Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Yabancı Sermayeli Anonim ve Limited Şirketlerin Bildirim Formları Yönünden Mayıs Ayının Önemi

Bilindiği üzere, 17.06.2003 günlü Resmi Gazete'de yayımlanan 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile yabancı yatırımcıların haklarının korunması, yatırım ve yatırımcı tanımlarında uluslararası standartlara uyulması, doğrudan yabancı yatırımların gerçekleştirilmesinde izin ve onay sisteminin bilgilendirme sistemine dönüştürülmesi hakkında bir dizi yasal düzenlemeler  yapılmış ve 1954 yılından bu yana  uygulanmakta olan 6224 sayılı Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu yürürlükten çıkarılmıştır. Bu durumda yapılan düzenleme uyarınca, 6224 sayılı kanun kapsamında kurulmuş olan şirketler de müktesep hakları mahfuz  kalmak kaydıyla, 4875 sayılı yeni Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu yasal düzenlemelere  tabi olacağı hükme bağlanmıştır.

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamında bulunan yabancı sermayeli şirketler ve diğer kurum ve kuruluşlar tarafından her yıl 31 mayısa kadar  bildirimde bulunulması zorunluluğu getirilmiştir. (Bkz. 4875 sayılı kanun md.4).

 

1) Beyan/Bildirimde Bulunma Zorunluluğu Kapsamındaki Şirketler ve Şubeler Nelerdir?

a) Sermayelerine ve faaliyetlerine ilişkin bilgileri anılan yönetmeliğin ekinde bulunan ve Hazine Müsteşarlığı'nın internetteki www.hazine.gov.tr adresindeki sitesinde "mevzuat" bölümünde yer alan (EK-1)'deki "Doğrudan Yabancı Yatırım İçin Faaliyet Formu" çerçevesinde yıllık olarak ve her yıl en geç 31 mayısa kadar,

b) Sermaye hesabına yapılan ödemelere ilişkin bilgileri yine aynı yönetmelik ekindeki (Ek-2)'de yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Sermaye Bilgi Formu" çerçevesinde, ödemeyi izleyen 30 gün içinde,

c) Hali hazırda mevcut yerli veya yabancı ortakların kendi aralarındaki veya şirket dışındaki herhangi bir yerli veya yabancı yatırımcıya yaptıkları hisse devirlerine ilişkin bilgileri anılan yönetmeliğin ekindeki (Ek-3)'de yer olan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" çerçevesinde ve hisse devrinin gerçekleşmesini izleyen en geç 1 ay içinde,

Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ Ankara adresine) beyan etmek zorundadırlar(*).   

2) 4875 Sayılı Yasa Kapsamında Bulunmayan Tamamen Yerli Sermayeli Şirketler İçin Durum Ne Olacaktır?

a) Şirkete yabancı bir yatırımcının iştirak etmesi veya

b) Şirketin yaptığı sermaye artışına şirket dışındaki bir yabancı yatırımcının iştirak etmesi suretiyle hisse devrinin gerçekleşmesi ve şirketin kanun kapsamına girmesi halinde hisse devirlerine ilişkin bilgileri (Ek-3)'de yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" çerçevesinde ve hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36  06510 Emek/ Ankara adresine) beyan etmek zorundadırlar.

 

Bahsi geçen  Yönetmeliğin 8. maddesinde açıklandığı gibi;

a) Kuruluş izini alan irtibat büroları, vergi dairesine tesçil  belgesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne gönderirler. Bürolar, adres değişikliği durumunda yeni adreslerini en geç 1 ay içinde genel müdürlüğe beyan edeceklerdir.  

b) İrtibat ofislerince, her yıl en geç mayıs ayı sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, anılan yönetmeliğin ekindeki (Ek-4)'de yer alan "İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu" doldurularak Hazine Müsteşarlığı'na (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36  06510 Emek/ Ankara adresine) yollanacaktır.  Bu şekilde başvurulara geçmiş yıl harcamalarının yurtdışından gönderilen dövizlerle karşılandığına ilişkin belgeler iliştirilecektir.  

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanun kapsamında, yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşları da "yabancı yatırımcı" sayıldığı için, bunların ortak oldukları şirketlerde de yukarıda sayılan bildirimlerin yapılması zorunludur.

Yasaya uygun ve yönetmelikte yer alan form ve belgeler doldurularak, mayıs ayı sonuna kadar yapılması gereken bildirimlerin ilgili formlar doldurulmak, kaşe ve imza edilmek suretiyle tanzim edilip yollanması dikkat edilmelidir.

DİPNOT:
(*) 20/8/2003 günlü Resmi Gazetede yayımlanan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu uygulama yönetmeliği madde: 5 hükmü gereği

NOT: BU MAKALE DENETÇİ EDA KAYA İLE BİRLİKTE HAZIRLANMIŞTIR.

---

DİPNOTLAR
[1] 213 sayılı VUK md. 160
[2] Bu konuda Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan iç genelgeler için bkz.  2000/12 iç genelge, yayım tarihi 29/10/2000’dır.  Yine aynı şekilde 2004/13 sayılı ve  2009/3 sayılı iç genelgeler incelenmelidir.
[3] Vergi Daireleri Uygulama İç Genelgesi 2009/3. bu genelgeye göre daha önce mükellefiyet kaydı  terkin edilen mükelleflerden tasfiyeye girdikleri öğrenilenlerin mükellefiyet kayıtları tasfiyeye  girilen tarih olarak tesis edilmesi yolunda işlem yapılması  uygulamada  sorunlara neden olmaktadır. Özellikle, geçmiş 5 yılla ilgili beyanname verilmediği iddiasıyla e-beyan özel usulsüzlük cezaları ve takdire dayalı  KDV, gelir, kurumlar ve stopaj tarhiyatları mükellefleri cezalandırmaktadır.

05.05.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.