borçları sorun yaratmaktadır. Pek çok araç sahibi aracının çalınması veya bir şekilde zayi olması durumunda yıllar sonra önemli miktarlara varan vergi borçları, trafik cezaları, yol geçiş ücretleri ile karşı karşıya kalmaktadır. Öyle ki, aradan 40, 50 yıl geçmiş olmasına rağmen kayıtlarda mevcut ve fakat fiiliyatta var olmayan araçlar dolayısıyla aracın sahibi ve bunların varisleri önemli miktarlara varan vergi, gecikme zammı, TPC, geçiş ücreti vs. borçlarla karşı karşıya kalabilmektedirler.

Zaman zaman çıkarılan yasalar ile belli yaş ve üzeri araçlar için kaybolanlar dahil olarak vergi borçları kısmen ödenerek, geriye kalan borçlar silinebilmektedir. Bu konuda özel bir düzenleme yapılması zorunludur. Geçmiş yıllarda böyle durumda olan araçlar için bir yasa çıkmıştır. 5838 sayılı Yasa buna örnek olarak gösterilebilir. Aşağıda çalınan araçlarla ilgili çeşitli durumlar örnek olarak gösterilmiştir. Hatırlanacağı üzere, Hazine ve Maliye Bakanlığı, 5838 sayılı Kanun ile getirilen trafik sicilinde kayıt ve tescili bulunan 1979 veya daha eski motorlu taşıtların kayıt ve tescillerinin silinmesi ve hurdaya çıkarılması suretiyle il özel idareleri ve Makina Kimya Endüstrisi Kurumu'na teslimi durumunda, 31 Aralık 2009 tarihine kadarki motorlu taşıtlar vergisi ve cezalarının silinmesi, aynı şekilde 5 Temmuz 2003 öncesi çalınan ve hâlâ bulunmamış olan taşıtların da vergi ve trafik para cezalarının vergi dairelerince terkinine ilişkin esas ve usulleri belirlenmiştir.

1- Çalınan araçlarla ilgili MTV borcunun akıbeti ne olacak?

Çalınan araçların motorlu taşıtlar vergisi mükellefler için mağduriyet yaratmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı bu mağduriyetin giderilmesi için mükelleflerin araçlarının çalınması halinde motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyetinin terkin edilmesi için yapılması gerekenleri yayınladığı sirküler ile açıklığa kavuşturmuştur. Yayınlanan sirkülerde Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3 üncü maddesi ile Kara Yolları Trafik Yönetmeliğinin "Hırsızlık veya Emniyeti Suiistimal Suretiyle Çalınan Araçlar Hakkındaki İşlemler" bölüm başlıklı 43 üncü maddesinin "Çalındığı tarihten itibaren aradan 1 ay geçmiş olması şartıyla araç sahibinin istemesi halinde;" hükmünün yer aldığı (a) bendinin (2) numaralı alt bendi "Trafik kuruluşlarınca tescil kaydı silinir ve ilgili vergi dairesine işlemi müteakip en geç 7 iş günü içerisinde bilgi verilir." şeklinde değiştirilmiştir. Aynı maddenin (b) bendinde ise; "Çalınan araçların bulunması halinde, araç sahibinden yeniden dilekçe alınır. Aracın tescil kaydı üzerinde gerekli düzeltme işlemi yapıldıktan sonra durum ilgili vergi dairesine bildirilir...." hükmü yer almaktadır.

Çalınmış olan araçlar ile ilgili motorlu taşıtlar vergisi uygulaması, Kara Yolları Trafik Yönetmeliğinde yapılan değişikliğe göre aşağıdaki şekilde yapılacaktır. Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 5.7.2003 tarihinden itibaren çalınan araçların tescil kayıtlarının silinmesi ve tescil kayıtlarının silindiğinin trafik tescil kuruluşlarınca ilgili vergi dairelerine bildirilmesi halinde; tescil kaydının silindiği tarihi takip eden dönemin başından itibaren Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi hükmü gereğince, bu araçlardan dolayı motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyetleri bulunan kişilerin mükellefiyetleri sona erdirilecektir.

2- Çalınan araçların trafik İdaresine ve vergi dairesine bildirimi

Aracın çalınması durumunda, aracın çalındığı günden itibaren en az bir ay geçtikten sonra araç hala bulunamamış ise aracın sahibi tarafından trafik kuruluşlarına aracın tescil kaydının silinmesi için başvuruda bulunulur. Bu konuda aracın çalındığını kanıtlayan belgeler dilekçeye eklenmelidir. Yapılan işlemlerden sonra aracın tescil kaydının silinmesi halinde ilgili kuruluş tarafından en geç 7 iş günü içerisinde ilgili vergi dairesine bildirilir. Vergi dairesi ise Motorlu Taşıtlar Vergisi mükellefinin mükellefiyetini terkin eder ve tescil kaydının silindiği dönemi takip eden dönemin başından itibaren mükellefiyet sona ermiş olur. Çalınan araçların bulunması halinde ise bu araçların tescil kaydı üzerinde gerekli düzeltme işleminin yapıldığının trafik tescil kuruluşu tarafından ilgili vergi dairesine bildirilmesi halinde tescil kaydının yapıldığı tarihten itibaren motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti yeniden başlatılacaktır. Mükellefiyetin sona erdiği tarih ile mükellefiyetin başladığı tarih arasında geçen dönemler içerisinde motorlu taşıtlar vergisi tahakkuku yapılmayacaktır. 

3- Araca çekme belgesi alınması ile ilgili işlemler nelerdir?

Aracın hurda halde olması veya mevcut durumda kullanılmaz hale gelmesi durumunda ilgili trafik siciline başvurulup, çekme belgesi düzenlenerek aracın trafikten terkini sağlanmalıdır. Buna göre;

1. Trafik idaresine başvurulur,
2. Plakalar trafik idaresine ibraz edilerek noterden bazı işlemler gerçekleştirilir,
3. Taşıtlar vergi dairesine aracın borç durumu ödenir,
4. Taşıt trafikten çekilmiş olur.

20.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.