YAZARLARIMIZ
Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com



Vergi Barışı İle İlgili Açıklamalar

1. Affın Kapsamı

a) Alacaklı İdareler ve Alacaklar Açısından

Yapılan açıklamaya göre affın kapsamına giren idareler ile bu idarelere ait alacaklar şunlardır:

Alacaklı İdareler Alacak Türleri
Maliye Bakanlığı Vergiler ve vergi cezaları
Gümrük Müsteşarlığı Gümrük vergileri ve idari para cezaları
Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal güvenlik primleri ve idari para cezaları
İl Özel İdareleri ve Belediyeler İl özel idarelerinin çeşitli harç ve katılma payı gibi bazı alacakları

Belediyelerin vergi, tarifeden doğan ücret ve su alacakları

Büyükşehir BelediyeleriSu ve Kanalizasyon İdareleri Büyükşehir belediyelerinin su ve atık su alacakları
TEDAŞ TEDAŞ’ın elektrik alacakları
YURT- KUR YURT-KUR’un öğrenim kredisi alacakları
TRT TRT’nin elektrik payı ve bandrol ücretlerinden kaynaklı alacakları
KOSGEB KOSGEB’in desteklerden kaynaklanan alacakları
TOBB ve TOBB’a bağlı odalar TOBB’un ve bağlı odalarının oda aidatı alacakları
OSB OSB’nin elektrik, su doğalgaz alacakları ile yönetim aidatları alacakları

b) Alacakların Dönemi Açısından

Yapılan açıklamalardan, affın kapsamına giren alacakların dönemi aşağıdaki Tablo’da yer almaktadır:

Alacak Türü Dönem İtibariyle Kapsam
Vergiler ve gümrük vergileri - 31.07.2010 tarihinden önceki dönemler

- Beyana dayanan vergilerde 31.07.2010 tarihine kadar verilmesi gereken beyannameler

- 2010 yılına ilişkin 31.07.2010 tarihinden önce tahakkuk eden emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, motorlu taşıtlar vergisi

Sosyal güvenlik primleri Haziran 2010 ve önceki aylara ait;

- İşveren ve sigortalılara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi

- İsteğe bağlı sigortalılar ve topluluk sigortalılarına ilişkin primler

- Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikteki kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanların aylığından kesilmesi veya kendisince ödenmesi gereken sosyal güvenlik destek primi

- Sosyal Güvenlik Kurumunca takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı

30/6/2010 tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi

31.7.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları

Elektrik ve su alacakları 31.07.2010 tarihinden önce ödenmesi gereken elektrik ve su alacakları
TOBB ve bağlı odaların aidatları Hazırlanan tasarının yürürlüğe girmesinden önce ödenmesi gereken aidatlar
Diğer alacaklar 31.07.2010 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ödenmemiş olan alacaklar.

2. Getirilmesi Beklenen Kolaylıklar/ Düzenlemeler

a) Kesinleşmiş Alacakların Yeniden Yapılandırılması

Yapılması beklenen düzenlemeye göre, kapsama giren kesinleşmiş alacakların tamamı ile güncelleme oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, cezalar ve gecikme faiz ve zamları silinecektir.

Ödenecek ve silinecek borç tutarları aşağıdaki Tabloda özetlenmiştir: 

Ödenecek Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
- Alacak asıllarının tamamı

- SGK tarafından uygulanan idari para cezalarının % 50’si

- Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50’si

- Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak belirlenecek tutar

- Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamı

- Para cezalarının kalan % 50’si

- Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı

b)İhtilaflı Alacaklarla İlgili Öngörülen Düzenleme

Yapılması beklenen düzenlemeye göre, kapsama giren ihtilaflı vergi ve cezaların bir kısmı ile güncelleme oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde vergi ve cezaların bir kısmı ile faiz ve zamların tahsilinden vazgeçilecektir.

