Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Kamu Taşınmazlarının Yatırım Teşvik Belgeli Yatırımlara Tahsisi Prosedürü

1-Amaç :

Kamu taşınmazlarının yatırım teşvik belgeli yatırımlara tahsisinin amacı ; Mülkiyeti Hazineye, Özel Bütçeli Dairelere ve Belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler üzerinde, 15.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar gereğince, yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için bölgesel olarak gruplandırılan illerde ve teşvik edilen sektörlerde, yatırım teşvik belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişilere, ön izin ve kullanma izni verilmesine veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin işlemlerin, Maliye Bakanlığı'nca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsisinin sağlanmasıdır.

2-Teşvikten Yararlanacak Yatırımcılar Ve Yararlanma Şartları :

a-  Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'nce verilmiş

     yatırım teşvik belgesi sahibi olan,

b-  İrtifak hakkı veya kullanım iznine konu taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarı,

     taşınmaz maliki idarelerce bu taşınmazlara takdir edilecek rayiç değerin ; tarım, hayvancılık ve eğitim

     yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından az olmayan (ancak,

     toplam sabit yatırım tutarı 1. ve 2. bölgelerde 1.000.000 TL, 3.-4.-5. ve 6.bölgelerde ise 500.000

     TL.den az olmayan), 

c-  Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülki sınırları içinde organize sanayi veya endüstri

     bölgesi bulunması halinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel

     bulunmaması veya bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olması şartlarını

     taşıyan,

ç-  Taahhüt edilen yatırımın en az % 20'sini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olan,

d-  Yatırımı ne şekilde finanse edeceğini beyan eden,

e-  Taahhüt edilen yatırımın toplam tutarı 50.000.000 TL.yi aşan yatırımlarda fizibilite raporu ve

     finansman tablosunu veren,

     gerçek veya tüzel kişiler yararlanabilir.

3-Teşvik Şekli :

Teşvikten yararlanacak gerçek veya tüzel kişiler lehine ; taşınmazlar üzerinde, ilk yıl için emlak vergi değerinin % 2,5 oranında takdir edilecek bedel karşılığında 49 yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak hakkı tesis edilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması ve tapuya tescil edilememesi nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise, ilk yıl için taşınmazın emlak vergi değerinin % 2,5 oranında takdir edilecek bedel karşılığında 49 yıl süreli kullanma izni verilebilir. Emlak vergi değeri tespit edilmemiş olan taşınmazlarda irtifak hakkı ve kullanım izni bedelinin tespitinde emsal taşınmazların emlak vergi değeri, emsal taşınmazın bulunmaması halinde ise taşınmaz maliki idarece belirlenen bedel esas alınır.

Hazine taşınmazları üzerinde kullanma izni ve irtifak hakkı süresi en fazla 49 yıl olarak uygulanır.

İrtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen taşınmazlar üzerinde yapı ve tesislerin işletilmesinden elde edilen hasılattan, bunların üçüncü kişilere kiralanması dahil pay alınmaz.

4-Başvuru Usulü Nedir? :

Yatırımcı ; aşağıda belirtilen gerekli belge ve bilgiler ile birlikte maliki idarenin taşınmazının bulunduğu yerdeki birimine başvurur.

Başvuru sırasında yatırımcı, bütçelerine gelir kaydedilmek üzere ; 1.bölgede bulunan illerde 2.500 TL, 2.bölgede bulunan illerde 2.000 TL, 3.bölgede bulunan illerde 1.500 TL, 4. ve 5.bölgelerde bulunan illerde 1.000 TL, 6.bölgede bulunan illerde ise 500 TL.sini taşınmaz maliki idarelerin ilgili muhasebe birimine yatırarak buna ilişkin makbuzu diğer belgelerle birlikte taşınmaza maliki idareye verir. Bu bedelin yatırıldığına ilişkin makbuz olmaksızın başvurular taşınmaz maliki idarelerce kabul edilmez.

5-İstihdam Olanakları :

Yatırım teşvik belgesinde belirtilen istihdam edilecek çalışan sayısına, yatırım konusu işletmenin faaliyete geçtiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle uyulması zorunludur.

6-Ön İzin Koşulları :

İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazların maliki idarelerce, bu taşınmazlardan imar planı bulunmayanların, yatırımcı tarafından imar planlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin yapılması/yaptırılması gereken hallerde tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması/yaptırılması amacıyla, fiili kullanım olmaksızın bedelsiz olarak 1 yıl süreyle ön izin verilebilir ve bu süre ihtiyaç duyulması halinde 1 yıl uzatılabilir.

İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazın imar parseli niteliğinde bulunması durumunda, yapılacak yatırımın taşınmazın imar planında ayrıldığı amaca uygun olması zorunludur.

7- Bedel Konusu :

Ön izin bedelsizdir. İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izin bedeli ;

a-  1.bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 2,5

b-  2.bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 2

c-  3.bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 1,5

ç-  4. ve 5. bölgelerde bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 1

d-  6.bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin % 0,5 oranındadır.

İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri sözleşme düzenlenmeden önce, müteakip yıl bedelleri ise, kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği, irtifak hakkının tapuya tescil edildiği tarihler esas alınarak her yıl aynı tarihte peşin olarak taşınmaz maliki idarenin ilgili muhasebe birimine yatırılır.

8-Yatırım Döneminde Bedel Nedir? :

İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ilk yıl bedeli ile sözleşmeleri gereğince artırılarak tespit edilen 2. ve 3. yıl bedelleri, % 70 indirim uygulanarak tahsil edilir.

9- Devir Konuları :

Yatırımcı, irtifak hakkı veya kullanma iznini üçüncü kişilere devredebilir. Ancak, devrin yatırım tamamlanmadan önce yapılması halinde, devralan kişide teşvikten yararlanma şartları aranır. Devralan kişiler devir tarihinden itibaren 30 gün içinde taşınmaz maliki idareye bilgi vererek, devredenin sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini içeren ve idarece düzenlenecek olan yeni sözleşmeyi imzalamak zorundadır.

Ön izin devredilemez ve bu süre içerisinde ortak alınamaz.

10-Masraflar :

İrtifak hakkının tapuya tesciline veya kullanma izni sözleşmesinin notere tasdik ettirilmesine ilişkin işlemler ile bu hakların devri ve terkini, yapı ve tesislerin inşası ve kullanımı için ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri mali yükümlülükler yatırımcı tarafından karşılanır.

11-Özellik Arz Eden Yatırımlar :

a-  Kültür ve turizm yatırımları.

b-  Yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yapılacak yatırımlar.

c-  Enerji yatırımları.

ç-  Projeye dayalı organize hayvancılık yatırımları. 

d-  Teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım amaçlı yatırımlar.

e-  Projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliği yatırımları.

f-  Serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar.

g- Teknoloji geliştirme bölgelerinde yapılacak yatırımlar.

h-  Sağlık ve eğitim yatırımları.

12-Bölgesel Teşvikler :

1. Bölge : Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Muğla.

2. Bölge : Adana, Aydın, Bolu, Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri Hariç), Denizli, Edirne,

                Isparta, Kayseri, Kırklareli, Konya, Sakarya, Tekirdağ, Yalova.

3. Bölge : Balıkesir, Bilecik, Burdur, Gaziantep, Karabük, Karaman, Manisa, Mersin, Samsun, Trabzon,

                Uşak, Zonguldak.

4. Bölge : Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu,

                Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas.

5. Bölge : Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis,

                Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat.

6. Bölge : Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt,

                Şanlıurfa, Şırnak, Van, Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri (Çanakkale).

13-Başvuru İçin Yatırımcılardan İstenecek Belge Ve Bilgiler :

1-   Talep Formu.

2-   Yatırım Teşvik Belgesi.

3-   Yatırım Bilgi Formu.

4-   Organize Sanayi Bölgesinde boş parsel bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda yapılamayacağına

       ilişkin Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanlığı'ndan alınacak belge.

5-   Endüstri Bölgesinde boş parsel bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda yapılamayacağına ilişkin

       ilgili Bakanlıktan veya İl Müdürlüğünden alınacak belge.

6-   Başvuru ücretinin yatırıldığına ilişkin makbuz.

7-   1/200 veya 1/500 ölçekli parsel sınırı ve yapı yaklaşma sınırının belirtildiği varsa tüm imar

       koşullarının işlendiği vaziyet planı ile 1/100 veya 1/200 ölçekli kat planları ve en az bir kesit ve dört

       görünüşü içeren mimari proje. (Vaziyet planı ve mimari avan projeler Çevre ve Şehircilik

       Bakanlığı'nın proje düzenleme esaslarına uygun olarak hazırlanacaktır)

8-   Ticaret Odası veya Sanayi Odası Sicil Kayıt Örneği.

9-   Vergi borcu bulunmadığına ilişkin belge.

10- SGK borcu bulunmadığına ilişkin belge.

11- İşletme hesabı özeti. (Gerçek kişiler için)

12- İşletmenin son 3 yıllık bilançosu, gelir tabloları ve detay mizan.

13- Son 3 yıllık mali tablolar.

14- Halka açık A.Ş.lerde halka açılma oranını gösteren belge.

15- Şirket ana sözleşmesinin yayımlandığı T.Ticaret Sicil Gazetesi.

16- Kanuni temsilcinin imza sirküleri ve adresleri.

17- Detaylı fizibilite raporu ve finans tablosu

01.10.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.