Ödenecek ve silinecek borç tutarları aşağıdaki Tabloda özetlenmiştir:

Ödenecek Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
İhtilafın bulunduğu safhaya göre;

- Alacak asıllarının % 50’si veya % 20’si

- Asla bağlı olmayan cezaların %25’i veya % 10’u

- Gecikme faizi ve gecikme zammı yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutar

- Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı

- Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, faiz gibi fer’i alacaklar

- SGK’nın prim alacak asıllarında herhangi bir indirim yok, prim borcunun tamamı ödenecek

- İdari para cezalarının % 25’i ile gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak belirlenecek tutar ödenecektir.

- İdari para cezalarının % 75’i

- Gecikme zammı ve gecikme cezası

c) İnceleme ve tarhiyat Aşamasındaki İşler

Başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra yapılacak uygulama aşağıdaki Tablo’da yer almaktadır:

Ödenecek Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
- Tarh edilen verginin % 50’si

- Gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak hesaplanacak tutar

- Tarh edilen verginin kalan % 50’si

- Vergi cezaları ile gecikme faizi gibi fer’i alacaklar

d) Pişmanlıkla veya Kendiliğinden Verilen Beyannameler

Yapılan açıklamadan, Vergi Barışı Kanunu uygulamasında olduğu gibi, pişmanlıkla veya kendiliğinden verilen beyannameler için de ek kolaylık getirilmesinin planlandığı anlaşılmaktadır.

Pişmanlıkla yapılan beyanlarla ilgili olarak yapılacak uygulama aşağıdaki Tablo’da yer almaktadır:

Ödenecek Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
- Verginin tamamı

- Pişmanlık zammı, gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak hesaplanacak tutar

- Vergi cezaları, gecikme faizi ve pişmanlık faizi

e) Emlak vergisi Ek Beyanname verme Olanağı

Yapılan açıklamadan, emlak vergisi bildirimini süresinde vermemiş olanlara bildirimde bulunma olanağı verileceği anlaşılmaktadır.

Bu durumda yapılacak uygulama aşağıdaki Tablo’da yer almaktadır:

Ödenecek Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
- Verginin tamamı

- Gecikme faizi yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak hesaplanacak tutar

- Vergi cezaları

- Gecikme faizi

f) Matrah Artırımı

Yapılan açıklamadan, Vergi Barışı Kanunu’nda olduğu gibi, bazı vergilerde son dört yılın matrahlarının veya vergilerinin belirli oranlarda artırılması halinde, bu yıllarla ilgili olarak inceleme ve tarhiyat yapılmayacağı anlaşılmaktadır.

Matrah ve vergi artırımı dört vergi grubunda 2006-2009 dönemi için yapılacak olup bu vergiler şunlardır:

• Gelir Vergisi

• Kurumlar Vergisi

• Gelir Stopaj Vergisi

• Katma Değer Vergisi

Açıklanan matrah veya vergi artırım oranları aşağıda yer almaktadır: 

Gelir vergisinde matrah artırımı


 

Yıl

Matrah Artış Oranı (%)

Asgari Matrah Artış Tutarı (TL)

Artırılan Matrah Üzerinden Ödenecek Vergi Oranı (%)

2006

30

10.000

20

2007

25

12.000

20

2008

20

15.000

20

2009

15

20.000

20

Vergisini tam ve gününde ödeyenler için % 20 yerine % 15 oranı dikkate alınarak vergi hesaplanacağı açıklanmıştır. Hangi vergileri tam ve gününde ödeyenlerin indirimli orandan yararlanacakları yapılan açıklamadan anlaşılmamaktadır. Benzer bir düzenleme Vergi Barışı Kanunu’nda da yer almış olup, söz konusu Kanun’da,artırımda bulunulan yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için kesinleşmiş veya ihtilaflı borcu bulunmayanların indirimli orandan yararlanmaları öngörülmüştür. Yeni uygulamanın da benzer şekilde olacağı tahmin edilmektedir.

Kurumlar vergisinde matrah artırımı


 

Yıl

Matrah Artış Oranı (%)

Asgari Matrah Artış Tutarı (TL)

Artırılan Matrah Üzerinden Ödenecek Vergi Oranı (%)

2006

30

30.000

20

2007

25

36.000

20

2008

20

45.000

20

2009

15

60.000

20

Gelir vergisinde olduğu gibi kurumlar vergisinde de vergisini tam ve gününde ödeyenler için % 20 yerine % 15 oranı dikkate alınarak vergi hesaplanacağı açıklanmıştır. Kurumlar vergisinde deartırımda bulunulan yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş olanların indirimli orandan yararlanacakları tahmin edilmektedir.

Gelir vergisi stopajında ve katma değer vergisinde matrah / vergi artırımı

Yapılan açıklamalardan Vergi Barışı Kanunu’nda yer alan düzenlemenin tekrarlanacağı anlaşılmamaktadır. Açıklamaya göre, yıllar itibariyle beyan edilen ücret tutarları ile hesaplanan katma değer vergisi tutarları aşağıdaki tabloda yer alan oranlar kullanılarak artırılacaktır.


 

Yıl

Ücret ve GV Stopajında Artış Oranı (%)

Hesaplanan KDV'de Artış Oranı (%)

2006

5

3

2007

4

2,5

2008

3

2

2009

2

1,5

g) Stok ve Kasa Düzeltme Olanağı

Yeni af paketi kapsamında,

- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan malları kayda alma,

- Kayıtlarda mevcut olduğu halde işletmede yer almayan mallar ile kasa mevcutları için düzeltme işlemleri yapma,

olanağı getirilmektedir.

Uygulamanın vergisel sonuçları aşağıdaki Tablo’da özetlenmiştir:


 

Fiil

Hesaplanacak Vergi
İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal ve demirbaşların kayda alınması Genel KDV oranına tabi mal ve demirbaşlar için % 10, kıymetli maden ve ziynet eşyası için % 2,5, indirimli oran tabi mallar için malın tabi olduğu oranın yarısı oranında vergi ödenir.
İşletmede mevcut olmadığı halde kayıtlarda yer alan mal ve demirbaşların kayıtlardan çıkartılması Her türlü vergisel yükümlülük yerine getirilir.
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudunun düzeltilmesi Düzeltilen tutarın % 10’u oranında vergi ödenir.

h) Varlık Barışı Koşullarını Yerine Getirmeyenlere Yeni Olanak

Varlık Barışı uygulaması kapsamında beyanda bulunmakla birlikte, koşulları yerine getiremeyenler yeni af paketi kapsamında yeni bir olanak sağlanmaktadır.

Bu çerçevede,

- Yurt dışında bulunan varlıklarını süresi içinde Türkiye'ye getiremeyenlere

- Süresi içinde sermaye artırımında bulunmayanlara ve

- Tarh edilen vergileri vadesinde ödemeyenlere

Varlık Barışı uygulaması uygulamasından yararlanmak için ek süre verileceği anlaşılmaktadır.

3. Vergilerin Ödenmesi

Yeni af paketi kapsamında ortaya çıkacak vergilerin peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçluların tercih yapabilecekleri anlaşılmaktadır. Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 36 aya kadar vade tanınacağı görülmektedir.

Açıklanan ödeme koşullarına göre;

- Peşin ödemlerde ödenecek tutarda bir artırım yapılmayacak,

- Taksitle ödemelerde ise taksitler ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıyla artırılacaktır. Açıklanan artış katsayıları şöyledir:

- 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,05

- 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,07

- 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,10

- 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15

4. Beklenen Yasalaşma Süreci ve Uygulama Başlangıcı

Açıklanan Yeni Af Paketi ile ilgili Kanun Tasarısı Taslağının kısa sürede Tasarı halini alarak TBMM’ye sevk edilmesi beklenmektedir.

TBMM’nin 2011 yılı Bütçesi nedeniyle olan gündem yoğunluğu ve tasarının öncelikle TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda oluşturulacak bir alt komisyonda da görüşülmesi olasılığı nedeniyle ancak Aralık ayında yasama sürecini tamamlayacağı görülmektedir.

Bu takvimin gerçekleşmesi halinde çıkacak kanundan yararlanmak için yapılacak başvurular, Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar yani Şubat 2011 sonuna kadar yapılacaktır.

20.12.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM